Ο Οίκος Κινηματογράφου στη Σόφια φιλοξένησε ενδιαφέρουσα προβολή. Η Στανισλάβα Κάλτσεβα παρουσίασε στο κοινό τη νέα ταινία της "Οι νεκροί ανοίγουν τα μάτια των ζωντανών" με αφορμή τα 1000 χρόνια από τον θάνατο του Βουλγάρου βασιλιά Σαμουήλ. Το έργο γυρίστηκε το φθινόπωρο του 2013, κυρίως στο νησί του Αγίου Αχιλλείου. Η ομάδα ακολούθησε τα βήματα του πολεμάρχου.

Το ταξίδι τους ξεκίνησε από τον κρανίου τόπο του στο νησί, πέρασε από το βουνό Μπέλες, όπου έγιναν η πανωλεθρία των Βουλγάρων και η τύφλωση του στρατού του Βουλγάρου βασιλιά. Ακολούθησε η διάβαση "Οι πύλες του Τραϊανού", όπου ο Σαμουήλ νίκησε τον Βασίλειο Β'. Έτσι η ομάδα της ταινίας έφτασε στο Βίντιν, όπου, σύμφωνα με κάποιες πηγές, άρχισε το έργο του Σαμουήλ ως ηγεμόνα.

"Έπρεπε να σημειώσουμε στη χώρα μας αυτή την ιστορική στιγμή", λέει η Στανισλάβα Κάλτσεβα. "Μ’ αυτή την ταινία όμως δεν γυρίζουμε μόνο πίσω στην ιστορία. Με ενδιέφερε πώς θα κατορθώσω να αγγίξω τους νέους πρωταγωνιστές μας – τους ζωγράφους, εκπροσώπους της εποχής τους, με το θέμα αυτό, ακολουθώντας τα βήματα του Σαμουήλ. Είμαστε ικανοποιημένοι τόσο από την εργασία, όσο από το τελικό αποτέλεσμα. Ελπίζω ότι η δημιουργική ενέργεια, με την οποία όλοι συμμετείχαν στο γύρισμα της ταινίας, ξεχειλίζει από την οθόνη και φτάνει στο κοινό. Ας ο καθένας που δει το έργο, αναρωτηθεί ποιοι είμαστε, τι ήμασταν και ποιο δρόμο ακολουθούμε".

Η σκηνοθέτρια προσκαλεί να συμμετάσχουν στο έργο επτά νέους ζωγράφους – τους Σαμουήλ Στογιάνοφ, Ράλιτσα Κάτσεβα, Στεφάνα Μίτοβα, Άνα Ντομπάροβα και Ζλατίν Ορλόφ. Δύο εξ αυτών, η Ντέσι και ο Μλαντέν Βράμπτσεβι, κατασκεύασαν τεράστια φτερά από χαρτί, πάνω στα οποία γράφτηκαν μηνύματα πάνω στο θέμα στις διάφορες βαλκανικές γλώσσες. "Για μένα το έργο τους έδωσε τη διάθεσή του σε όλη την ταινία και έδειξε την ιδέα της", λέει η Στανισλάβα Κάλτσεβα.

"Ήθελα με δημιουργικό τρόπο να παρουσιάσω την ιδέα μου και γι’ αυτό επέλεξα οι ήρωές μου να είναι ζωγράφοι. Είναι ενδιαφέρον πώς κάτω από τα πινέλα τους θα εμφανιστούν τα κάποτε φρέσκα. Είχαν διαβάσει για την ιστορική περίοδο, που εξετάζω στην ταινία, είχαν σαρώσει μικρογραφίες του χρονικού του Μανάσιου και εικονογραφίες του βιβλίου του διακεκριμένου Έλληνα καθηγητή Νικολάου Μουτσοπούλου. Αυτό, στο οποίο συμμετέχουν, έγινε αποστολή τους".

"Αυτή η ταινία πραγματοποιήθηκε χάρη στο γεγονός που η Στανισλάβα με προσκάλεσε να συμμετάσχω σε πρότζεκτ που είχε κερδίσει στο Εθνικό Κέντρο Κινηματογράφου", λέει ο εικονολήπτης Κρασιμίρ Αντόνοφ. "Πολύ γρήγορα βρήκαμε κοινό δρόμο και αρχίσαμε να εργαζόμαστε μαζί. Ακόμη ζούμε με την ταινία αυτή. Τώρα καταβάλλουμε προσπάθειες η ταινία να φτάσει σε περισσότερους θεατές. Θα προβάλλεται και στις αίθουσες κινηματογράφου. Όχι μόνο εμείς, αλλά και όσοι είδαν το έργο, θεωρούν ότι αξίζει αναγνώριση. Τόσο το θέμα, όσο οι συγκεκριμένοι τόποι της ταινίας προκάλεσαν τη συγκίνηση όλων, που την είδαν. Είχαμε ενδιαφέρουσες συναντήσεις με τους ντόπιους, οι οποίοι με τον δικό τους τρόπο εκφράζουν τη φιλοσοφία τους, και πιο συγκεκριμένα: όλοι που ζούμε στα Βαλκάνια, είμαστε δεμένοι και αυτό που μας χωρίζει είναι η πολιτική".

Ιδιαίτερη σημασία είχε η συνάντησή τους στην Ελλάδα με τον καθηγητή Μουτσόπουλο, ο οποίος ανακάλυψε τον τάφο του Σαμουήλ. Περισσότερα μαθαίνουμε από τον Κρασιμίρ Αντόνοφ: "Συναντήσαμε τον καθηγητή, ο οποίος είναι ένας εξαιρετικός επιστήμονας και αγαπάει πολύ τη Βουλγαρία. Ανεξάρτητα από το γεγονός που είναι ήδη ηλικιωμένος, τη στιγμή που αρχίσει να μιλάει για τον Σαμουήλ, αλλάζει τελείως. Μοιράστηκε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα για τα οστά, για τον τρόπο, με τον οποίο τα βρήκε και τα συνέδεσε με τα ιστορικά γεγονότα, για το πώς απέδειξε ότι είναι του Σαμουήλ. Μας είπε περισσότερα και για τη βασιλική, στην οποία τα βρήκε".

Τα όμορφα χρώματα του φθινόπωρου, τα απίστευτα μέρη, στα οποία στο παρελθόν συνέβησαν γεγονότα που άλλαξαν την πορεία της βουλγαρικής ιστορίας, και όλα τα υπόλοιπα, που δεν μπορούν να ειπωθούν με λόγια, μπορείτε να δείτε και να νιώσετε με τις αισθήσεις σας, εάν μπείτε στην αίθουσα κινηματογράφου και δείτε την ταινία "Οι νεκροί ανοίγουν τα μάτια των ζωντανών".

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα