«Η γνώση είναι πλούτος και όποιος σπουδάζει πετυχαίνει», λέει η λαϊκή σοφία που επαναλαμβάνουν οι γονείς στα παιδιά τους εδώ και γενιές. Μπορεί πολλά να άλλαξαν στα χρόνια της μετάβασης στη Βουλγαρία, αλλά οι άνθρωποι επιμένουν να εκτιμούν τη μόρφωση και να σέβονται τους παιδαγωγικούς θεσμούς.

Η πρώτη μέρα στο σχολείο συνήθως είναι η 15^η Σεπτεμβρίου και αποτελεί γιορτή όπως όλες οι γιορτές του πνεύματος, των γραμμάτων και του διαφωτισμού. Φυσικά την τιμητική τους έχουν τα πρωτάκια που με λαχτάρα και δέος περιμένουν να γνωρίσουν τους πρώτους τους συμμαθητές και τον πρώτο τους δάσκαλο, να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν.

Πολύ πριν την αρχή του σχολικού έτους κάθε σχολείο ξέρει τον αριθμό των μαθητών που θα γραφτούν στην πρώτη τάξη και διοργανώνουν τμήματα προετοιμασίας για την εκμάθηση της βουλγαρικής γλώσσας ειδικά για τα παιδιά που έρχονται από το εξωτερικό. Συνολικά στις τάξεις της χώρας αναμένονται λίγο πάνω από 80 χιλιάδες μαθητές πρώτης τάξης και οι θεσμοί θέτουν από φέτος σε λειτουργία έναν μηχανισμό για την καλύτερη επικοινωνία τους, έτσι ώστε να είναι όλα τα παιδιά μέρος του εκπαιδευτικού συστήματος και να ασκούν το δικαίωμά τους στη μόρφωση, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους θέση.

Στο 105^ο σχολείο «Ατανάς Ντάλτσεφ» τρέχουν οι ίδιες διαδικασίες και εκεί αναμένουν 130 πρωτάκια. 

«Στα πρωτάκια εξηγούμε πως για να γίνει κάποιος πιλότος, γιατρός ή δάσκαλος πρέπει να περάσει από τα θρανία και να αναπτύξει τις απαραίτητες δεξιότητες», λέει η δασκάλα Ρουμιάνα Τούνεβα που διδάσκει στο 105^ο εδώ και πολλά χρόνια. – «Είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε στα παιδιά θετική διάθεση για το σχολείο και τα μαθήματα. Είναι καλή η πρακτική να δείξουμε στο παιδί μας το κτίριο και να του συστήσουμε τον δάσκαλό του πριν την πρώτη μέρα στο σχολείο, έτσι ώστε να μπορεί να ενταχθεί πιο εύκολα. Τα πρωτάκια έρχονται συνεσταλμένα και φοβούνται το άγνωστο, ο ρόλος των δασκάλων είναι να τα ενθαρρύνουν και να χτίσουν την αυτοπεποίθησή τους. Οι δάσκαλοι πρέπει να αγαπούν τους μαθητές, να διατηρούν τη φιλομάθειά τους, να είναι υπομονετικοί και να μην ξεχνούν πως κι εκείνοι μπορούν να μάθουν από τα παιδιά.»

Πολλές οικογένειες συνεχίζουν να τηρούν τις παραδοσιακές τελετουργίες, χαρακτηριστικές για κάθε νέα αρχή. Με χάλκινο δοχείο ρίχνουν νερό, στο οποίο είναι βουτηγμένο γεράνι, μπροστά στο παιδί για να κυλήσουν τα πράγματα εύκολα, με το καλό και με υγεία, φτιάχνουν επίσης πίτες και βουτάνε το ψωμί στο μέλι για να έχει κάθε νέο βίωμα γλύκα και νοστιμιά.

«Την πρώτη μέρα στο σχολείο το πιο ωραίο πράγμα είναι το γέλιο των παιδιών», συνεχίζει η κυρία Τούνεβα. – «Οι μεγαλύτεροι μαθητές υποδέχονται τα πρωτάκια με χειροκροτήματα και τους εμπνέουν τη σιγουριά πως θα τα προσέχουν και φροντίζουν. Η πρώτη μέρα στο σχολείο μένει αξέχαστη.»

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα