Η Βιβλιοθήκη Σόφιας φιλοξένησε τη διεθνή συνδιάσκεψη με θέμα «Τα παιδιά στην ψηφιακή εποχή», που διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Βιβλιοθηκονομίας και Τεχνολογιών Πληροφορικής υπό την αιγίδα της Ευρωπαίας Επιτρόπου Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας Μαρία Γκαμπριέλ και της Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO. Εξετάστηκαν οι προκλήσεις που σχετίζονται με την παγκόσμια δικτύωση που αντιμετωπίζει η σημερινή κοινωνία.

Τα παιδιά είναι μια από τις πιο ευάλωτες ομάδες χρηστών του Διαδικτύου, επειδή μπαίνουν στον ψηφιακό κόσμο σε νεαρότερη ηλικία και δεν είναι πάντοτε προετοιμασμένα για τους κινδύνους που κρύβει. Οι νέοι δημιουργούν τα προφίλ τους σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, όπου συναντούν διαφόρων ανθρώπων. Δημιουργούν φιλίες και σχέσεις συχνά ακόμα και πριν γνωρίσουν τα πραγματικά πρόσωπα και τις προθέσεις τους. Ζουν στον εικονικό παράλληλο κόσμο τους, όπου μοιράζονται προσωπικές πληροφοριες, τηλεφώνα, διευθύνσεις και τραπεζικούς λογαριασμούς, χωρίς να γνωρίζουν τι συμβαίνει μ’ αυτους. Αυτό τους καθιστά εύκολα θύματα απάτης, επίθεσης ή ακόμα και εκβιασμού. Υπάρχουν όλο και περισσότερα παιχνίδια που απειλούν άμεσα τη ζωή των συμμετεχόντων. Ένα παράδειγμα είναι το δημοφιλές Blue Kit, στόχος του οποίου είναι 50 ημέρες να αντιμετωπίζεις διάφορες ακραίες προκλήσεις που να δημοσιεύσεις στα κοινωνικά δίκτυα. Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο απαιτείται αυστηρότερος έλεγχος εκ μέρους των γονέων, όταν τα παιδιά τους βρίσκονται στο Διαδίκτυο, καθώς και πιο συχνές συνομιλίες μαζί τους. Έτσι, εάν έχουν κάποιο πρόβλημα, θα συζητηθεί η επίλυσή του στην οικογένεια, χωρίς τα παιδιά να παίρνουν συμβουλές από άγνωστους.

Το θέμα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο ήταν στο επίκεντρο της προσοχής σε μια από τις ενότητες της συνδιάσκεψης. Τι σημαίνει αυτό και γιατί θα πρέπει να αποτελέσει σημαντικό μέρος των σχολικών προγραμμάτων από μικρή ηλικία, μαθαίνουμε από τον καθηγητή δίκαιου πληροφοριακών και τηλεπικοινωνιακών τεχνολογιών Γκεόργκι Ντιμιτρόφ.

Κατά την άποψή του, πρόκειται για εντελώς νέες γνώσεις, για τις οποίες πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι, τόσο τεχνολογικά, όσο και δεοντολογικά. Ο καθηγητής επέστησε την προσοχή στα διάφορα είδη κινδύνου της ζωής στην ψηφιακή εποχή:

«Προς το παρόν χρησιμοποιούμε όλοι το Ίντερνετ και τα κοινωνικά δίκτυα. Ενώ είμαστε στον τομέα της κοινωνικής επικοινωνίας, υπάρχουν ενός είδους απειλές, ενώ αν μιλάμε για τη χρήση της τεχνολογίας από την άποψη των πραγμάτων, που ενδιαφέρουν το κράτος, το ίδιο πρέπει να εξασφαλίσει πλαίσιο για την προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων μας. Αποδεικνύεται ότι, οι τεχνολογίες μέχρι στιγμής έχουν «αναλάβει» δραστηριότητες από τις επιχειρήσεις και την κρατική διοίκηση και το κράτος είναι όλο και πιο εξαρτημένο από τις τεχνολογίες. Ξαφνικά το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δε γνωρίζουμε τι πρέπει να είναι οι γνώσεις και οι δεξιότητες των ανθρώπων όταν κάνουν επιχειρηματικές δραστηριότητες, χρησιμοποιώντας τις τεχνολογίες, ποιες θα πρέπει να είναι αυτές των ανθρώπων που εργάζονται στη δημόσια διοίκηση και παρέχουν ηλεκτρονικές διοικητικές υπηρεσίες και αυτές όσων παρέχουν υπηρεσίες υγείας. Ξαφνικά οι γνώσεις και οι δεξιότητες που βρίσκονταν στη σφαίρα της αυτοεκπαίδευσης αποδεικνύονται αναντικατάστατες και χωρίς αυτές σήμερα η οικονομία και το κράτος δεν μπορούν να λειτουργούν. Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο που μας διδάσκει να προστατευόμαστε στην επικοινωνία μας ή τα μέτρα που πρέπει να λάβει μια επιχείρηση για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των υπαλλήλων της, είναι υποχρεωτική για κάθε ειδικότητα σε κάθε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα.»

Η συνεχής διείσδυση νέων τεχνολογιών στη ζωή μας οδηγεί σε κορεσμό της αγοράς τέτοιων προϊόντων, αλλά όχι της συνείδησης των ανθρώπων. Παρόλο που πρόσφατα έχουν αγοράσει καινούργιο κινητό, αποφασίζουν ότι είναι παλιό και αγοράζουν νέο. Αυτό επαναλαμβάνεται κάθε έξι μήνες. Τέτοια εξάρτηση από τις νέες τεχνολογίες, αν και δε θεωρείται ακόμα ασθένεια, μπορεί να προκαλέσει μια νέα επιδημία στην κοινωνία. Δεν είναι ακόμα αργά να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, ή είναι ήδη αργά;

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Φωτογραφίες: αρχείο