Ήδη στην αρχαιότητα συνειδητοποίησαν πόσο ευαίσθητο όργανο είναι η καρδιά και ο Όμηρος ακόμη και περιέγραψε πάνω από 100 είδη θανατηφόρων πληγών από τις μάχες. Μόλις στα μέσα του περασμένου αιώνα όμως οι χειρουργοί τόλμησαν να κάνουν εγχειρήσεις της καρδιάς.

Ο Καθηγητής Τσβετομίρ Λουκάνοφ είναι επικεφαλής της Κλινικής Παιδικής Καρδιακής Χειρουργικής στη Χαϊδελβέργη και είναι ανάμεσα στους γερμανούς χειρουργούς με τις λιγότερες περιπτώσεις θνησιμότητας και επιπλοκών. Από μικρός βρίσκει τον προορισμό του και ζει με το όνειρο μια μέρα να κάνει εγχειρήσεις, εμπνέοντας από τα βιβλία των ιατρών συγγραφέων. Το γυμνάσιο στη μητρική του πόλη Τρογιάν, το Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Πλέβεν και το Εθνικό Καρδιολογικό Νοσοκομείο θα του δώσουν τη βάση, στην οποία να αναβαθμίσει τις γνώσεις του στις πολυάριθμες ειδικεύσεις του. Γι’ αυτό αποκαλεί τον εαυτό του βούλγαρο γιατρό.

Πριν από 20 χρόνια ο καθηγητής Τσβετομίρ Λουκάνοφ φεύγει για τη Χαϊδελβέργη, για να ασχολείται με επιστήμη στο Κέντρο Ογκολογικών Ασθενειών. Και αφήνει εκεί την καρδιά του: Εγώ επέλεξα τη Χαϊδελβέργη ή η Χαϊδελβέργη επέλεξε εμένα, λέει ο γιατρός.

Η παιδική καρδιακή χειρουργική είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, γιατί κάθε μέρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με νέες δυσμορφίες – είναι πάνω από 100 ή συνδυασμοί μεταξύ τους – συνεχίζει ο ίδιος. – Η ηλικία των ασθενών είχε σημασία για τους πρωτοπόρους πριν από μισό αιώνα, όταν ιδρύεται η καρδιακή χειρουργική. Ακριβώς αυτοί έκαναν τα πράγματα για πρώτη φορά και είναι οι πραγματικοί ήρωες, ενώ για μας πρόκληση είναι να αντιμετωπίσουμε ασθένειες που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ανίατες. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο δρόμος προς την καρδιά είναι σύντομος – βρίσκεται μόλις 2-3 εκατοστά κάτω από το δέρμα, αλλά η χειρουργοί χρειάστηκαν 2500 χρόνια για να τον διανύσουν. Γι’ αυτό η γενιά μας είναι τυχερή, επειδή μπορεί να βασιστεί στα μέχρι τώρα επιτεύγματα και να θεραπεύσει καρδιακά φυσήματα ακόμη και νεογέννητων.

Ο χειρουργός είναι επικεφαλής διεθνούς ομάδας και του αρέσει ότι οι γιατροί του μπορούν να χαίρονται τις επιτυχίες των άλλων. Όλοι εκείνοι θεωρούν προτεραιότητα την εργασία με τους γονείς, γιατί μόνο αν κερδίσουν την εμπιστοσύνη τους, έρχεται στο τέλος το θαύμα. Είναι απαραίτητο να εκδηλώνουμε συμπόνια απέναντί τους. Είναι από διαφορετικές κοινωνικές και θρησκευτικές ομάδες και πρέπει να μπορούμε να προσαρμοστούμε στο επίπεδό τους όταν τους μιλάμε, προσθέτει ο καθηγητής Λουκάνοφ.

Το θέμα με τους πρόσφυγες μας ενδιαφέρει πολύ, γιατί σχεδόν κάθε εβδομάδα έχουμε παιδί με παράξενη μοίρα και σοβαρές παθήσεις, που δε βλέπουμε στη Δυτική Ευρώπη – λέει ο χειρουργός. – Πρόσφατα είχαμε εγχείρηση 12χρονου κοριτσιού από το Αφγανιστάν με εξαιρετικά σοβαρό φύσημα. Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει άλλη τέτοια περίπτωση στο κόσμο – ακολουθώντας τη λογική της ιατρικής, το παιδί έπρεπε να είχε πεθάνει ήδη το πρώτο ή το δεύτερο έτος της ζωής του. Αλλά έφυγε με τους γονείς του και πέρασε με τα πόδια τον δρόμο προς τη Γερμανία. Για μένα είναι ηρωικό αυτό που έκαναν οι γονείς, που λένε ότι έφυγαν από το Αφγανιστάν για να βοηθήσουν το παιδί τους. Τώρα η θεραπεία αυτών των ξένων είναι σοβαρό πρόβλημα, αλλά δε νομίζω ότι υπάρχει κανονικός άνθρωπος και χριστιανός, που να μη θέλει να βοηθήσει, αφού εργάζεται σε πλούσιο κράτος σαν τη Γερμανία. Έχουμε αρκετά γιατρικά ταμεία που μπορούν να αναλάβουν τη θεραπεία των προσφύγων. Και εμείς προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε.

Μέχρι τα τέλη του έτους στα βουλγαρικά θα εκδοθεί το βιβλίο «Με χέρι στην καρδιά» του καθηγητή Τσβετομίρ Λουκάνοφ, στο οποίο ο χειρουργός διηγείται περιπτώσεις από την πρακτική του. Το γράφει μαζί με δύο γερμανούς συναδέλφους του ως στήριγμα των γονέων κατά τις μεγάλες ημέρες και νύχτες στο νοσοκομείο – για να δουν ότι υπήρχαν και άλλες περιπτώσεις σαν το παιδί τους, ότι ο βασικός σκοπός των γιατρών είναι να βοηθήσουν.

Η οικογένειά μου είναι η δύναμή μου, λέει ο γιατρός, αναγνωρίζοντας ότι χωρίς τη σύζυγό του – επίσης γιατρό και καθηγήτρια στη Χαϊδελβέργη, και τα δύο παιδιά του δε θα τα έχει καταφέρει. Θα ήθελα μια μέρα να ξέρουν ότι δύο βούλγαροι γιατροί εργάστηκαν στη Χαϊδελβέργη και άφησαν κάτι σαν κληρονομία τους, λέει το όνειρό του ο χειρουργός.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα