Δάσκαλος, πρώην βουλευτής και αγρότης - ιδιοκτήτης μεγάλης κτηνοτροφικής μονάδας και πρόεδρος της περιφερειακής Ένωσης Γάλακτος και επεξεργασίας κρέατος στην περιφέρεια Ταργκόβιστε. Αυτή είναι η επαγγελματική κάρτα του Χασάν Τσιράκ, η δραστηριότητα του οποίου είναι συγκεντρωμένη στο εμπορικό χωριό Καμπούροβο στη βορειοανατολική Βουλγαρία. "Η αρχή ήταν πολύ δύσκολη. Η επιχείρηση είχε πολλές υποχρεώσεις και το δυναμικό της πολύ μικρό, θα έλεγα ανύπαρκτο - 5 αγελάδες και 8 μοσχάρια, χωρίς ένα στρέμμα γης και χωρίς τον απαραίτητο μηχανικό εξοπλισμό. Έπρεπε να επενδύσουμε σε 3 τομείς - ζώα, γεωργικά μηχανήματα και υλικά και υποδομές και γεωργικές εκτάσεις. Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών αγοράσαμε περίπου 8 χιλιάδες στρέμματα γης, ενοικιάσαμε ακόμα 10 χιλιάδες στρέμματα, υλοποιήσαμε 4 σχέδια με την βοήθεια ευρωπαϊκών προγραμμάτων - με ζώα, γεωργικά μηχανήματα, υποδομές και επισκευές των κτιρίων - θυμάται ο αγρότης.
Ο Χασάν Τσιράκ υλοποιεί και πέμπτο πρόγραμμα. Στην συνέντευξη που έδωσε στο Ράδιο Βουλγαρία, σχολίασε τους λόγους για τους οποίους πολλοί από τους συναδέλφους του έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους.
"Τα ευρωπαϊκά έργα μας υποχρέωσαν να εφαρμόσουμε τα ευρωπαϊκά μέτρα και πρότυπα. Μας βοήθησαν να μείνουμε στη βιομηχανία, επειδή, ειδικά στον τομέα της κτηνοτροφίας, πολλά αγροκτήματα έκλεισαν. Από το 2003 είμαι πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης γάλακτος και κρέατος στην περιοχή του Ταργκόβιστε. Εκείνη την εποχή, περισσότεροι από 90 αγροκτήμονες και κτηνοτρόφοι ήταν μέλη της ένωσης. Τώρα είμαστε περίπου 15. Η εργασία δεν είναι καθόλου ελκυστική και είναι δύσκολο να βρεθούν εργαζόμενοι. Πολλοί συνάδελφοι δεν άντεξαν, απέτυχαν να επενδύσουν στα αγροκτήματα και τα κτηνοτροφεία τους, εξαιτίας της έλλειψης κεφαλαίων και αναγκάστηκαν να τα κλείσουν, επειδή παρέμεναν εκτός ευρωπαϊκών απαιτήσεων και προτύπων".
Πιστεύετε ότι είναι επαρκείς οι τιμές αγοράς του γάλακτος και του κρέατος στη Βουλγαρία;
"Νομίζω ότι ναι, όσο κι αν παραπονιόμαστε ότι οι τιμές είναι χαμηλές. Είμαστε ήδη στο κοινό ευρωπαϊκό σπίτι και οι τιμές στις ευρωπαϊκές χώρες δεν είναι πολύ διαφορετικές από τις δικές μας, η διαφορά είναι 1,2 έως 5 λεπτά του ευρώ. Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να αρμέγουμε περισσότερο γάλα με χαμηλότερο κόστος και καλύτερη ποιότητα", τονίζει ο Χασάν Τσιράκ.
Πόσα ζώα έχετε τώρα, πόση γη διαθέτετε και τι καλλιεργείτε;
"Η καλλιεργήσιμη γη είναι περίπου 17.000 στρέμματα. Καλλιεργούμε κυρίως σιτάρι, βρώμη, κριθάρι, ηλίανθο και καλαμπόκι. Τα ζώα είναι περίπου 450, εκ των οποίων 160 αγελάδες γάλακτος, περίπου 70 δαμάλια και τα υπόλοιπα είναι μοσχάρια για πάχυνση», - λέει ο Χασάν Τσαρίκ από το χωριό Καμπούροβο.
Λέει ότι για την ώρα δεν σκοπεύει να επεκτείνει το αγρόκτημά του, στο οποίο απασχολείται ολόκληρη την οικογένειά του, ειδικά οι νέοι, η κόρη και ο γαμπρός του, οι οποίοι «επιμένουν να συνεχίσουμε και να τα παρατήσουμε».
Αναφερόμενος στον κλειστό κύκλο παραγωγής, ο Χασάν Τσιράκ λέει:
«Κι εμείς ξεκινήσαμε μ’ αυτήν την πρόθεση κι αναμορφώσαμε το πρώην κυλικείο της επιχείρησης. Μετά τέθηκε σε ισχύ το Διάταγμα Νο 20, το οποίο παρείχε καλές ευκαιρίες για την επεξεργασία ιδίων προϊόντων, αλλά ταυτόχρονα περιόριζε τους γεωργούς στο να μεταποιούν μόνο το 30% του παραγόμενου γάλακτος και να δίνουν τα υπόλοιπα στα μεγάλα γαλακτοκομεία. Εκτός αυτού, δεν μας επέτρεπε να πουλάμε στις αγορές σε περισσότερες από 2 γειτονικές περιοχές, οι οποίες, κατά τη γνώμη μου, αποτελούσαν περιορισμό των οικονομικών μας δικαιωμάτων, θα έλεγα και των συνταγματικών. Έκανα αυτή την ερώτηση σε τρεις υπουργούς γεωργίας, αλλά δεν υπάρχει καμία αλλαγή. Ως επαγγελματικές οργανώσεις, είμαστε αδύναμοι και δεν μπορούμε να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας. Οι μεταποιητές κυριαρχούν στις σημαντικότερες κλαδικές ενώσεις των κτηνοτρόφων και, φυσικά, προστατεύουν τα συμφέροντα των μεταποιητών. Αυτό οφείλεται, εν μέρει, στην έλλειψη Νόμου για τις κλαδικές βιομηχανικές οργανώσεις. Υπάρχουν ήδη 4 νομοσχέδια. Κανείς μας δεν γνωρίζει γιατί δεν ψηφίζεται κάποιο και η κατάσταση εξακολουθεί να είναι η ίδια», καταλήγει ο Χασάν Τσιράκ.
Φωτογραφίες: Πρ. αρχείο
Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης
Οδεύουμε προς το ενδεχόμενο να μην εγκριθεί γρήγορα προϋπολογισμός για το 2025, είπε για τη ΒΕΡ ο Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ, γενικός οικονομολόγος του Ινστιτούτου Οικονομίας της Αγοράς. Κατά την παρουσίαση του εκπονημένου από το Ινστιτούτο εναλλακτικού..
Ο συνολικός δείκτης του επιχειρηματικού κλίματος τον Οκτώβριο μειώνεται κατά 5,6 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Σεπτέμβριο από το 22,5% στο 16,9%. Η μείωση του δείκτη παρατηρείται σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, ανακοίνωσε η Εθνική..
Μόνο για το πρώτο εννεάμηνο του 2024 η Εθνική Τράπεζα Βουλγαρίας έθεσε σε κυκλοφορία 11 εκατομμύρια περίπου νέα χαρτονομίσματα 100 λέβα. Εάν στις αρχές του έτους τα χαρτονομίσματα 100 λέβα σε κυκλοφορία ήταν πάνω από 131 εκατομμύρια, στα τέλη..