Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Fasulja e Smiljanit me status special në familjen “Slow food”

Përveç se është shumë i shijshëm, ky delikates përmban edhe elemente të dobishme për organizmin njerëzor.
Foto: Veneta Nikollova
Nëse do ta pyesni bullgarin, cila është gjella tipike kombëtare, përgjigja në shumicën e rasteve do të jetë – fasulja. Të përgatitur nën formën e çorbës së shijshme aromatike, e cila lëshon erë të këndshme nga barnat e egra, ose të sallatës plotë vitamina, fasulja triumfon në trapezën e përditshme dhe festive të bullgarit. Varieteti më i njohur dhe më i shijshëm i fasuleve është fasulja e Smiljanit, që rritet vetëm në fshatin e malit Rodopa – Smiljan. Përveç se është shumë i shijshëm, ky delikates përmban edhe elemente të dobishme për organizmin njerëzor. Ndoshta për këtë arsye fasulja e Smiljanit është nën mbrojtjen e organizatës botërore eko gastronomike “Slow food”. Kjo organizatë, e cila inkurajon prodhimin e ushqimeve ekologjikisht të pastra, mori përsipër angazhimin të imponojë fasulen e Smiljanit si një markë e mbrojtur.

Përfaqësuesi i denjë i familjes së fasuleve dallohet me kokrrat e mëdha lara-lara ose të bardha. Ai është në thelbin e një sërë specialiteteve bullgare. Prandaj fasulja e Smiljanit është tepër kërkuar në treg. Megjithëqë ky varietet është i mbrojtur me patentë, tregtarët ofrojnë fasule falso me këtë emër. Mirëpo, prodhuesit janë me shpresë, se në kohë të afërt kësaj praktike do t’i jepet fund. Për këtë ata iu shpresojnë përkrahjes financiare të organizatës “Slow food”, në të cilën anëtarëson fshati Smiljan si prodhues i kësaj bime të shijshme dhe të shëndetshme. Organizata ka ndërmend të lëshojë mjete për krijimin e një reparti për paketimin e fasuleve në fshat. Atje prodhimi do të kontrollohet për cilësi. Çdo pako do të shënohet me një stemë hollograme dhe me emblemën përkatëse të organizatës. Banorët e fshatit janë me shpresë, se kështu produkti më në fund do të dallohet në tregun bullgar. Për vit banorët e fshatit prodhojnë jo më shumë se sa 20-40 tona fasule. Prandaj ata nuk dëshirojnë të dalin në tregjet ndërkombëtare. Dëshira e tyre është të afirmohen në tregun bullgar. Kryetari i bashkisë së fshatit Smiljan Safedin Kurtev sjell më shumë hollësi për dobinë e fasules:

© Foto: Veneta Nikollova

Fshati Smiljan ndodhet në malin e bukur Rodopa

“Shumë janë faktorët, të cilët caktojnë cilësinë e mirë të fasules së Smiljanit – lartësia mbi nivelin e detit, lagësia e ajrit, shtrirja gjeografike. Fshati ndodhet në rrjedhjen e sipërme të lumit Arda. Ky është një rajon malor me lartësi mbi nivelin e detit nga 820 deri në 875 metra. Temperaturat janë të mesme dhe gjatë verës është tepër freskët. Kur temperatura tejkalon 33 gradë Celsius lulet e fasules bien. Nuk shfrytëzojmë, as pesticide ose insekticide, as plehra artificiale. Mbarë prodhimi është ekologjikisht i pastër. Njerëzit bëjnë një seleksionim të natyrshëm. Vjeshtën çdo prodhues zgjedhë kokrrat më të mira për mbjellje.”

Secili, që vinë në fshatin Smiljan mund të blejë fasule të vërteta. Ndërsa prodhuesit mund të japin qindra receta për përgatitjen e fasules. Këtu përveç çorbës së shijshme, fasulet gatuhen edhe si qofte të skuqura, japrakë të mbështjellë me gjethe lakre, piqet me pula dhe me salsiçe, kokrrat fërgohen me vezë dhe miell. Nga fasulja bëhen edhe ëmbëlsira të shijshme. Gjella tradicionale dhe më interesante është fasule në kungullin e pjekur. Ky është një specialitet tepër i shijshëm dhe atraktiv. Në fakt fasulja është jo vetëm pjesë e folklorit vendor, por edhe një atraksion turistik për mbarë rajonin. Dhe nuk është e rastit, që fasules iu kushtohet një festival të tërë. Çdo vjeshtë në fshatin Smiljan mbërrijnë miq nga vendi dhe nga jashtë, që të marrin pjesë në festën e fasules. Në fakt kjo festë përbën një atraksion të papërsëritshëm plotë veshje popullore bullgare, gara të llojllojshme, degustime të gjellëve të ndryshme prej fasuleje.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
По публикацията работи: Veneta Nikollova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Prof. asoc. Spas Tashev

Rajonet ku jetojnë bullgarë në Shqipëri është e nevojshme të kenë autonomi administrative

Minoriteti kombëtar bullgar në Shqipëri është një nga më të mëdhenjtë në vend, sipas të dhënave nga censi i fundit zyrtar i popullsisë atje. 7 057 persona janë deklaruar si bullgarë, në krahasim me 23 000 që janë identifikuar si grekë, 12 000 si..

botuar më 24-11-19 7.30.PD

Një pemë e bukur bullgare e Krishtlindjeve shkëlqen sërish në Muzeun e Industrisë në Çikago

Një pemë e Krishtlindjeve me dekorime bullgare është vendosur në një vend qendror në Muzeun e Industrisë në Çikago. Për të pestin vit radhazi, bashkatdhetarët nga qyteti amerikan bënë dekorimin luksoz të pemës bullgare të Krishtlindjes me mbi 30 mijë drita..

botuar më 24-11-16 8.40.PD
Një valle e përfaqësuesve të pakicës bullgare në Shqipëri dhe e pjesëmarrësve bullgarë në Takimin Botëror të Mediave Bullgare në Tiranë (22-25.11. 2019)

Tirana njoftoi të dhëna zyrtare të përditësuara për bullgarët në Shqipëri

Në vitin 2023 në Shqipëri u zhvillua regjistrimi i parë i popullsisë pas njohjes zyrtare të pakicës kombëtare bullgare në vitin 2017, sipas të cilit 7057 persona janë vetëdeklaruar bullgarë. Në Shqipëri ka mbi 7 mijë bullgarë “Dy javë më parë,..

botuar më 24-11-15 2.07.MD