Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Fjetja e Shën Joan Rilski – Çudibërësi

Më 18 gusht Kisha Ortodokse Bullgare nderon Fjetjen e Shën Joan Rilski – Çudibërësi. Ai është tutori dhe mbrojtësi i shenjt i Bullgarisë, i cili në shekullin e X themeloi Manastirin e Rilës, që është manastiri më i madh bullgar. Një prej detyrave kryesore të shenjtorit ishte të predikojë besimin e krishterë ndër popullin bullgar, i cili ishte pagëzuar në shekullin e IX. Shën Joan Rilski ishte edhe themelues i murgërisë së organizuar në trojet bullgare .Shpejt pas vdekjes së tij ai ishte kanonizuar si shenjtor dhe atëherë ishin krijuar shërbesat e para t`i kushtuara jetës së tij. Priftërinjtë kanë krijuar dhe një tropar të posaçëm, i cili këndohet në tre festat e mëdha të përvitshme, t`i kushtuara shenjtorit.

Në jetëshkrimin e Shën Joan Rilskit, shkruar në shekullin e XIV nga Patriku bullgar Evtimij, lexojmë, se murgu eremit ka lindur në vitin 876 në fshatin e vogël Skrino, që gjendet në krahinën e Sredecit, ky qytet Sredec (emri i vjetër i Sofjes), i cili është një prej qyteteve më të njohura në kufijtë e Evropës. Pas vdekjes së prindërve të tij, pronën e të atit Joani ia fali njerëzve të varfër dhe kërkoi vetmi në manastiret e afërta – në malin e Vitoshës dhe pastaj edhe në malin e Rilës. Si murg mësoi Shkrimin e Shenjt dhe pastaj iku nga manastiret dhe jetoi si eremit në kushtet e rënda të malit- duke bërë kreshma të përhershme dhe duke iu lutur Zotit ditë e natë. Barinjtë dhe gjahtarët përhapën famën e tij dhe tek ai vinin njerëz nga larg qe ti bekoj, ti mësojë dhe ti mjekojë. Shën Joani i këshilloi ithtarët e tij të shumtë të ndërtojnë një manastir, të cilit ai iu bë igumen në vazhdim të 10 vjetëve.. Kur ndjeu se po afrohet fundi i jetës së tij Shën Joani iku nga manastiri dhe vdiq jo larg tij në moshë 70 vjeç më 18 gusht të vitit 946. Në vitet 60 të shekullit të X ishin gjetur lipsanët e tij të paprekura nga koha, të cilët edhe sot e kësaj dite ruhen në Manastirin e Rilës, ku besimtarët bëjnë homazhe.

Kujtimi i Shën Joan Rilskit nderohet në tërë botën orthodhokse dhe të gjithë janë të një mendimi se ky është Engjëlli i Kishës bullgare. Besimtarët nga kishat ortodokse fqinje - kisha serbe dhe ajo greke, vijnë në Manastirin e Rilës për t’i bërë homazhe shenjtorit bullgar. Kujtimi i tij nderohet solemnisht edhe në Rumani, Ukrainë dhe Rusi, ndërsa kohët e fundit ikona e Shën Joan Rilskit vizatohet krahas shenjtorëve ekumenikë në disa prej ikonostaseve të kishave të reja greke, ruse ose bullgare në SHBA dhe Australi. Përpara disa vjetëve Sinodi i Shenjt i Kishës Orthodhokse Bullgare një pjesë të vogël prej lipsanit të Shenjtorit të Rilës ia dhuroi Manastirit rus të vajzave i cili mban emrin e tij. Atje çdo ditë murgeshat shërbejnë Akatist – lutje të posaçme ti kushtuara Shën Joan Rilskit - Çudibërësi. Një pjesë tjetër prej lipsanëve të tij - dora ruhet në një ishull grek dhe është burim i shërimeve të shumta.

Shën Joan Rilski i la ithtarëve të tij një Amanet me shkrim, i ruajtur dhe i trashëguar nga murgjit e Manastirit të Rilës. Sipas Çudibërësit të Rilës më e rëndësishme është qe njeriu të besoj dhe të respektojë Urdhrat e Zotit dhe të jetojë sipas Ligjit të Zotit. Shenjtori shkruan se lakmia dhe grumbullimi i pasurisë nuk është më e mirë për njeriun- përkundrazi – kjo e largon nga jeta shpirtërore. Në këtë kuptim Amaneti i tij vlen dhe për të gjithë bullgarët e sotëm që dëshirojnë të jetojnë në atmosferë shpirtërore. Prandaj dhe Manastiri i Rilës i themeluar nga Shën Joani mbetet edhe sot e kësaj dite mbështetje për bullgarin. Gjatë ekzistencës së tij 10 shekullore Manastiri nuk e ka ndërprerë për asnjë çast veprimtarinë e tij dhe shërbesat në të gjithmonë janë zhvilluar në gjuhën sllavo-kishtare, ndërsa predikimet në gjuhën e gjallë bullgare.

Përgatiti në shqip: Gjullka Ilieva


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Foto: Pixabay, wikipedia.org;
kolazhi: Ivan Petrov

Ljuben Karavellovi dhe lufta e popullit shqiptar për pavarësi

Revolucionari i madh Ljuben Karavellov (1834-1879), shkrimtar dhe publicist i Rilindjes sonë, ka lënë një gjurmë të thellë në letërsinë bullgare si prozator, poet, fejtonist, kritik i letërsisë. Ljuben Karavelllovi ishte dhe udhëheqës i Lëvizjes Çlirimtare..

botuar më 24-11-28 7.00.PD

Një nip i perandorit Oktavian Avgust është rikrijuar ndoshta në statujën e parë nga Heraklea Sintika

Statuja e parë prej mermeri e zbuluar më 3 korrik në qytetin antik Heraklea Sinthika është ndoshta e nipit të perandorit romak Oktavian Avgust - Lucij, njoftoi udhëheqësi i gërmimeve, Prof. Ljudmill Vagalinski. “Nuk ka dyshim se statuja është nga..

botuar më 24-11-26 10.59.PD

Zbulimet e fundit arkeologjike në Kështjellën Urviç ringjallin legjendat për mbretin Jasen

Në rrugën Sofje - Samokov përballë rrjedhës së lumit Iskër, pranë kthesës së madhe piktoreske midis fshatrave Kokaljane dhe Pasarell pranë Urës së Djallit ndodhet kodra Srednobërdie. Aty lumi Vedena derdhet në lumin Iskër dhe malet Lozen dhe..

botuar më 24-11-24 10.35.PD