137 χρόνια από τον απαγχονισμό του οργανωτή και ιδεολόγου του απελευθερωτικού κινήματος Βασίλ Λέφσκι

Στις 19 Φεβρουαρίου κάθε χρόνο η Βουλγαρία υποκλίνεται στη μνήμη του μεγαλύτερου γιου της, Βασίλ Λέφσκι, ο οποίος έδωσε τη ζωή του για την απελευθέρωση της χώρας μας από την πενταίωνη οθωμανική κυριαρχία.

Ο Απόστολος της Ελευθερίας, όπως τον αποκάλεσε ο λαός, απαγχονίστηκε αυτή την ημερομηνία το 1873. Γεννήθηκε στην πόλη Κάρλοβο στις 18 Ιουλίου 1837. Το 1858 έγινε μοναχός υπό το όνομα Ιγνάτιος, και ένα χρόνο αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος.

Επηρεασμένος όμως από τις ιδέες του μεγάλου Βούλγαρου επαναστάτη Γκεόργκι Ρακόφσκι αρνήθηκε από τον μοναχισμό και αφοσιώθηκε στον αγώνα για απελευθέρωση. Το 1862 και το 1868 συμμετείχε στα δυο βουλγαρικά τάγματα, τα οποία ίδρυσε ο Ρακόφσκι στο Βελιγράδι. Ταυτόχρονα, το 1867 ο Απόστολος έγινε και σημαιοφόρος του τάγματος του φημισμένου βοεβόδα Παναγιώτ Χίτοφ. Για τη δραστηριότητα του Λέφσκι μιλήσαμε με τον καθηγητή ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας Πλάμεν Μίτεφ.

«Από τις αρχές του 1868 η Λέφσκι άρχισε να αναθεωρεί τις υφιστάμενες τότε αντιλήψεις για την επίλυση του βουλγαρικού ζητήματος. Γι’ αυτό μαρτυρούν και οι γνωστές του επιστολές προς τον Παναγιώτ Χίτοφ, στις οποίες υπαινίσσεται ότι κάνει κάποια σχέδια και λέει ότι αν πετύχει, «θα κερδίσει ολόκληρος ο λαός, αν χάσει, θα χάσει μόνο τον εαυτό του». Σ’ αυτή την περίφημη φράση του Λέφσκι μπορούμε να ανακαλύψουμε τις πρώτες ενδείξεις για το ότι αναζητά νέο δρόμο για την επίλυση του βουλγαρικού ζητήματος.»

Στον Απόστολο της Ελευθερίας ωρίμασε η ιδέα να δημιουργήσει δίκτυο μυστικών επαναστατικών επιτροπών σ’ όλη τη χώρα με στόχο την προετοιμασία πανεθνικής εξέγερσης για την απελευθέρωση της Βουλγαρίας. Κατά τις δυο πρώτες περιοδείες του στη χώρα ο Βασίλ Λέφσκι προσπάθησε να συγκεντρώσει τις απαραίτητες πληροφορίες για τις πραγματικές πολιτικές διαθέσεις του πληθυσμού και άρχισε την ίδρυση των πρώτων επαναστατικών επιτροπών. Η δραστηριότητά του έγινε ιδιαίτερα έντονη μετά την άνοιξη του 1870, μερικούς μήνες μετά την ίδρυση της Βουλγαρικής Επαναστατικής Κεντρικής Επιτροπής ( BRCK ) στο Βουκουρέστι υπό την ηγεσία του επαναστάτη και συγγραφέα Λιούμπεν Καραβέλοφ.

Μέχρι το τέλος του ίδιου έτους και κατά το επόμενο ο Απόστολος δημιούργησε πυκνό δίκτυο επιτροπών, ενωμένων σε Εσωτερική Επαναστατική Οργάνωση με καταστατικό, πρόγραμμα και αυστηρή πειθαρχία. Στο γνωστό του Καταστατικό ο Λέφσκι δηλώνει: «Με μια κοινή επανάσταση να γίνει ριζική μετατροπή του υφιστάμενου δεσποτικού και τυραννικού συστήματος και να αντικατασταθεί με δημοκρατία». Η Εσωτερική Οργάνωση και η Κεντρική Επιτροπή εργάζονταν παράλληλα πάνω από ενάμισι χρόνο και το βασικό βάρος της προετοιμασίας της εθνικής επανάστασης έπεσε στον Λέφσκι και τους συνεργάτες του. Η πρώτη γενική συνέλευση της Βουλγαρικής Επαναστατικής Κεντρικής Επιτροπής στο Βουκουρέστι την άνοιξη του 1872 έπαιξε σπουδαίο ρόλο για την ενοποίηση των δυο επαναστατικών κέντρων.

«Μετά την γενική συνέλευση ο Βασίλ Λέφσκι καταπιάστηκε ακόμη πιο ενεργώς με την οργάνωση και την προετοιμασία της μελλοντικής εθνικής επανάστασης», λέει ο καθηγητής Μίτεφ. «Αρκεί να αναφέρουμε τη δημιουργία μυστικού ταχυδρομείου και μυστικής αστυνομίας, την τιμωρία των προδοτών και των Τούρκων κατασκόπων. Ο Λέφσκι επέδειξε τις λαμπρές του ικανότητες οργανωτή, πολιτικού και ιδεολόγου και εφάρμοσε την ευρωπαϊκή επαναστατική εμπειρία στην καλύτερη μορφή της, προσαρμόζοντάς την στις συνθήκες της βουλγαρικής εθνικής επανάστασης.»

Τα δραματικά γεγονότα της άνοιξης του 1872 έβαλαν τέρμα όμως σ’ αυτή την εξαιρετική ως ιδέα, διαστάσεις και αποτελέσματα δραστηριότητα. Τότε, παρά την ρητή απαγόρευση του Λέφσκι, ο συνεργάτης του, Ντιμίταρ Όμπστι, οργάνωσε επίθεση κατά του τουρκικού ταχυδρομείου στα στενά Αραμπάκονακ στο Αίμο. Η ομάδα του συλλήφθηκε, οι ανακρίσεις αποκάλυψαν λεπτομέρειες για το επαναστατικό δίκτυο και σύντομα στα χέρια των Τούρκων έπεσε και ο ίδιος ο Απόστολος. Ύστερα από δίκη σε ειδικό δικαστήριο και κρεμάστηκε στα προάστια της Σόφιας.

«Για μένα προσωπικά ο Λέφσκι είναι ένας από τους μεγαλύτερους Βούλγαρους, γιατί κατάφερε να πραγματοποιήσει αυτά που δεν πέτυχαν γενιές Βούλγαρων επαναστατών και πολιτικών παραγόντων», τονίζει ο Πλάμεν Μίτεφ. «Πρόκειται για την πρακτική προετοιμασία της βουλγαρικής εθνικής επανάστασης. Εκτός αυτού ο Απόστολος είναι μεγάλος και για τις ιδέες του για το μέλλον της ελεύθερης Βουλγαρίας, για εκείνο το πολιτικό σύστημα που θα εξασφαλίσει δικαιοσύνη και ισότητα για όλες τις εθνικές και θρησκευτικές κοινότητες, ανεξάρτητα αν πρόκειται για Χριστιανούς ή Μουσουλμάνους, για Βούλγαρους, Τούρκους, Σέρβους, Έλληνες, Αρμένιους ή Εβραίους. Ο Λέφσκι αποδείχθηκε και πολιτικός, ο οποίος με το προσωπικό του παράδειγμα κατάφερε να προσελκύσει να τους ακολουθήσουν πολλοί ομοϊδεάτες. Γι’ αυτό και κάθε μια γενιά Βούλγαρων πρέπει να βλέπει στην προσωπικότητά του, για να δει εκεί εκείνα τα προσόντα που πρέπει να έχει κάθε ένας σύγχρονος πολιτικός μας», λέει εν κατακλείδι ο καθηγητής Πλάμεν Μίτεφ.

Μετάφραση: Πέταρ Κάντρεφ

Διαδώστε

137 χρόνια από τον απαγχονισμό του οργανωτή και ιδεολόγου του απελευθερωτικού κινήματος Βασίλ Λέφσκι

Περισσότερα στην κατηγορία

8η Νοεμβρίου – Σύναξη των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ

Επιστήμονες συζητούν την ιστορία και τις προοπτικές των Δυτικών Βουλγαρικών Περιχώρων

Εβδομάδα Ορθόδοξου Βιβλίου στην Βάρνα

105 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϊγύ