Θα μάθει άραγε η Βουλγαρία από την εμπειρία άλλων χωρών πώς να διατηρεί την παράκτια ζώνη της;

Όταν στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ο τουρισμός στη Βουλγαρία άρχισε τη ραγδαία εξέλιξη του, σημειώνοντας ρυθμούς ανάπτυξης πάνω του 15% ετησίως, άλλες χώρες που είχαν ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο, μας προειδοποίησαν τότε να προσέχουμε να μην υπάρξει κορεσμός κτιρίων στην παραλία μας, η οποία ήταν το σημαντικότερο κεφάλαιο για τον τουρισμό μας. Αλλ’ όπως συνήθως γίνεται και σε άλλα μέρη, η απληστία των επιχειρηματιών, που ήθελαν να αποκομίσουν μεγάλα κέρδη σε σύντομο χρονικό διάστημα, τους έκανε να μην ακούσουν αυτές τις προειδοποιήσεις.

Με γρήγορους ρυθμούς στην παραλία μας άρχισαν να υψώνονται τεράστιες οικοδομές. Το κράτος μας σχεδόν δεν επενέβη. Μόλις τα τελευταία 5-10 χρόνια νεανικές μη κυβερνητικές οργανώσεις περιβαλλοντολόγων, που ιδρύθηκαν σχεδόν αυθόρμητα, άρχισαν να επικεντρώνουν την προσοχή του κοινού στο πρόβλημα αυτό και περιόρισαν την περαιτέρω εξάπλωση των οικοδομών στην παραλία μας. Πολλές ζημιές όμως ήδη έγιναν.

Ακόμα αναμένεται η επέμβαση του κράτους, το οποίο να αναλάβει την ευθύνη για τη διατήρηση της παράκτιας ζώνης, η οποία, για την κάθε χώρα, αποτελεί φυσικό θησαυρό και πηγή εσόδων. Μία από τις πρώτες χώρες, που βρέθηκαν αντιμέτωπες μ’ αυτό το πρόβλημα, είναι η Γαλλία, που διένυσε μακρύ δρόμο προτού να βρει τρόπο επίλυσής του. Εκεί έχουμε το παράδειγμα του κρατικού Οργανισμού Προστασίας των Ακτών (Conservatoire du littoral) που αποσκοπεί στην διεύρυνση του δημόσιου παράκτιου χώρου (με αγορές ή απαλλοτριώσεις) και στην χρηματοδότηση έργων περιβαλλοντικής αποκατάστασης και προστασίας του.

Ο οργανισμός αυτός την τελευταία 25ετία έχει επιτελέσει αξιόλογο έργο σ’ αυτή την κατεύθυνση, σε συνδυασμό με τις τοπικές πρωτοβουλίες και πολιτικές που δεν διστάζουν να επιβάλλουν ειδικά τέλη για την χρηματοδότηση της περιβαλλοντικής πολιτικής. Ο οργανισμός χρηματοδοτείται κατά 50% από εθνικούς πόρους (50 εκατ. ευρώ ετησίως), με το υπόλοιπο 50% να προέρχεται από τοπικούς φορείς. Για τα βουλγαρικά δεδομένα αυτό είναι ακόμα ένα όνειρο. Αξίζει να σημειώσουμε όμως ότι παρόμοια πολιτική ήδη έπεισε τους πάντες ότι η ακτή δεν αποτελεί μόνο πηγή εσόδων αλλά και τόπο διοχέτευσης δημόσιων πόρων, με την δέσμευση και διάθεση ειδικών κονδυλίων. Η επιθυμία να κηρυχτούν οι παράκτιες ζώνες προστατευμένες περιοχές ξεπερνάει τις δυνατότητες της διοίκησης, υποστηρίζει ο Πιέρ Μπουζάν, προϊστάμενος του τμήματος Διεθνούς Συνεργασίας Οργανισμού Προστασίας των Ακτών στη Γαλλία.

"Ο προϋπολογισμός μας δεν επαρκεί να αγοράσουμε όλα τα κτήματα που θέλουν να αγοράσουμε οι τοπικές αρχές πολλούς", λέει ο ίδιος. "Αυτό σημαίνει ότι οι δήμοι κατανοούν το μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό συμφέρον από το να έχουν κοντά τους καλά διατηρημένες περιοχές και ότι μπορούν να αποκομίζουν κέρδη από την προστιθέμενη αξία του προνομιακού τόπου, που δεν χρειάζεται επενδύσεις. Έχουμε και την υποστήριξη των πολιτών. Εμείς είμαστε από τους λίγους δημόσιους οργανισμούς που τακτικά λαμβάνουμε δωρεές είτε υπό τη μορφή κτημάτων είτε υπό τη μορφή χρημάτων για να κάνουμε τη δουλειά μας".

Ο Οργανισμός Προστασίας των Ακτών αγόρασε μέχρι τώρα το ένα πέμπτο της παράκτιας ζώνης της Γαλλίας και ο στόχος της είναι οι προστατευμένες περιοχές να καλύψουν τουλάχιστο το ένα τρίτο να των ακτών.

Μια νυχτερινή φωτογραφία της NASA που λήφθηκε από το διάστημα δείχνει τις ακτές του Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας να πλημμυρίζουν από φώτα σ’ όλη την έκτασή τους, που είναι ένα ανησυχητικό σημάδι.

Η φωτογραφία του Αλεξάντερ Ιβανόφ δείχνει μέρος ενός από τα πιο οικοδομημένα θέρετρα στη Μαύρη Θάλασσα.

"Η παραλία μας ήδη είναι γέμισε οικοδομές και αν δεν ληφθούν μέτρα, βαδίζουμε ασφαλώς προς μια οικονομική, κοινωνική και οικολογική καταστροφή", προειδοποιεί ο Γάλλος εμπειρογνώμονας.

Ο ίδιος μίλησε για τη γαλλική πείρα στη διάρκεια διάσκεψης με θέμα: "Η Βουλγαρία – προορισμός για πράσινο τουρισμό", που διοργανώθηκε στα πλαίσια των Πράσινων Ημερών που διεξάχθηκαν στη Σόφια. Ένας από τους διοργανωτές της εκδήλωσης ήταν ο Λιουμπομίρ Ποπιορντανόφ, πρόεδρος της Βουλγαρικής Ένωσης Εναλλακτικού Τουρισμού.
"Ο τουρισμός στη Βουλγαρία δεν μπορεί να συνεχίσει με τον ίδιο τρόπο και πρέπει να αλλάξει, να γίνει πιο υπεύθυνος και βιώσιμος. Η βιωσιμότητα για τον τουρισμό ισούται με μεγαλύτερη απόδοση. Η αλλαγή όμως εξαρτάται πρώτα από τους επιχειρηματίες. Ούτε το κράτος, ούτε οι πολίτες μπορούμε να αποφασίσουμε αντί αυτούς. Μπορούμε όμως να ασκούμε πίεση, σαν πολίτες. Οι θεσμοί πάλι, στο νομοσχέδιο για τον τουρισμό, θα πρέπει να στηριχτούν σε άλλη ιδέα για την ανάπτυξή του. Εμείς σαν καταναλωτές πρέπει να σκεφτόμαστε με ποια γραφεία οργανώνουμε τα ταξίδια μας, πού θα μείνουμε και ποιος είναι το οικολογικό, κοινωνικό και οικονομικό τους ‘πρόσωπο’".

Σύμφωνα με τα λόγια του Γάλλου εμπειρογνώμονα Πιέρ Μπουζάν η Κοινωνία των πολιτών και το Δημόσιο έχουν μεγάλες δυνατότητες να επιδρούν για το θέμα της προστασίας των ακτών. Η εικόνα της μπουλντόζα που γκρεμίζει ένα παράνομο ξενοδοχείο πολυτελείας ή εξοχικού, που μπορείτε να δείτε από την τηλεόραση, κάνουν μεγάλη εντύπωση, λέει χαριτολογώντας. Εδώ είναι ο ρόλος του κράτους να ψηφίσει νόμους που πραγματικά προστατεύουν τις ακτές και αδίσταχτα να τους εφαρμόζει. Όπως στην περίπτωση με την παραλία Μιραμπίλλια στην Ισπανία όπου ένα τρίτο περίπου των οικοδομών κτίστηκαν παράνομα. Η φυλάκιση του δημάρχου της Μιραμπίλλια επίσης έχει σωφρονιστικό αποτέλεσμα για τους επιχειρηματίες, υποστηρίζει ο κ. Μπουζάν.

Στη Βουλγαρία η κοινωνία μας ακόμα περιμένει να δει παρόμοια σωφρονιστικά μέτρα για να μην γίνει αυτό που έγινε στην Ισπανία. Ο κορεσμός κτιρίων στην παραλία απώθησε εκεί πολλούς τουρίστες, κυρίως τους πιο ευκατάστατους απ’ αυτούς. Αυτή η απίθανη όμορφη χώρα άρχισε να αναπτύσσει όλο και πιο φτηνό τουρισμό τύπου all inclusive που φέρει κέρδη κυρίως στα τουριστικά γραφεία και τις αεροπορικές εταιρείες, ενώ για τις ντόπιες κοινότητες δεν μένει σχεδόν τίποτε.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

Θα μάθει άραγε η Βουλγαρία από την εμπειρία άλλων χωρών πώς να διατηρεί την παράκτια ζώνη της;

Περισσότερα στην κατηγορία

Οδηγός για γονείς: πώς να στείλετε «τα πρωτάκια» στο σχολείο

Έρανος για ορφανά παιδιά για την αρχή της σχολικής χρονιάς

Ψηφιοποίηση της Προληπτικής Κάρτας Υγείας των Παιδιών