Κατά τον αποχαιρετισμό του ο συγγραφέας Ντόντσο Τσόντσεφ μας αφιέρωσε την "όμορφη εκδοχή"

"Κάθε πράγμα, ακόμα και το πιο άσχημο, έχει μια όμορφη εκδοχή". Με το μήνυμα αυτό μας άφησε ο Ντόντσο Τσόντσεφ. Μόλις πέντε ημέρες πριν κλείσει τα 77 χρόνια του, ο συγγραφέας έφυγε από τη ζωή. "Αυτός όμως δεν θα μας αποχαιρετήσει, έως ότου είναι ζωντανά τα βιβλία του", μας βεβαιώνει η ποιήτρια Μποζάνα Αποστόλοβα. Από το δικό της εκδοτικό οίκο "Ζανέτ 45" κυκλοφόρησε το τελευταίο βιβλίο του Ντόντσο Τσόντσεφ "Η Όμορφη Εκδοχή". Ο γνωστός γλύπτης Βεζντί Ρασίντοφ, ο οποίος είναι σήμερα υπουργός Πολιτισμού, έφτιαξε ένα σκίτσο ειδικά για το εξώφυλλο του βιβλίου αυτού.

"Πρόκειται για ένα πάρα πολύ σοφό βιβλίο", δίνει την εκτίμησή του για το βιβλίο ο κριτικός λογοτεχνίας Μίτκο Νόβκοφ. "Μπορεί να μας χρησιμεύσει ως ένα σημειωματάριο τσέπης με επιλεγμένες σκέψεις, κατάλληλο για όλα τα περιστατικά της ζωής μας. Το περίεργο είναι ότι, ενώ ξεφυλλίζετε το βιβλίο, παίρνετε υποθήκες ζωής. Με απλά μεν, αλλά και γλαφυρά λόγια, πραγματικά λεκτικά μαργαριτάρια, μέσα στις σελίδες της "Όμορφης Εκδοχής" μπορεί κανείς να καταλάβει πώς θα πετύχει στη ζωή".

Ο Μίτκο Νόβκοφ ονομάζει αυτά τα λεκτικά μαργαριτάρια όχι διηγήματα, αλλά σκέψεις. Τα θεωρεί ζωντανά και προκλητικά, που προκαλούν αντιθέσεις ή θαυμασμό. Πράγματι, ο αναγνώστης νιώθει σαν να μην διαβάζει την "Όμορφη Εκδοχή", αλλά να συνομιλεί μαζί της. Γίνεται ένας γλυκομίλητος συνομιλητής που εύκολα μετατρέπεται από το αγόρι με επαναστατικό πνεύμα και ειρωνικό χαμόγελο στα χείλη σ’ εκείνο το σοφό που αποκαλύπτει πολλά μυστικά και δίνει τη σωστή απάντηση σε κάθε ερώτηση σχεικά με τη ζωή. Σαν να ήθελε ο Ντόντσο Τσόντσεφ, έστω για μια τελευταία φορά, να συγκεντρώσει μέσα στις σελίδες του τελευταίου του βιβλίου όλα όσα έζησε και όλα τα γνωστά και αγαπημένα πρόσωπα, τα οποία είχε συναντήσει. Σαν σε κάποια ιδιόμορφη εγκυκλοπαίδεια, με λίγα λόγια, έχει βρει τον πιο κατάλληλο τρόπο να σκιαγραφήσει τους συναδέλφους συγγραφείς.

Ιδού τι είπε ένας απ’ αυτούς, ο πεζογράφος Αντών Ντόντσεφ, κατά την επίσημη παρουσίαση του βιβλίου: "Ο Ντόντσο Τσόντσεφ άναψε μια καινούργια φωτιά γύρω από την οποία να μαζευτούμε για να ζεσταίνουμε τα χέρια μας και να ακούσουμε τις φωτεινές σκέψεις του. Πιστεύω ότι αυτή η καινούργια φωτιά, το νέο του βιβλίο, θα γίνει ακτίνα προβολέα που θα μας δείχνει τον σωστό δρόμο και θα μας προστατεύει από τα ψέματα και τους εχθρούς. Πιστεύω ότι αυτός ο πυρ θα ανεβεί μέχρι τον ουρανό και θα γίνει ένας καινούργιος αστέρας του γαλαξία που ονομάζεται "Ντόντσο Τσόντσεφ". Και όπως κάθε αστέρι είναι ένας κόσμος ολόκληρος, έτσι ακριβώς κάθε βιβλίο του Ντόντσο Τσόντσεφ περιέχει μέσα του τη γνώση και την ομορφιά ενός ολόκληρου πλανήτη. Ο Ντόντσο μπορούσε έτσι να φτιάξει κάθε μία λέξη, να την καθαρίσει και να την οξύνει, ώστε να μαζέψει έναν ολόκληρο καταρράκτη μέσα μόνο σε μια σταγόνα – όπως τα ηφαίστεια, που μεταφέρουν τα πιο σκληρά και τα πιο λαμπρά διαμάντια στην επιφάνεια. Ο Ντόντσο μας δίδαξε να ζούμε".

Τα διδάγματα ζωής του Ντόντσο Τσόντσεφ περιλαμβάνονται στα περίπου 60 βιβλία πεζογραφίας και δημοσιογραφίας, σε σενάρια για τέσσερις ταινίες μεγάλου μήκους, σε πέντε θεατρικά έργα. Σε πολλά από τα έργα του η φύση και οι κάτοικοί της είναι συνυφασμένοι σε ορισμένες από τις πιο επιτυχημένες μεταφορές για την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Έργα του μεταφράστηκαν σε 28 γλώσσες. Το 2004 του απονεμήθηκε το υψηλότερο κρατικό παράσημο "Στάρα Πλανινά" για την ιδιαίτερη συμβολή του στη βουλγαρική λογοτεχνία.

Τρία χρόνια αργότερα γίνεται κάτοχος του Μεγάλου Βραβείου Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Σόφιας. Είναι ίσως ένα από τα πιο ακριβά γι’ αυτόν, επειδή λίγα λεπτά μετά τη βράβευση ομολογεί ότι "αξίζει κανείς να υπομείνει και να ανέχεται πολλές καταστάσεις, έστω και για μια στιγμή σαν αυτή". Το ίδιο έτος του απονεμήθηκε το τέταρτο Βαλκανικό Βραβείο Λογοτεχνίας ΑΙΜΟΣ, σε μια τελετή που πραγματοποιήθηκε μέσα στην κατάμεστη αίθουσα στο Μέγαρο Πολιτισμού, στη Σόφια. Το 2009 του απονεμήθηκε το Βραβείο του Βάζοφ για την συνολική του προσφορά στο γραπτό λόγο. Το βραβείο αυτό απονέμεται κάθε χρόνο από ειδική επιτροπή κριτών στη γενέτειρα του πατριάρχη της βουλγαρικής λογοτεχνίας, Ιβάν Βάζοφ, την πόλη Σόποτ. Φέτος, το Μάιο, ο πεζογράφος διακρίθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού με το βραβείο "Χρυσή Εποχή".

Ο Ντόντσο Τσόντσεφ έχει σπουδάσει Γεωλογία στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας "Άγιος Κλήμης της Αχρίδας". Στη συνέχεια εργάζεται ως γεωλόγος, οικοδόμος, δάσκαλος, σε εκδοτικούς οίκους και περιοδικά. Τα πρώτα διηγήματά του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά στη δεκαετία του ‘50 του περασμένου αιώνα. Το 1974, κατά τη διάρκεια του ολοκληρωτικού καθεστώτος κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του με τίτλο "Οι Πρίγκιπες". Μετά από τρεις ημέρες όλα τα αντίτυπα του βιβλίου αγοράστηκαν από τις μυστικές υπηρεσίες. Όποιος πέτυχε να το αποκτήσει τότε, κατάλαβε ότι κρατάει στα χέρια του ένα πολύ διαφορετικό, απ’ όλα τα άλλα που κυκλοφορούσαν εκείνα τα χρόνια, έργο.

Για πρώτη φορά το βιβλίο "Οι Πρίγκιπες" μιλούσε δημόσια για πράγματα που ήταν ταμπού μέχρι τη μεταπολίτευση του 1990. Το μυθιστόρημα αποκαλύπτει αληθινές ιστορίες για τη ζωή των τότε κυβερνώντων και των παιδιών τους – οι κακομαθημένοι πρίγκιπες της εξουσίας. Το 1992 το βιβλίο επανεκδόθηκε. Και τα επόμενα χρόνια ο Ντόντσο Τσόντσεφ ομολογεί ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση μπορεί να έχει τα βασιλόπουλά της. Ωστόσο είναι πεπεισμένος ότι τέτοια βιβλία πρέπει πάντα να γράφονται. Από το 2005 μέχρι το 2009, ο συγγραφέας είναι βουλευτής στο βουλγαρικό Κοινοβούλιο.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

Κατά τον αποχαιρετισμό του ο συγγραφέας Ντόντσο Τσόντσεφ μας αφιέρωσε την "όμορφη εκδοχή"

Περισσότερα στην κατηγορία

Πολύχρωμα τροπικά λουλούδια περιμένουν τους επισκέπτες του Βοτανικού Κήπου

Αριθμός ρεκόρ νεογέννητων στον ζωολογικό κήπο της Σόφιας

Πλατφόρμα της ΒΕΡ αναζητά τις σημαδιακές λέξεις του 2024

Η λέξη της Βουλγαρίας για το 2024 είναι «Σένγκεν»