Το χωριό Ντόμπαρσκο – αγροτικό ειδύλλιο, ιστορία και φολκλορική ζωή

Όμορφο και το καλοκαίρι και το χειμώνα, το χωριό Ντόμπαρσκο κείται στους πρόποδες του βουνού Ρίλα σε υψόμετρο 1050 μ., απ’ όπου φαίνονται άλλα δύο όμορφα βουλγαρικά βουνά – το Πίριν και η Ροδόπη. Απέχει μόλις 17 χλμ. από το Μπάνσκο – το γνωστό χειμερινό και θερινό κέντρο διακοπών. Αν ξεκινήσετε από την πρωτεύουσα, πρέπει να διανύσετε 180 χλμ. προς το νότο.

Για πρώτη φορά το όνομα του οικισμού αναφέρεται το 1378 στο λεγόμενο Δίπλωμα του τσάρου Ιβάν Σισμάν, του τελευταίου μεσαιωνικού ηγεμόνα του Δεύτερου βουλγαρικού κράτους. Στο έγγραφο αναγράφονται τα ονόματα των χωριών και των εδαφών που βρίσκονταν στην κυριότητα της Μονής της Ρίλας.

Φωτογραφία: dobarsko.org

Μύθοι, θρύλοι και πραγματικές ιστορίες γεμίζουν τις αφηγήσεις όλων των περιηγητών που έχουν επισκεφθεί το χωριουδάκι. Οι κάτοικοι του Ντόμπαρσκο επίσης θα σας αφηγηθούν ευχαρίστως κάποιους από τους θρύλους. Μάλλον ο πιο συγκινητικός είναι εκείνος για τους στρατιώτες του Σαμουήλ. Το 1014 οι στρατιώτες του τσάρου Σαμουήλ έχασαν τη μάχη στη Μπελάσιτσα. Ο αρχηγός των νικητών, ο βασιλιάς του Βυζαντίου, Βασίλειος Β', διέταξε οι αιχμάλωτοι να τυφλωθούν. Σύμφωνα με διάφορες πηγές, πρόκειται για 14-15 χιλιάδες άτομα. Οι ντόπιοι ισχυρίζονται ότι ακριβώς αυτοί οι Βούλγαροι στρατιώτες ήταν οι πρώτοι κάτοικοι του Ντόμπαρσκο. Αφού αφέθηκαν ελεύθεροι, άρχισαν να μετακινούνται στους απότομους ορεινούς δρόμους. Σταμάτησαν στο Ντόμπαρσκο, γιατί στην αυλή της μεσαιωνικής εκκλησίας του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος και Θεοδώρου του Στρατηλάτου υπήρχε πηγή, το θαυματουργό νερό της οποίας που και σήμερα αναβλύζει εκεί, τους έφερε ίαση.

Υπάρχει και άλλος ένας θρύλος που διαδίδει τη φήμη της ιαματικής πηγής. Ο επιστήμονας του Μεσαίωνα, Κλήμης της Αχρίδας, ο πρώτος επίσκοπος στην ιστορία μας, ο οποίος κήρυττε το λόγο του Κυρίου στα βουλγάρικα, επίσης θεράπευε τα μάτια του στο Ντόμπαρσκο.

Τα ίχνη αυτών των παραδόσεων ανακαλύπτουμε στις τοιχογραφίες της εκκλησίας. Είναι κτισμένη το 1614 και περιλαμβάνεται στον κατάλογο των παγκόσμιων πολιτιστικών μνημείων της ΟΥΝΕΣΚΟ. Δρασκελίζοντας το κατώφλι της, νιώθει κανείς ότι επίκειται να δει κάτι περισσότερο από ένα τουριστικό αξιοθέατο. Ακόμα από την είσοδο αρχίζει η συγκινητική συνάντηση με τη μεσαιωνική ευρωπαϊκή κουλτούρα και η επαφή με τις ρίζες της βουλγαρικής πνευματικής ζωής.

Η εκκλησία είναι μικρή, οικοδομημένη από φιλοπάτριδες και εύπορους κατοίκους του Ντόμπαρσκο στις αρχές του 17ου αι. Η κατασκευή ορθόδοξων ναών τότε επιτρεπόταν υπό κάποιους όρους – έπρεπε να μη διαφέρουν από τις συνήθειες κατοικίες και να μην ξεπερνούν ορισμένο ύψος. Γι’ αυτό η εκκλησία στο Ντόμπαρσκο είναι κατά το ήμισυ κτισμένη εντός της γης, χωρίς τρούλο και καμπαναριό, με μικρά παράθυρα.

Η τοιχογραφία της Ανάστασης του Χριστού. Φωτογραφία: Αλμπένα Μπέζοφσκα

Η σεμνή εξωτερική όψη αντισταθμίζεται όμως από την πλούσια εσωτερική διακόσμηση και τη μεγαλοπρέπεια των εκπληκτικά όμορφων τοιχογραφιών. Μια απ’ αυτές προκαλεί ερωτηματικά. Πρόκειται για την απεικόνιση του Ιησού Χριστού που είναι γνωστή ως "η τοιχογραφία με το διαστημικό πύραυλο" (στην άνω φωτογραφία). Ο Σωτήρας απεικονίζεται με τεράστια αύρα, το σχήμα της οποίας πραγματικά θυμίζει διαστημικό πύραυλο.

Στις τοιχογραφίες υπάρχουν και πολλές άλλες άτυπες μορφές με γεωμετρικά σχήματα. Οι ειδικοί διαψεύδουν τις υποθέσεις για σχέση μεταξύ των τοιχογραφιών και μυστηριωδών υπαινιγμών για διαστημικά ταξίδια. Τα μυστικά γύρω από την οικοδόμηση και την τοιχογράφηση της εκκλησίας όμως παραμένουν. Άλλο ένα μυστικό – στο πάτωμα της εκκλησίας υπάρχει πλάκα με δικέφαλο αετό που χρονολογείται από το 1122 – αρκετά πριν την επίσημη ημερομηνία οικοδόμησης του ναού.

Φωτογραφία: dobarsko.org

Κάποτε στο Ντόμπαρσκο υπήρχε σχολή τυφλών μουσικών. Και πάλι σύμφωνα με τους θρύλους οι στρατιώτες του Σαμουήλ, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν εκεί, άρχισαν να βγάζουν τον επιούσιο ως πλανόδιοι μουσικοί. Έπαιζαν λύρα – το λαϊκό έγχορδο όργανο. Αργότερα ορισμένοι απ’ αυτούς δίδασκαν τυφλά παιδιά που στέλνονταν εκεί απ’ όλη τη Βουλγαρία και τις γειτονικές χώρες.

Η σχολή λύρας του Ντόμπαρσκο υπήρχε μέχρι τις αρχές του 20ου αι. Καμάρι για όλους μας είναι το γεγονός ότι ήταν μια από τις πρώτες επαγγελματικές σχολές σ’ αυτό το τμήμα της Ευρώπης. Οι σημερινοί διάδοχοι της πρωτότυπης παράδοσης εξακολουθούν να τραγουδούν και παίζουν. Τα τελευταία χρόνια στο Ντόμπαρσκο οργανώνονται θερινές και φθινοπωρινές γιορτές του ντόπιου φολκλόρ και παραδόσεων.

Το φολκλορικό συγκρότημα "Οι γιαγάδες του Ντόμπαρσκο". Φωτογραφία: Πέταρ Γκεοργκίεφ

Στο βουνό είναι κατασκευασμένα δύο οικολογικά μονοπάτια. Στο χωριό υπάρχει ξενοδοχείο, ξενώνας και Κέντρο Eπισκεπτών. Για τους τουρίστες οργανώνονται αναπαραστάσεις λαϊκών εθίμων. Οι επισκέπτες έχουν πρόσβαση και στο εργαστήριο, όπου μπορούν να αφομοιώσουν την τέχνη παλιών επαγγελμάτων. Οι ντόπιες γυναίκες πάντα είναι έτοιμες να προσφέρουν στους λάτρες της σπιτικής κουζίνας νόστιμες σπιτίσιες πίτες και παραδοσιακά φαγητά.

Μετάφραση: Έλλη Γκέκοβα

Διαδώστε

Το χωριό Ντόμπαρσκο – αγροτικό ειδύλλιο, ιστορία και φολκλορική ζωή

Περισσότερα στην κατηγορία

Έκθεση για τολμηρές φωτίστριες – οι Βουλγάρες που είπαν «όχι» στους κανόνες

Φόρουμ συζητά τις θέσεις της βουλγαρικής παράκτιας περιοχής στην τουριστική αγορά

Πριν από τη χειμερία νάρκη, νεαρές αρκούδες από την Ουκρανία βρήκαν καταφύγιο στη Βουλγαρία

Η Βουλγαρία συμμετέχει στην World Travel Market στο Λονδίνο