Ο αρχιμουφτής της Βουλγαρίας, Μουσταφά Χατζί, τόνισε ότι, όσον αφορά την ανεξιθρησκία και την ειρήνη μεταξύ των διάφορων ομολογιών, η Βουλγαρία μπορεί να αποτελέσει ένα καλό παράδειγμα για άλλες χώρες.

"Το συνέδριο είναι μια αρχή. Όχι ότι έχουμε κάποια θρησκευτική ένταση στη Βουλγαρία αλλά αυτή η κατανόηση που υπάρχει πρέπει να διατηρείται. Δεν επαρκεί μόνο να την έχουμε αλλά και να την κρατήσουμε σε αυτό το επίπεδο που βρίσκεται σήμερα. Η Βουλγαρία είναι ένα καλό παράδειγμα ανεξιθρησκίας αλλά δεν μπορούμε να παινευτούμε ότι είναι παράδειγμα καλών σχέσεων μεταξύ θρησκείας και πολιτικής. Οπότε, σ’ αυτή την κατεύθυνση πρέπει να εργαστούμε και οι θρησκευτικοί ηγέτες πρέπει να έχουν μια ενιαία θέση πάνω στο ζήτημα αυτό".

«Στη Βουλγαρία δεν υπάρχει αντιπαράθεση μεταξύ των διάφορων ομολογιών», δήλωσε με τη σειρά του ο καθηγητής Ρούπεν Κρικοριάν, πρόεδρος του Επαρχιακού Συμβουλίου της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας στη Βουλγαρία. «Το λέω αυτό και ως πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Θρησκευτικών Κοινοτήτων της Βουλγαρίας. Εκεί όλες οι παραδοσιακά θρησκεύματα είμαστε μαζί και το δείχνουμε και στα διεθνή συνέδρια. Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι στα βουλγαρικά σχολεία πρέπει να υπάρχει υποχρεωτικό μάθημα Θρησκευτικών. Αλλά βέβαια, πρέπει οι δάσκαλοι να είναι πολύ καταρτισμένα πρόσωπα, ώστε να μπορούν να προβάλλουν την πολιτισμική ποικιλότητα με την οποία χαρακτηρίζεται η Βουλγαρία. Πρέπει να προσπαθήσουμε, με τη βοήθεια όλων των ομολογιών, να προβάλλουμε το καλό, το φως και το λόγο του Θεού".

"Για μένα το πιο σημαντικό ήταν ότι αυτό το συνέδριο πραγματοποιήθηκε", είπε ο δρ. Μάξιμ Μπενβενίστι, πρόεδρος της Οργάνωσης Εβραίων Βουλγαρίας "Σαλόμ". "Βλέπω πώς εδώ και 10 χρόνια στην Βουλγαρία γίνονται προσπάθειες να πραγματοποιηθεί διαθρησκειακό συνέδριο. Πρέπει να ευχαριστήσουμε τους διοργανωτές και προσωπικά τον Μητροπολίτη Βάρνας κ. Κύριλλο για την πρωτοβουλία του. Το γεγονός και μόνο ότι καθίσαμε γύρω από ένα τραπέζι και γνωριστήκαμε, είναι πολύ θετικό".

Οι εκπρόσωποι διάφορων θρησκειών τάχθηκαν υπέρ της εισαγωγής του μαθήματος των θρησκευτικών στο σύστημα της Α’ και Β’ εκπαίδευσης. Κοινή ήταν η γνώμη τους ότι η έλλειψη τέτοιου μαθήματος επηρεάζει αρνητικά τη διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς. Οι πνευματικοί ηγέτες υποστήριξαν και την άποψη ότι η πίστη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ούτε για βία, ούτε για πολιτικούς σκοπούς.

Σε ανταποκριτή της Βουλγαρικής Ραδιοφωνίας ο πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητρόπολης Βιντινίου, αρχιμανδρίτης Άνθιμος ανακεφαλαίωσε: "Αναφέραμε τις ανησυχίες μας για το ότι δεν μπορούμε ακόμα να πετύχουμε στα βουλγαρικά σχολεία να υπάρχει μάθημα των Θρησκευτικών που να διδάσκεται υποχρεωτικά και που να διδάσκει τα παιδιά να είναι καλοί άνθρωποι".

Ο αρχιραββίνος του Τελ Αβίβ Ισραέλ, Μεΐρ Λάου, αναφέρθηκε στο ρόλο του οικογενειακού περιβάλλοντος για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών: "Ορισμένοι από τους συναδέλφους μου εξήραν τον ρόλο της θρησκείας και εν μέρει τον ρόλο της Εκκλησίας για την εκπαίδευση. Συμφωνώ μαζί τους. Αλλά θα ήθελα να τονίσω ότι δεν μπορούμε να απαλλάξουμε την οικογένεια από αυτή την υποχρέωση. Βέβαια, μιλάτε στην εκκλησία, στο τζαμί, στη συναγωγή, αλλά όταν μιλάτε στους ανθρώπους, να τους μιλάτε ως γονείς στα παιδιά σας – μη στηρίζεστε μόνο στο σχολείο, μη βάζετε όλο το βάρος στους ωμούς του δασκάλου ή του παιδικού σταθμού".

Η συμμετέχοντες στο συνέδριο υπέγραψαν τελικό ανακοινωθέν όπου αναφέρεται: "Όλοι μαζί θα θέλαμε να απευθύνουμε την έκκλησή μας σε όλους τους ανθρώπους να δείξουν ανεκτικότητα, αλληλοκατανόηση, σεβασμό και ειρήνη".

Σύμφωνα με την απόφαση των συνέδρων, το επόμενο Διαθρησκειακό Συνέδριο θα διεξαχθεί στις αρχές Οκτωβρίου 2012 στη βουλγαρική πόλη της Βάρνας.

Κείμενο & μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ