1η Νοεμβρίου – η Ημέρα των φωτιστών του Γένους

δημοσίευση: 11/1/11 1:00 PM

Σ' όλη τη χώρα οργανώνονται σχολικές πορείες

Φωτογραφία: BGNES

Την 1η Νοεμβρίου η Βουλγαρία γιορτάζει μία από τις μεγάλες γιορτές της – την Ημέρα των φωτιστών του Γένους. Είναι οι άνθρωποι εκείνοι που δημιουργούσαν και διατηρούσαν την πνευματική ζωή και τις αξίες του Γένους – φωτιστές, λόγιοι και όλοι οι κοινωνικοί παράγοντες που σε διάφορες εποχές της ιστορίας μας έκαναν το έργο της ζωής τους την αφύπνιση του λαού και την διατήρηση της εθνικής και πολιτιστικής μας ταυτότητας.

Η ημερομηνία δεν επιλέχθηκε τυχαία, καθώς η 1η Νοεμβρίου, σύμφωνα με το παλαιό ημερολόγιο, είναι η ημέρα του Aγίου Ιωάννη της Ρίλας, του ουράνιου προστάτη της Βουλγαρίας. Ο ασκητής και θαυματουργός Άγιος Ιωάννης που έζησε στα τέλη του 9ου και το πρώτο ήμισυ του 10ου αιώνα, με έργα και λόγια κήρυττε σεμνότητα, φιλοπονία, αγάπη για τον συνάνθρωπο, ενώ φρόντιζε για την διάδοση των γραμμάτων και του πολιτισμού. Είναι ο ιδρυτής του μεγαλύτερου μοναστηριού της χώρας μας – της γνωστής Μονής της Ρίλας (στη φωτογραφία).

Φωτογραφία: BGNES

Άλλος διάσημος διαφωτιστής είναι ο Άγιος Παΐσιος Χιλανδαρινός, ο συγγραφέας της "Σλαβοβουλγαρικής Ιστορίας" (1762) που περιγράφει το ένδοξο παρελθόν του Γένους μας και διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στην Αναγέννησή μας.

Μεταξύ των διαφωτιστών του 19ου αι. ήταν ο Δρ Πέταρ Μπερόν, δημιουργός του πρώτου σχολικού βιβλίου για τα βουλγαρικά σχολεία, άνθρωπος εγκυκλοπαιδικής μόρφωσης, ο οποίος προσέφερε αρκετά ποσά για την ανάπτυξη της εθνικής παιδείας.

Ανάμεσά τους είναι οι αδελφοί Ντιμίταρ και Κωνσταντίν Μιλαδίνοφ, εκπαιδευτικοί και λαογράφοι, οι οποίοι συνέγραψαν και δημοσίευσαν το 1861 μια θαυμάσια συλλογή βουλγαρικών δημοτικών τραγουδιών. Φθονήθηκαν και κατηγορήθηκαν ότι είναι εχθροί της Υψηλής Πύλης, και πέθαναν και οι δύο από τύφο σε μια από τις φυλακές της Κωνσταντινούπολης.

Άλλωστε, πολλοί από τους διαφωτιστές διώχτηκαν και ακόμα πλήρωσαν με τη ζωή τους για την πατριωτική τους δράση. Ένας από τους μεγαλύτερους Βουλγάρους – ο εθνικός μας ήρωας Βασίλ Λέφσκι, πέθανε στην αγχόνη για την επαναστατική του δράση. Ο μεγάλος ποιητής Χρήστο Μπότεφ θυσιάστηκε στο βωμό της ελευθερίας, αφού αντικατέστησε το στυλό με το ξίφος κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης του Απρίλη κατά της οθωμανικής κυριαρχίας το 1876. Την ημέρα αυτή τιμούμε και άλλους συγγραφείς όπως Λιούμπεν Καραβέλωφ, Ιβάν Βάζοφ, Ντιμίταρ Τάλεφ και πολλούς άλλους που δημιούργησαν εμβληματικά έργα του πολιτισμού μας.

Για πρώτη φορά η γιορτή αυτή γιορτάστηκε το 1909 στη νότια βουλγαρική πόλη Πλόβντιφ. Το 1922, κατόπιν πρότασης του τότε υπουργού Εθνικής Παιδείας, Στογιάν Ομαρτσέφσκι, η 1η Νοεμβρίου κηρύχθηκε Ημέρα των φωτιστών. Ενδιαφέροντα και επίκαιρα για μας σήμερα είναι τα κίνητρά του. Εκφράζει τις ανησυχίες του για τα σημάδια της πνευματικής αποσύνθεσης που συμβαίνουν στη χώρα μας, όπως και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες μετά τον καταστροφικό Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αναφερόμενος στην κατάπτωση των παραδοσιακών μας αξιών, ειδικά μεταξύ της νεολαίας, ο κ Ομαρτσέφσκι έγραψε: «... Αυτές οι αρετές που φυτεύτηκαν στις ψυχές των προγόνων μας επί δεκαετιών, συνταράχθηκαν δυνατά από τα αρνητικά αποτελέσματα του πολέμου, κατά κύριο λόγο στην κοινωνία, και ως εκ τούτου - και οι επιπτώσεις των ανεπιθύμητων ενεργειών στην φοιτώσα νεολαία. Η τελευταία παρασύρθηκε στην καθημερινότητα, τα διασκεδαστικά και εύκολα πράγματα στη ζωή• μια χαλαρότητα, απροσεξία και επιπολαιότητα έχουν κυριεύσει τις ψυχές τους, και σιγά-σιγά η νεολαία μας απομακρύνθηκε από τα πολύτιμα και ουσιαστικά πράγματα της ζωής και του παρελθόντος».

Στα χρόνια της κομμουνιστικής διακυβέρνησης η Ημέρα των φωτιστών δεν γιορταζόταν, αλλά μετά τις δημοκρατικές αλλαγές κατατάχθηκε και πάλι μεταξύ των επίσημων γιορτών μας. Γνωστοί και άγνωστοι, οι φωτιστές μας είναι αμέτρητες – ιερωμένοι, μοναχοί, δάσκαλοι, λόγιοι, επιστήμονες – άνθρωποι σεμνοί, αλλά με την συναίσθηση της υψηλής αποστολής για το καλό του λαού. Στη μακριά ιστορική του πορεία ο έθνος μας έζησε πολλές σκοτεινές και δυστυχισμένες περιόδους. Αλλά, μετά από κάθε τέτοια περίοδο, όχι μόνο επιζούσε, αλλά και αναγεννιόταν πνευματικά. Χάρη στους πνευματικούς ηγέτες του.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

По публикацията работи: Βενέτα Παβλόβα

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Διαδώστε

1η Νοεμβρίου – η Ημέρα των φωτιστών του Γένους

Περισσότερα στην κατηγορία

Στη Στάρα Ζαγκόρα στέλνουν γράμματα στον Αϊ Βασίλη

Σχολική εκστρατεία θα αντιμετωπίζει τη βία με θετικά μηνύματα

Η Βουλγαρία πρώτη στην ΕΕ με υψηλή τεχνητή νοημοσύνη στην γλώσσα της

«Άνθρωπος της χρονιάς» η δικαστής Βλαντισλάβα Τσάριγκραντσκα