Το μουσείο των κρασιού στο Πλέβεν παρακολουθεί τη μακροχρόνια ιστορία του οίνου στα βουλγαρικά εδάφη

Κοντά στην βόρια βουλγαρική πόλη Πλέβεν βρίσκεται ένα από τα λίγα μουσεία του κρασιού στον κόσμο. Είναι και ένα από τα νεώτερα – ιδρύθηκε μόλις το 2008. Στεγάζεται στην σπηλιά Καϊλάκα πλάι στην πόλη, που έμεινε στην ιστορία με την αποφασιστική για την έκβαση του απελευθερωτικού για την Βουλγαρία ρωσικοτουρκικού πολέμου μάχη το 1877-78.

Στις αίθουσες της σπηλιάς διαφυλάσσονται πάνω από 12 χιλιάδες μπουκάλια βουλγαρικών κρασιών απ' όλες τις περιοχές της χώρας. Το μουσείο κατέχει και την μεγαλύτερη συλλογή παλιών κρασιών στη Βουλγαρία – περίπου 7 χιλιάδες μπουκάλια από πριν 30 έως 100 χρόνια. Το μουσείο δίνει πληροφορίες για τα βουλγαρικά κρασιά, αλλά ουσιαστικά αυτές συμπίπτουν με την ιστορία του κρασιού γενικά.

Γιατί ακριβώς στη Βουλγαρία βρίσκεται ένα από τα σπάνια μουσεία του οίνου στον κόσμο; Επειδή τα εδάφη μας είναι πλούσια με αποδείξεις για την αρχαία ιστορία αυτού του ποτού ακόμη από την εποχή των Θρακών. Στην αρχαιότητα οι ίδιοι ήταν γνωστοί ως παραγωγοί των καλύτερων οίνων. Γίνεται λόγος για τα μυθικά κρασιά, που ήταν τόσο πυκνά, που έπρεπε να αραιώνονται με νερό.

"Ουσιαστικά, ο οίνος βρίσκεται στο επίκεντρο όλου του θρακικού πολιτισμού και θρησκείας", λέει η Τάνια Νικόλοβα, διευθύντρια του μουσείου του οίνου στο Πλέβεν. "Ο πρώτος θεός του κρασιού ήταν ο Θράκας Ζαγκρέϊ. Οι Θράκες πίστευαν, ότι όταν πίνουν κρασί, ο Θεός του οίνου κυριεύει την ψυχή τους και γι' αυτό αισθάνονται ευτυχισμένοι, αρχίζουν να διασκεδάζουν, να τραγουδούν και να χορεύουν. Έπιναν το ελιξίριο από πανέμορφα σκεύη. Ήταν οι πρώτοι, που εσκεμμένα έσμιγαν μερικά είδη κρασιών. Γι' αυτό συνηγορεί και το εύρημα από τον χρυσό θησαυρό του Βάλτσιτραν – τρία συγκοινωνούντα δοχεία, αφού το καθένα ίσως περιείχε διάφορο είδος κρασιού. Αυτό το εύρημα χρησιμοποιούνταν σε ειδική θρησκευτική τελετή. Όλος ο θρακικός πολιτισμός οργανώνονταν γύρω από το κρασί γι' αυτό είναι αδύνατο να μιλάμε για τους θράκες χωρίς να γίνεται λόγος για τον οίνο".

Πολυάριθμα είναι τα λεπτά αρχαία δοχεία για κρασί, συχνότερα από χρυσό ή ασήμι, που ανακαλύφθηκαν στους θρακικούς τύμβους στα βουλγαρικά εδάφη. Ο γνωστότερος απ' αυτούς είναι ο θησαυρός του Παναγκιούριστε (στην παρακάτω φωτογραφία), που πέρασε μέσα στη γη πάνω από 20 αιώνες. Η επιδεξιότητα των Θρακών να παράγουν καλό κρασί μεταδίδεται και στους Σλάβους και τους Πρωτοβούλγαρους, που τους ακολούθησαν και που μαζί τους διαμόρφωσαν το βουλγαρικό έθνος.

Για τη ευρεία διάδοση του κρασιού κατά τα Μεσαίωνα συνηγορούν οι ξακουστοί νόμοι του χάνου Κρουμ, ένας από τους οποίους προβλέπει ωμές τιμωρίες για τους μεθύστακες.

Οι Βούλγαροι διατηρούν τις παραδόσεις στην αμπελουργία και οινοποιία και την εποχή της τουρκοκρατίας. Μία από τις αιτίες είναι, ότι κατορθώνουν να διατηρήσουν την χριστιανική θρησκεία τους, στις τελετές της οποίας χρησιμοποιείται ο οίνος.

Μετά την Απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την οθωμανική κυριαρχία αρχίζει νέα ακμή στη βουλγαρική αμπελουργία και οινοποιία, που στρέφει την προσοχή της στις νέες μοντέρνες τεχνολογίες, που υπάρχουν πλέον και στη Δυτική Ευρώπη.

"Η σύγχρονη ιστορία του οίνου στην Βουλγαρία αρχίζει το 1890 με την ίδρυση της πρώτης αμπελοοινικής σχολής στο Πλέβεν. Το 1902 εμφανίζεται και η πρώτη μοντέρνα οιναποθήκη στην Βαλκανική χερσόνησο, πάλι στο Πλέβεν. Εκεί θεμελιώνεται και το Ινστιτούτο αμπελουργίας και οινοποιίας. Είναι το πέμπτο, που εμφανίσθηκε στον κόσμο. Μέχρι και σήμερα υπάρχουν μόνο tτέσσερα άλλα – στη Ρωσία, Ιταλία, Γαλλία και Ουγγαρία. Ακολουθεί η ενσωμάτωση της Βουλγαρίας στο Επιμελιτήριο των παραγωγών και εξαγωγέων ποιοτικών οίνων στο Παρίσι", αναφέρει η κα Νικόλοβα.

Φωτογραφία: προσωπικό αρχείο

Τις πρώτες δύο δεκαετίες του περασμένου αιώνα ανακύπτουν γρήγορα μερικά μεγάλα κέντρα του οίνου στη χώρα. Είναι το Πλέβεν, το Λόβετς και το Σούχιντολ στην Βόρια Βουλγαρία, ενώ στην Νότια είναι πολύ περισσότερα – στο Πλόβντιφ, το Πάζαρτζικ, το Σλίβεν, το Τσιρπάν κλπ. Διαμορφώνονται μικροί γεωργικοί συνεταιρισμοί, που ακολουθούν το γαλλικό μοντέλο ως εθελοντικές ενώσεις αμπελουργών και οινοποιών.

Στο μουσείο του κρασιού. Φωτογραφία: προσωπικό αρχείο

Στις ετήσιες παγκόσμιες εκθέσεις των λαών στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα, η Βουλγαρία συμμετέχει πολύ επιτυχημένα με δύο βασικά προϊόντα - τα κρασιά και το ροδέλαιο.

Στα χρόνια του κομμουνισμού μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο το βουλγαρικό κρασί γίνεται πολύ γνωστό σ' όλο το σοσιαλιστικό μπλοκ, αλλά η χώρα αναπροσανατολίζεται στο πιο μαζικό τύπο επιτραπέζιων οίνων. Αυτήν την περίοδο η Βουλγαρία χάνει τις θέσεις, που νωρίτερα είχε στην αγορά της Δυτικής Ευρώπης.

Αργότερα, όμως, κατορθώνει εκ νέου να κερδίσει θέσεις στην Μεγάλη Βρετανία, την Γερμανία και την Ιαπωνία. Μετά την πτώση του Τείχου του Βερολίνου έρχεται περίοδος κατάρρευσης του κλάδου. Η νέα τάση είναι για την ίδρυση μικρών οινοποιών-μπουτίκ, που κερδίζουν διεθνή μετάλλια στις διεθνείς εκθέσεις και συνεχίζουν την δόξα των βουλγαρικών κρασιών. Οι Βούλγαροι οινοποιοί αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στην ανανέωση των παραδοσιακών τοπικών ποικιλιών σταφυλιού. Άλλα μαζικά καλλιεργούνται και οι πιο διαδεδομένες γαλλικές ποικιλίες.

Αίθουσα γευσιγνωσίας. Φωτογραφία: προσωπικό αρχείο

Σύμφωνα με την διευθύντρια του μουσείου, Τάνια Νικόλοβα, δύο από τις παραδοσιακές βουλγαρικές ποικιλίες σταφυλιού έχουν μεγάλο δυναμικό για σημαντικότερη παρουσία στην παγκόσμια αγορά. Μια απ' αυτές είναι από την περιοχή του Μέλνικ, ενώ η άλλη είναι η μαβρούντ, που ευδοκιμεί μόνο στην περιοχή του Ασένοβγκράντ και από την οποία παράγεται σκούρο κόκκινο κρασί.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα

Διαδώστε

Το μουσείο των κρασιού στο Πλέβεν παρακολουθεί τη μακροχρόνια ιστορία του οίνου στα βουλγαρικά εδάφη

Περισσότερα στην κατηγορία

Γιορτή Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

Πολύτιμα εκθέματα αφηγούνται την Ένωση, που ανακηρύχθηκε πριν από 140 χρόνια στην Πλόβντιβ

Ο μακρύς δρόμος του βουλγαρικού ύμνου: έκθεση στην κορυφή Σίπκα

Το «ΌΧΙ» των Ελλήνων σήμανε την αρχή του Ελληνοϊταλικού Πολέμου