Πριν από δύο χρόνια, μαζί με μερικές άλλες χώρες η Βουλγαρία έλαβε τελευταία προειδοποίηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενσωματώσει τις διατάξεις της Οδηγίας για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας του 2007 στην εθνική νομοθεσία της. Η βουλγαρική Βουλή ενέκρινε γρήγορα τις απαραίτητες τροποποιήσεις στον Νόμο περί Υδάτων το 2010.

Οι δραστηριότητες που ορίζει η Οδηγία όπως, για παράδειγμα η εκπόνηση προαξιολόγησης του κινδύνου πλημμύρας στους ποταμούς μέχρι το τέλος του 2011, η εκπόνηση χαρτών των περιοχών με κίνδυνο από πλημμύρες μέχρι το 2013 και η εκπόνηση σχεδίων διαχείρισης του κινδύνου μέχρι το 2015, εκτελούνται μέχρι τώρα σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Όπως απέδειξαν οι πλημμύρες της τελευταίας εβδομάδας, προς το παρόν η ευρωπαϊκή οδηγία δεν βοηθάει πολύ. Ίσως γιατί δεν είναι σαφής η ίδια η φιλοσοφία αυτού του στρατηγικού εγγράφου, θεωρούν οι εμπειρογνώμονες του συνασπισμού οικολογικών οργανώσεων "Για να μείνει η φύση στη Βουλγαρία".

Η ευρωπαϊκή Οδηγία για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας είναι πολύ καινοτομική, δήλωσε για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο Αντρέι Ράλεφ του Συλλόγου για την Άγρια Φύση "Βαλκάνια". Σε αντίθεση με το παρελθόν, όταν στον αγώνα κατά των φυσικών καταστροφών χρησιμοποιούνταν προ πάντων υδροτεχνικές λύσεις, η φιλοσοφία της νέας οδηγίας ανταποκρίνεται περισσότερο στους κανόνες της φύσης, εξηγεί ο ίδιος.

"Η βασική αρχή της είναι "Περισσότερος χώρος για τους ποταμούς – περισσότερη ασφάλεια για τους ανθρώπους", αναφέρει ο ίδιος. "Όσο περισσότερο αναχαιτίζουμε τη φυσική ροή ενός ποταμού, τόσο περισσότερο αυξάνουμε την ταχύτητα του νερού και την καταστρεπτική δύναμή του σε περίπτωση που ο ποταμός υπερχειλίσει, διαβεβαιώνουν οι οπαδοί της φιλοσοφίας αυτής".

Οι οικολόγοι προτείνουν πέντε συγκεκριμένα μέτρα, που ανταποκρίνονται στο νέο πνεύμα της ευρωπαϊκής οδηγίας. Το πρώτο αποκαλούν συμβατικά "ελεγχόμενες πλημμύρες" στα σημεία όπου προκαλούν ζημιές στους ανθρώπους.

"Πρόβλημα δεν αποτελούν οι ίδιες οι πλημμύρες, οι οποίες είναι φυσικά φαινόμενα που εμπλουτίζουν με προσχώματα τις όχθες των ποταμών", λέει ο Αντρέι Ράλεφ. "Το πρόβλημα με τις πλημμύρες είναι οι ζημιές που προκαλούν. Αν τα ποτάμια ξεχειλίζουν σε ορισμένα σημεία, μακριά από τις αστικές ζώνες, οι ζημιές θα είναι ελάχιστες".

 
Φωτογραφία: BGNES

Οι οικολόγοι συνιστούν επίσης να αποκατασταθούν οι παλιές κοίτες των ποταμών με τις χαρακτηριστικές τους καμπύλες, που μειώνουν την ταχύτητα του νερού.

"Η ευθυγράμμιση των κοιτών των ποταμών αυξάνει την ταχύτητα των νερών και διπλασιάζει την καταστρεπτική δύναμή τους", εξηγεί ο κ Ράλεφ. "Με την επιτάχυνση του ρεύματος, τεράστιοι όγκοι νερού με μεγάλη καταστρεπτική δύναμη χύνονται στα πιο ακατάλληλα σημεία. Τώρα αυτό συμβαίνει με τον Έβρο".

Στη τρίτη θέση, οι οικολόγοι υπενθυμίζουν να αποφεύγεται η οικοδόμηση σε κοντινή απόσταση από τις κοίτες των ποταμών: "Οι άνθρωποι νομίζουν ότι αν ένας ποταμός έχει αναχώματα, δεν υπάρχει ο κίνδυνος πλημμυρών και χτίζουν όλο και πιο κοντά στα νερά των ποταμών", λέει ο κ Ράλεφ. "Αργά ή γρήγορα όμως σε περίπτωση πλημμύρας, ο ποταμός υπερχειλίζει και προκαλεί ζημιές".

 
Φωτογραφία: BGNES

Ένας από τους λόγους για τις όλο και συχνότερες πλημμύρες σύμφωνα με τους οικολόγους, είναι η αποψίλωση των δασών, επειδή οι ρίζες των δέντρων είναι φυσικό εμπόδιο για τα νερά των ποταμών.
 
"Τώρα βλέπουμε τις επιπτώσεις της αποψίλωσης των δασών και πιο συγκεκριμένα των φυσικών παλιών δασών που κρατούν τα νερά σε περίπτωση άφθονων βροχοπτώσεων ή λιωσίματος των χιονιών".


Φωτογραφία: BGNES

Στο τέλος οι οικολόγοι συνιστούν να γίνει έλεγχος των χιλιάδων μικρών φραγμάτων και αναχωμάτων των βουλγαρικών ποταμών και τα επικίνδυνα να παραμεριστούν. Επίσης δεν πρέπει να κατασκευάζονται νέα φράγματα και αναχώματα, αλλά να αναζητιούνται πιο οικολογικές λύσεις.
 
"Μετά τις πρόσφατες πλημμύρες θα ξαναρχίσουμε να μιλάμε για την κατασκευή νέων αναχωμάτων και να επενδύουμε και πάλι εκατομμύρια. Μετά τις πλημμύρες του 2006 χορηγήθηκαν 16 εκατομμύρια ευρώ για νέα αναχώματα. Και όπως βλέπουμε έξι χρόνια αργότερα, το αποτέλεσμα είναι μηδενικό", επισημαίνει ο Αντρέι Ράλεφ.

Mετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα