Τα τελευταία στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνουν ότι τα έξοδα του μέσου Βουλγάρου μόνο για τρόφιμα είναι ένα τρίτο των εισοδημάτων του. Τα έξοδα αυτά μαζί με τα έξοδα για το σπίτι, για υγεία και μεταφορές καλύπτουν το 84% του μηνιαίου εισοδήματος των Βουλγάρων. Τα υπόλοιπα χρήματα προορίζονται για πολιτιστικές διασκεδάσεις, διακοπές, και αν απομείνει κάτι - για αποταμιεύσεις για δυσκολότερους χρόνους και απρόβλεπτες καταστάσεις. Έτσι ζει ο συμπατριώτης μας την τρίτη χρονιά της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.

Το α' τρίμηνο του 2012 τα εισοδήματα αυξήθηκαν κατά 10,6%, ενώ τα έξοδα κατέγραψαν άλμα κατά σχεδόν 15%. Βασική πηγή εισοδήματος εξακολουθεί να είναι ο μισθός, η δεύτερη πηγή είναι οι συντάξεις, ακολουθούν τα εισοδήματα από συμπληρωματική απασχόληση, κοινωνικά επιδόματα, από άλλες πηγές, αν υπάρχουν τέτοιες.

Το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων προορίζεται για τρόφιμα και στέγη, ηλεκτρικό ρεύμα και θέρμανση, καύσιμα, νερό, έπιπλα, συντήρηση και επισκευές, κάτι που καλύπτει πάνω από 52% των εισοδημάτων.

Για υγεία προορίζεται το 6% των εισοδημάτων, για μεταφορές και επικοινωνίες – πάνω από 10% και για διασκεδάσεις – μόλις το 4%, δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία. Παρόμοια έξοδα κάνουν και οι κάτοικοι της γειτονικής μας Ρουμανίας.

Ανάμεσα στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μικρότερο ποσοστό των εισοδημάτων προορίζεται για τρόφιμα στο Λουξεμβούργο και τη Μεγάλη Βρετανία – μόλις το 9%, στην Αυστρία – 10%, τη Γερμανία – 11%. Κάτω από 15% των μηνιαίων εισοδημάτων για τρόφιμα δίνουν και οι κάτοικοι της Δανίας, της Ολλανδίας, της Σουηδίας κ.ά.

Μ’ αυτά τα δεδομένα ένα μεγάλο μέρος των Βουλγάρων δεν αναρωτιέται καθόλου αν θα πάει διακοπές μαζί με την οικογένειά του. Στις περισσότερες περιπτώσεις η απάντηση της ερώτησης αυτής είναι "όχι", δείχνει μια δημοσκόπηση.
Το μεγαλύτερο μέρος των ερωτηθέντων έχουν την πρόθεση να εργάζονται δραστήρια το καλοκαίρι για να λάβουν περισσότερα εισοδήματα. Άλλοι θα πάνε διακοπές για μια εβδομάδα.

Νέα γυναίκα, ιδιοκτήτρια μικρού βιβλιοπωλείου, συμμερίζεται ότι η οικογένεια της δύσκολα τα βγάζει πέρα επειδή ο άνδρας της είναι άνεργος: "Σχεδόν δεν επισκεπτόμαστε πολιτιστικές εκδηλώσεις, για μας πλέον είναι πολυτέλεια", λέει η ίδια. "Όλα τα χρήματά μας προορίζονται για τρόφιμα, ηλεκτρικό ρεύμα, θέρμανση – για τα βασικά πράγματα. Προς το παρόν βρισκόμαστε στα όρια της φτώχειας. Τόσα χρόνια τώρα όμως ζούμε με την ελπίδα, ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες".

Άλλη 34χρονη γυναίκα, η οποία εργάζεται σε ραφείο, δίνει την ακόλουθη απάντηση στην ερώτηση "Σας φτάνουν τα εισοδήματά σας;": "Τα εισοδήματά μου δε μου φτάνουν σχεδόν για τίποτα – κάνω έξοδα για τρόφιμα και για το αυτοκίνητό μου, επειδή μένουμε εκτός της Σόφιας και οπωσδήποτε χρειάζομαι αυτοκίνητο. Έχω ένα παιδί και τα βγάζω πέρα χάρη στους γονείς μου. Είναι ηλικιωμένοι, αλλά με βοηθούν πολύ. Φροντίζουν το παιδί, του αγοράζουν ρούχα και άλλα απαραίτητα πράγματα. Μου κάνει εντύπωση ότι τώρα οι άνθρωποι ράβουν όλο και λιγότερα ρούχα. Η κατάσταση είναι άσχημη".
 
"Σπάνια αγοράζουμε βιβλία, κυρίως για τη κόρη μου, γιατί είναι μικρή και πρέπει να διαβάζει", συμπληρώνει η ίδια. Το καλοκαίρι η οικογένεια έχει την πρόθεση να περάσει δέκα ημέρες της ετήσιας άδειάς της στην ύπαιθρο. "Θέλουμε να ταξιδέψουμε λιγάκι, αλλά τώρα μας είναι αδύνατο. Τα πράγματα αλλάζουν αργά και δύσκολα", συμπληρώνει η ίδια. "Η κατάσταση εξακολουθεί να είναι πολύ δύσκολη για τους ανθρώπους που βγάζουν το ψωμί τους με κόπο". Στην ουσία, το μηνιαίο εισόδημα αυτής της οικογένειας είναι 500 ευρώ περίπου.

Σύμφωνα με τη Συνομοσπονδία Ανεξάρτητων Συνδικάτων Βουλγαρίας, για τη συντήρηση μιας τετραμελούς οικογένειας τον Μάρτιο του 2012 ήταν απαραίτητα 1.100 ευρώ περίπου. Το ποσό αυτό καλύπτει τα έξοδα για τρόφιμα, στέγη, ρούχα, διακοπές κ.ά. ανάλογα με τα βουλγαρικά στάνταρ. Ένα μικρό μέρος των βουλγαρικών οικογενειών όμως διαθέτει τέτοια εισοδήματα.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις των συνδικάτων, η τάση για αύξηση του κόστους ζωής θα διατηρηθεί ως το τέλος του έτους λόγω της αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου και της θέρμανσης από την 1η Απριλίου καθώς και της αναμενόμενης αύξησης της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από την 1η Ιουλίου.

Τα νοικοκυριά στη Βουλγαρία δύσκολα αντιμετωπίζουν την κατάσταση αυτή λόγω των παγωμένων εισοδημάτων τους, κάτι που οδηγεί σε όλο και χαμηλότερη αγοραστική δύναμη του πληθυσμού της χώρας.

Mετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα