Πολιτειολόγοι ισχυρίζονται, ότι οι μάχες του 21ου αιώνα θα είναι μάχες για το "μαύρο χρυσό". Έτσι το 2012 θα θυμηθούμε ως αρχή σκληρών λογομαχιών για πετρέλαιο και αέριο της Μαύρης θάλασσας. Πέντε κράτη - Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία, Ρωσία και Ουκρανία ανέλαβαν έρευνες γι' αυτή την πρώτη ύλη στην υφαλοκρηπίδα της Μαύρης θάλασσας. Και όχι μόνο αυτό - οι διαφωνίες για εδαφικά ύδατα έφθασαν στο Διεθνές δικαστήριο της Χάγης. Γιατί είναι αυτή η μάχη;

Περισσότερο από το 60% των νέων κοιτασμάτων αερίου και πετρελαίου βρέθηκαν κάτω από την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα. Οι εμπειρογνώμονες ισχυρίζονται, ότι τα επόμενα 10-15 χρόνια απ εκεί θα προέρχονται πάνω από το 40% των πρώτων υλών σε παγκόσμια κλίμακα. Η Μαύρη θάλασσα, όμως, παραμένει σχεδόν ανερεύνητη περιοχή, μόνο το 5% απ' αυτήν έχει ερευνηθεί. Γι' αυτό οι Βούλγαροι ειδικοί στον χώρο της ενέργειας την αποκαλούν "Ωραία κοιμωμένη" της βουλγαρικής ενεργειακής βιομηχανίας. Με την ανατίμηση του πετρελαίου και την αυξανόμενη εξάρτηση από το ρωσικό αέριο το ενδιαφέρον προς τις έρευνες μεγαλώνει.

Η Βουλγαρία άρχισε δραστήρια να εκμεταλλεύται τα κοιτάσματά της τον Μάρτιο 2012. Στα τέλη Αυγούστου η χώρα μας υπέγραψε συμφωνία αναζήτησης πετρελαίου και αερίου στο λεγόμενο μπλοκ "Χαν Ασπαρούχ" στα βαθιά ύδατα της Μαύρης θάλασσας, κοντά στη Ρουμανία με κονσόρτσιουμ με επικεφαλής την γαλλική εταιρεία Total. Στο κονσόρτσιουμ περιλαμβάνονται η αυστριακή OMV και η ισπανική Repsol.

Οι εμπειρογνώμονες ισχυρίζονται, ότι σ' αυτό το τμήμα υπάρχουν σπουδαίες ποσότητες αερίου. Αυτές τις μέρες έγινε σαφές, ότι στο νότιο τμήμα της βουλγαρικής Μαύρης Θάλασσας κοντά στην Τουρκία, αναμένεται να βρεθεί πετρέλαιο σε μεγάλες ποσότητες. Το μπλοκ αποκαλείται "Τέρες" στο όνομα του Θράκα βασιλιά.

Οι μελλοντικοί επενδυτές θα κάνουν βολιδοσκοπήσεις σε βάθος 5-6 χιλιάδων μέτρων στα βουλγαρικά ύδατα. Εάν όλα προσχωρήσουν καλά, η εξόρυξη μπορεί να αρχίσει μετά από 5 χρόνια.

Η Ρουμανία επίσης λαμβάνει δραστήριο μέρος στην αναζήτηση πετρελαίου και αερίου στη Μαύρη θάλασσα. Τον Μάρτιο φέτος κονσόρτσιουμ από την αμερικανική ExxonMobil και την ΟΜV έκανε έρευνες στα βαθιά ύδατα της Μαύρης θάλασσας, που απέδειξαν την ύπαρξη μεγάλων ποσοτήτων πετρελαίου και αερίου.

Κονσόρτσιουμ από την ρωσική LukoilOverseas και την αμερικανική Vanco International επίσης θα κάνουν έρευνες και επεξεργασία κοιτάσματος στην υφαλοκρηπίδα της Ρουμανίας.

Η Τουρκία επίσης προσπαθεί να απελευθερωθεί από την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο, αναζητώντας εντατικά κοιτάσματα στη Μαύρη θάλασσα. Σ' αντίθεση με τις άλλες χώρες της περιοχής, όμως, αυτή η χώρα έχει άμεση πρόσβαση στο πετρέλαιο και το αέριο της Κεντρικής Ασίας και της Μέσης Ανατολής.

Οι Ρωσία και Ουκρανία, ως παρευξείνιες χώρες, επίσης ανέλαβαν έρευνες στα βαθιά ύδατα. Και μάλιστα η Ρωσία περιέλαβε αυτές τις έρευνες στον κατάλογο των ενεργειακών της προτεραιοτήτων.

Κάθε μία από τις χώρες της Μαύρης θάλασσας προσπαθεί να αποδείξει, ότι έχει όσο είναι δυνατό περισσότερα δικαιώματα στα μπλοκ της υφαλοκρηπίδας της Μαύρης θάλασσας. Οι Ρουμανία και Ουκρανία απευθύνθηκαν στο Διεθνές δικαστήριο στη Χάγη λόγω των εδαφικών απαιτήσεών τους. Το Βουκουρέστι επίσης έχει απαιτήσεις του προς τη Σόφια - προς το εν λόγω μπλοκ "Χαν Ασπαρουχ", που βρίσκεται κοντά στα εδαφικά ύδατα της Ρουμανίας. Οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί, αλλά εάν δεν φθάσουμε σε συμφωνία, το πρόβλημα θα πάει στη Χάγη.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα