Ένας Βρετανός στους δρόμους του Ορφέα

Αρχές του 19ου αιώνα. Μικρό παρεκκλήσι στον λόφο κοντά στο χωριό Γκελά στη Ροδόπη. Τυχαίος οδοιπόρος δειλά ανοίγει την πόρτα και βλέπει μια εικόνα. Τέτοια δεν έχει δει σε άλλο ναό – εικόνα αγίου, ο οποίος κρατάει στα χέρια του κιθάρα...

Σπάνια τυχαίνει να βρούμε τίτλους αγγλόφωνων συγγραφέων, που γράφουν για τη Βουλγαρία. Ένας απ αυτούς – "Η παρακμή της λύρας" εμφανίστηκε στην βρετανική αγορά βιβλίων τον περασμένο Αύγουστο, ενώ τον Δεκέμβριο κυκλοφόρησε και στις ΗΠΑ.

Το ιστορικό αυτό μυθιστόρημα μας πάει στην Βιέννη, το Παρίσι και στη Βουλγαρία, η οποία τότε ακόμη είναι υπό την τούρκική κυριαρχία. Μας λέει πώς στα βουλγαρικά εδάφη εμφανίζεται μια κιθάρα – ένα όργανο, το οποίο δεν ήταν τυπικό για την χώρα μας εκείνη την εποχή. Στο φόντο της βίας της σκλαβιάς, ένας άνθρωπος, που είναι κατακτημένος από την επιθυμία για εκδίκηση και τα χέρια του οποίου είναι βρώμικα από το αίμα, μεταμορφώνεται από την μουσική άγνωστου κιθαρίστα, που ταξιδεύει για την Κωνσταντινούπολη.

Ο συγγραφέας αυτού του έργου, ο νεαρός Βρετανός πανεπιστημιακός καθηγητής δημιουργικής συγγραφής Γουίλ Μπάκιγκαμ, ταξιδεύει στην Βουλγαρία στην προσπάθειά του να προσδώσει αυθεντικότητα στο βιβλίο του. Επτά χρόνια μετά την πρώτη του επίσκεψη στη Βουλγαρία, μετά από συνεχή μελέτη της βουλγαρικής ιστορίας, φολκλόρ και μουσικής, το μυθιστόρημά του, στο οποίο ο μύθος για τον Ορφέα βρίσκει σύγχρονη εμρνηεία, είναι στα χέρια των αναγνωστών. Ο Γουίλ Μπακιγκαμ εδώ και χρόνια ζει με την ιδέα να γράψει μυθιστόρημα για την ιστορία της κιθάρας. Γιατί ακριβώς η ατμόσφαιρα της Βουλγαρίας από τις αρχές του 19του αιώνα προσελκύει τον δημιουργό;

"Είμαι μουσικός και ο θρύλος για τον Ορφέα με συγκινεί εδώ και καιρό. Κατά την πρώτη μου επίσκεψη στη Βουλγαρία το 2005, στην διάρκεια των θερινών μου διακοπών, πέρασα δύο εβδομάδες στην Ροδόπη και επισκέφθηκα το χωριό Γκελά. Το βουνό με προσέλκυσε με την ενδιαφέρουσα μυθολογία του, με τους θρύλους, την ιστορία και την ηρεμία του. Ήταν απίθανο. Αισθάνθηκα, ότι αυτό είναι το μέρος, για το οποίο μπορώ να γράψω καλές ιστορίες. Ύστερα ήρθα σε μια συνδιάσκεψη το 2006 και κατά την δεύτερη επίσκεψη συνειδητοποίησα, ότι η Βουλγαρία είναι το σωστό μέρος, στο οποίο θέλω να τοποθετήσω την δράση του μυθιστορήματος".

Για να αισθανθεί την ατμόσφαιρα της χώρας μας και να διευκολύνει την επικοινωνία του με τους ντόπιους, ο Γουίλ αρχίζει να μελετά την βουλγαρική γλώσσα και την μαθαίνει τόσο καλά, που κατά την τρίτη του επίσκεψη στη Βουλγαρία ταξιδεύει μόνος του. Ο μόνος συνοδός του είναι η κλασική κιθάρα. Γυρίζει τα μέρη στη Ροδόπη, που συνδέονται με τον Ορφέα, το χωριό Γκελά, που θεωρείται γενέτειρα του μυθικού τραγουδιστή, μια σπηλιά, στην οποία, σύμφωνα με τον θρύλο ο Ορφέας κατεβαίνει στο υπόγειο βασίλειο, το θρακικό ιερό κοντά στο χωριό Τατούλ.

"Είχα την καλή τύχη να λάβω υποτροφία από το Συμβούλιο των τεχνών στην Αγγλία. Αυτή μου έδωσε τη δυνατότητα και αρκετό χρόνο, για να βυθιστώ στην ατμόσφαιρα. Ταξίδεψα με τραίνο μέσω του Παρισιού, της Βιέννης και της Ρουμανίας, επειδή ο ήρωας του βιβλίου μου, Ιβάν Γκέλσκι κάνει το ίδιο ταξίδι. Ύστερα πέρασα ορισμένο καιρό στην Σόφια, όπου βελτίωσα τα Βουλγαρικά μου. Μελετούσα την βουλγαρική γλώσσα στην Αγγλία, όπου καθηγητής μου ήταν ένας Βούλγαρος φοιτητής. Ύστερα την μελετούσα στην Σόφια για μερικές εβδομάδες με την βοήθεια ενός φίλου και την έμαθα στο βαθμό να μπορώ να τα καταφέρνω μόνος μου στα ταξίδια στη χώρα και να μπορώ μόνος μου να παραγγέλνω τα ποτά στην ντόπια ταβέρνα".

Στην διάρκεια της έρευνας, που κάνει για το μυθιστόρημά του ο Ουίλ συχνά κουβεντιάζει με τις γιαγιάδες στα χωριά και γίνεται φίλος με τις ίδιες.

"Έκανα σπουδαία έρευνα της ιστορίας της κιθάρας για εκείνο το μέρος του βιβλίου μου, που αναπτύσσεται στο Παρίσι, καθώς και της βουλγαρικής ιστορίας. Εντυπωσιάστηκα για το πόσο λίγες πηγές μπορεί να βρει κανείς στα Αγγλικά για την βουλγαρική ιστορία. Διάβασα τα πάντα, που βρήκα, συμπεριλαμβανομένου ενός απίθανου βιβλίου του Αμερικανού μουσικολόγου Τιμ Ράϊς, που με βοήθησε πολύ να καταλάβω τις σχέσεις μεταξύ της μουσικής, του πολιτισμού και του φολκλόρ της Βουλγαρίας. Είδα επίσης δύο βουλγαρικές ταινίες, που ήταν αφιερωμένες στο τούρκικο ζυγό. Διάβασα και βουλγαρικά βιβλία, που ήταν μεταφρασμένα στα Αγγλικά. Νομίζω, ότι είναι πολύ δύσκολο να γράφει κανείς από την σκοπιά εξωτερικού παρατηρητή για το παρελθόν ενός κράτους, ιδιαίτερα εάν δεν γνωρίζει καλά την γλώσσα. Αυτό είναι ένα πολύ λεπτό καθήκον".

Η επίσημη παρουσίαση του μυθιστορήματος "Η παρακμή της λύρας" ήταν στην πόλη Λέσταρ, όπου αυτή τη στιγμή μένει και διδάσκει ο Γουίλ. Προς το παρόν μπορεί να διαβάσει κανείς το έργο του μόνο στην αγγλική γλώσσα.

"Αυτή τη στιγμή μερικοί Βούλγαροι φίλοι μου διαβάζουν το βιβλίο και με ανυπομονησία περιμένω την κρίση τους", λέει ο Γουίλ Μπάκινγκαμ. "Γράφοντας κρατούσα στο νου μου δύο ομάδες αναγνωστών. Οι πρώτοι είναι στην Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ, ενώ οι άλλοι είναι στενά συνδεδεμένοι με την Βουλγαρία. Η μεγάλη μου επιθυμία είναι το μυθιστόρημα να μεταφραστεί στα βουλγαρικά, για να δω την αντίδραση των Βούλγαρων αναγνωστών. Θα χαρώ πολύ εάν το έργο τους αρέσει".

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα

Διαδώστε

Ένας Βρετανός στους δρόμους του Ορφέα

Περισσότερα στην κατηγορία

Έκθεση για την σοσιαλιστική βουλγάρικη αρχιτεκτονική εκτός συνόρων

Το «Σαλόνι των τεχνών» στο Εθνικό Μέγαρο Πολιτισμού με εντυπωσιακή φθινοπωρινή έκδοση

6ο Διεθνές Φεστιβάλ Λαογραφικού Κινηματογράφου «ΟΚΟ» στην Σόφια