Σχεδόν όλος ο πληθυσμός της κοκκινόχηνας φέτος ξεχειμωνιάζει στις βουλγαρικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας

Όπως κάθε χειμώνα, στα μέσα Ιανουαρίου έγινε η απογραφή των υδρόβιων αποδημητικών πουλιών στην Ευρώπη και κάποιες περιοχές της Αφρικής και της Ασίας. Οι απογραφές, που άρχισαν το 1967, είναι ανάμεσα στα σημαντικότερα γεγονότα στον τομέα της παρακολούθησης των πτηνών και προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τις μεγάλες αποδημίες τους.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται τάση για συνεχή μείωση των υδρόβιων πουλιών που ξεχειμωνιάζουν στη χώρα μας. Το 1997 καταγράφηκαν συνολικά πάνω από 708 χιλιάδες υδρόβια πουλιά σ' όλη τη χώρα, ενώ το χειμώνα του 2012, ο αντίστοιχος αρθμός τους ήταν μόλις 274 χιλιάδες, δηλαδή ένα τέταρτο. Φέτος όμως παρατηρείται αριθμός ρεκόρ για την τελευταία δεκαετία των χηνών που ξεχειμωνιάζουν στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία του Συλλόγου Προστασίας Πτηνών Βολυγαρίας, εθνικός συντονιστής της απογραφής. Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε το γεγονός, ότι σχεδόν όλος ο πληθυσμός ενός από τα πιο απειλούμενα, αλλά και πιο όμορφα είδη πουλιών - της κοκκινόχηνας, ξεχειμωνιάζει φέτος στις βουλγαρικές ακτές της Μαύρης Θαλάσσας, στην περιοχή των λιμνών Σάμπλα και Ντουράνκουλακ.

"Το γεγονός αυτό ακόμη μια φορα αποδεικνύει τη σημασία της Βουλγαρίας στην προστασία αυτού του απειλούμενου σε παγκόσμια κλίμακα είδους", τόνισε για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο Νικολάι Πετκόφ από τον Σύλλογο Προστασίας Πτηνών Βολυγαρίας, ο οποίος είναι επικεφαλής της Διεθνούς Ομάδας Προστασίας της Κοκκινόχηνας. "Δυστυχώς, απο τις αρχές του αιώνα παρατηρούμε δραστική μείωση του παγκόσμιου πληθυσμού της. Τώρα βλέπουμε εκ νέου ελαφρά αύξηση. Η μεγάλη συγκέντρωση αυτού του σπάνιου είδους χηνών στις βουλγαρικές ακτές επιβεβαιώνει τη μοναδικότητα και τη σημασία σε παγκόσμια κλίμακα των λιμνών Σάμπλα και Ντουράνκουλακ – κάτι που είναι τόσο μεγάλη ευθύνη για τη χώρα μας ως προς την προστασία της φύσης, όσο και σοβαρή ευκαιρία για την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, που μπορούν να έχουν θετική οικονομική επίδραση στις ντόπιες κοινότητες. Μέχρι τώρα σ’ αυτή την περιοχή της παραθαλάσσιας Δοβρουτσάς αναπτύσσεται κυρίως ο θερινός θαλάσσιος τουρισμός και αυτός ο τεράστιος φυσικός πλούτος, που είναι τα απειλούμενα σε παγκόσμια κλίμακα είδη πουλιών, ακόμη παραμένει αναξιοποίητος. Εδώ βλέπω μεγάλες προοπτικές για την ανάπτυξη ολόχονου τουρισμού που θα βασιστεί στην παρατήρηση και την φωτογράφιση σπάνιων ειδών πουλιών".

Το κυνήγι παραμένει μια από τις κύριες απειλές για τα σπάνια είδη σε παγκόσμια κλίμακα, όχι τόσο για τη μείωση του αριθμού τους, αλλά και για την ασταμάτητη ανησυχία που προκαλεί στα πουλιά.

"Οι κυνηγοί έρχονται σις λίμνες νωρίς το πρωί και οι πυροβολισμοί τους φοβίζουν τις χήνες. Η δημιουργία ειδικών ζωνών, όπου να ξεκουράζονται τα υδρόβια πουλιά είναι πολύ σημαντική τόσο για την επιβίωση των πληθυσμών τους, όσο για την ανάπτυξη βιώσιμου τουρισμού που βασίζεται στην παρατήρηση και τη φωτογράφισή τους".

Τα φοβισμένα από τους κυνηγούς πουλιά δεν επιτρέπουν να τα πλησιάσεις ή να τα φωτογραφίσεις, συμπληρώνει ο ορνιθολόγος Νικολάι Πετκόφ. Γι’ αυτό οι οικολογικές οργανώσεις προτείνουν σε ορισμένες περιοχές η κυνηγετική περίοδος των σπάνιων υδρόβιων πουλιών να περιοριστεί από τον Οκτώβριο ως τα τέλη Δεκεμβρίου αντί ως τα τέλη Ιανουαρίου. Το τελευταίο προτάθηκε για την περιοχή των δύο λιμνών παγκόσμιας σημασίας πλάι στη Σάμπλα και Ντουράνκουλακ. Ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος αποτελούν κρίσιμη περίοδο για τις χήνες, εξηγεί ο επιστήμονας, επειδή τότε τα πουλιά συσσωρεύουν τα αποθέματα τροφίμων, απαραίτητα για την αναπαραγωγική περίοδό τους.

Σε άλλες χώρες το πρόβλημα αυτό έχει βρει τη λύση του πριν από χρόνια. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, η γνωστή για την ποικιλότητα πουλιών της λίμνη Κερκίνη, όλο και συχνότερα δέχεται Βουλγάρους και ξένους επισκέπτες, γιατί εκεί το κυνήγι πουλιών απαγορεύεται σε όλες τις ζώνες του δικτύου NATURA 2000, ανάμεσα στις οποίες είναι και η λίμνη. Στο Καζαχστάν απαγορεύεται το κυνήγι σε απόσταση 500 μέτρων από όλους τους ποταμούς, λίμνες και τη θάλασσα. Ενώ στη Ρωσία, στην περιοχή της Καλμίκια, δεν επιτρέπεται το ανοιξιάτικο κυνήγι των χηνών λόγω της μεγάλης συγκέντρωσής τους εκεί κατά τη διάρκεια της αποδημίας.

Άλλη σοβαρή απειλή για τα αποδημητικά υδρόβια πουλιά είναι τα μεγάλα αιολικά πάρκα στις βόρειες ακτές της Μαύρης Θάλασσας, τα οποία προκαλούν τη μετατόπιση των ζωνών, όπου ξεχειμωνιάζουν τα πουλιά. Παρόμοιες δραστικές τεχνολογικές και οικονομικές αλλαγές είναι ανάμεσα στις ιστορικές αιτίες για τη μείωση του παγκόσμιου πληθυσμού της όμορφης κοκκινόχηνας, υπενθυμίζει ο διδάκτορας Νικολάι Πετκόφ.

"Κλασικό είναι το παράδειγμα της δεκαετίας του ’50 και ’60 του 20ου αιώνα, όταν αυτό το είδος ξεχειμωνιάζει κυρίως στις δυτικές ακτές της Κασπίας Θάλασσας, στην περιοχή του Αζερμπαϊτζάν. Τώτε αλλάζει η αγροτική πρακτική και η περιοχή προορίζεται για καλλιέργεια κυρίως βαμβακιού και άλλες τεχνικές ποικιλίες, αντι για τα παραδοσιακά δημητριακά. Αυτό προκαλεί μια από τις δραστικές ιστορικές πτώσεις στον πληθυσμό της κοκκινόχηνας και αρχίζει η μετατόπισή του το χειμώνα από την Κασπία προς τη Μαύρη Θάλασσα. Στα μέσα της δεκαετίας του’90 του 20ου αιώνα η Βουλγαρία μετατρέπεται σε έναν από τους βασικούς τόπους, όπου ξεχειμωνίζει το είδος. Μέχρι φέτος η μεγαλύτερη συγκέντρωση της κοκκινόχηνας εδώ έφτανε το 70-80% του παγκόσμιου πληθυσμού της. Αυτό το χειμώνα ήδη καταγράψαμε τον ερχομό σχεδόν ολού του πληθυσμού στην περιοχή της παραθαλάσσιας Δοβρουτσάς".

Προφανώς, τις τελευταίες μια-δύο δεκαετίες οι βουλγαρικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας προσφέρουν αρκετά καλές συνθήκες για το ξεχειμωνίασμα της κοκκινόχηνας, καθώς και πολλών άλλων υδρόβιων πουλιών. Εδώ όμως έρχεται η μεγάλη ευθύνη της χώρας μας για την προστασία αυτού του πανανθρώπινου πλούτου.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Διαδώστε

Σχεδόν όλος ο πληθυσμός της κοκκινόχηνας φέτος ξεχειμωνιάζει στις βουλγαρικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας

Περισσότερα στην κατηγορία

Διαλέξεις, επιδείξεις και διασκεδαστικά πειράματα για όλους στη Σχολή Φυσικής του Πανεπιστημίου της Σόφιας

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Οι ανέκδοτες ιστορίες των Βουλγάρων» με μεγάλη υποστήριξη στη χώρα και στο εξωτερικό

Το Innovate VT ενθαρρύνει νεαρά ταλέντα για τεχνολογικό τρόπο σκέψης και επιχειρηματικότητα

«Άνθρωπος της χρονιάς» η δικαστής Βλαντισλάβα Τσάριγκραντσκα