Η Βουλγαρία μόλις ξεπέρασε μία τραπεζική κρίση. Κρίση σε μεγάλο βαθμό ψευδή και χωρίς πραγματικές αιτίες, που όμως σαν κάθε κρίση έθεσε σειρά ερωτήσεων. Και μία από τις ερωτήσεις αυτές ήταν δεν θα ήταν πιο εύκολα να αποφευχθεί και να λυθεί η κρίση αυτή εάν η χώρα ήταν μέλος της Ευρωζώνης και υπολόγιζε στη βοήθεια των υπόλοιπων χωρών μελών της ζώνης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Στην πραγματικότητα, η σχέση της Βουλγαρίας με το ευρώ υπάρχει ακόμα από την εφαρμογή του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος το 2002. Αρκετά χρόνια νωρίτερα το εθνικό νόμισμα της Βουλγαρίας μέσω του συστήματος του Νομισματικού Συμβουλίου δεσμεύθηκε επίσημα με το γερμανικό μάρκο με την καθιέρωση σταθερής συναλλαγματικής ισοτιμίας. Με την μετατροπή του γερμανικού μάρκου σε ευρώ, το βουλγαρικό λεβ αποδείχτηκε δεμένο με σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία με το ευρώ. Με τις επιτυχίες και τις αποτυχίες του, χωρίς όμως επίσημα σε επίπεδο ΕΕ η χώρα να γίνει δεχτεί στη νέα νομισματική ένωση.

Από τότε είναι και οι διάφορες ερμηνείες, αναλύσεις, σχόλια και προγνώσεις για τα οφέλη και τις προοπτικές για την ένταξη της χώρας σ' αυτήν την λέσχη, στην οποία ουσιαστικά η Βουλγαρία ανήκει χωρίς όμως να έχει επίσημη κάρτα μέλους με τα αντίστοιχα δικαιώματα και υποχρεώσεις.

"Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία ή περίοδος, στην οποία αυτό πρέπει να γίνει. Κάθε χρόνο η Βουλγαρία προβαίνει σε συγκεκριμένες ενέργειες που απαιτούνται για να γίνει μέλος της Ευρωζώνης", εξηγεί ο οικονομολόγος Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ από το ινστιτούτο "Ανοιχτή κοινωνία". "Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που δεν αλλάζουν και είναι συνδεδεμένα με τη νομοθεσία σχετικά με τις κεντρικές τράπεζες, που φυσικά μπορούν να τροποποιηθούν εάν υπάρχει σαφής πρόσκληση προς τη Βουλγαρία να περάσει στην επόμενη φάση της προσχώρησης της στην Ευρωζώνη".

Η παλιά αγάπη της Βουλγαρίας προς το ευρώ όμως θαρρείς δεν είναι ούτε αμοιβαία, ούτε πια και τόσο δυνατή. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει την επιθυμία να δέχεται νέα μέλη, ούτε οι χώρες της Ευρωζώνης θέλουν την επείγουσα διεύρυνσή της, ούτε πάλι στη Βουλγαρία τα πολιτικά κόμματα και οι επιχειρηματικοί κύκλοι θεωρούν την εφαρμογή του ευρώ άμεση προτεραιότητα. Μένει το γεγονός ότι στη Συνθήκη Προσχώρησης της Βουλγαρίας στην ΕΕ υπάρχει η υποχρέωση η χώρα να καθιερώσει το ευρώ, χωρίς όμως να αναφέρονται προθεσμίες.

Η Βουλγαρία από καιρό έχει την αξίωση ότι είναι μία από τις πιο σταθερές από χρηματοοικονομική άποψη χώρες της Ευρώπης . Τα στοιχεία για το εξωτερικό χρέος, τον πληθωρισμό, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας δίνουν λόγο στις επίσημες αρχές να ισχυρίζονται ότι στην πράξη η Βουλγαρία έχει καλύψει τις τυπικές απαιτήσεις για ένταξη στην Ευρωζώνη.

"Στη φάση αυτή θαρρείς υπάρχει μία αμοιβαία αναμονή. Αυτό παρατηρείται προς το παρόν. Το δεύτερο πολύ σημαντικό γεγονός είναι ότι εκτός από τα τυπικά κριτήρια του Μάαστριχτ υπάρχει και η απαίτηση η χώρα να εκπληρώνει σταθερά αυτά τα κριτήρια", συνεχίζει ο κ. Μπόγκντανοφ. "Αυτό ουσιαστικά είναι το στοιχείο υποκειμενικότητας που στην πράξη επιτρέπει να λαμβάνουμε τέτοιες παρατηρήσεις , ότι έστω και να εκπληρώνονται προς το παρόν αυτά τα κριτήρια υπάρχουν αμφιβολίες ότι θα εκπληρώνονται σταθερά και στο μέλλον".

Στο φόντο αυτό μπορεί να ειπωθεί ότι ούτε η Βουλγαρία βιάζεται με την εφαρμογή του ευρώ, ούτε πάλι η Ευρωζώνη έχει επείγουσα ανάγκη από νέα μέλη. Προς το παρόν και οι δύο πλευρές δεν είναι έτοιμες να δεσμευτούν μόνιμα.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα