Οι κάτοικοι ενός μικρού χωριού, στην Δ Βουλγαρία, έδιωξαν από το σχολείο εννέα παιδιά γιατί ήταν διαφορετικά… Γιατί ήταν παιδιά προσφύγων από το Αφγανιστάν!!! Το απεχθές αυτό συμβάν, το οποίο σημειώθηκε στο χωριό Καλίστε, αμαύρωσε την, κατά παράδοση, εορταστική ατμόσφαιρα της πρώτης σχολικής ημέρας. Μια σειρά ερωτήματα ήρθαν στην επιφάνεια: Πως είναι δυνατόν να συμβεί αυτό στην Βουλγαρία, μια χώρα η οποία αγαπά να καυχιέται με την ξακουστή της «εθνική ανεκτικότητα»; Εδώ και χιλιετίες στην χώρα ζουν αρμονικά βούλγαροι, τσιγγάνοι, αρμένιοι, εβραίοι. Δίπλα σε χριστιανικές εκκλησίες υπάρχουν τζαμιά και συναγωγές. Μήπως ξαφνικά μίκρυνε η χώρα και δεν δεχόμαστε τους μετανάστες; Μήπως, κατά πάσα πιθανότητα, έχουμε γίνει στενόμυαλοι; 

Ο δήμαρχος, η διευθύντρια του σχολείου και οι γονείς των μαθητών του χωριού Καλίστε, σίγουρα είναι στενόμυαλοι. Είπαν ότι τα προσφυγόπουλα δεν έχουν θέση στο σχολείο του χωριού γιατί είναι μολυσμένα με διάφορες ασθένειες και διανοητικά καθυστερημένα. Στην ουσία αυτό που συνέβη στο χωριό Καλίστε και μερικούς μήνες νωρίτερα στο χωριό Ρόζοβο, είναι αποτέλεσμα της ανεπάρκειας και της ασχετοσύνης της κρατικής εξουσίας, των ΜΜΕ και ολόκληρης της βουλγαρικής κοινωνίας, χαρακτηριστικών που δημιουργήθηκαν και καλλιεργούνται τα τελευταία χρόνια. Οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να δέχονται στην διαφορετικότητα και σ’ αυτό πρέπει να συμβάλει και το εκπαιδευτικό σύστημα. Κι εδώ βλέπουμε την αποτυχία τόσο της κρατικής μηχανής όσο και του σχολείου και της κοινωνίας. Όμως το συμβάν της τελευταίας εβδομάδας δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου.

Το μεταναστευτικό κύμα από την Συρία και άλλα καυτά σημεία της Ασίας και της Αφρικής ήταν αναμενόμενο, αλλά έπιασε την Βουλγαρία τελείως απροετοίμαστη. Αποδείχτηκε ότι η Κρατική επιτροπή προσφύγων δεν διαθέτει ούτε διοικητικό, ούτε υλικό δυναμικό για να υποδεχτεί όσους αναζητούν προστασία. Οι πολιτικοί ήταν απροετοίμαστοι για την ταχύτητα με την οποία γέμιζαν τα συνοριακά κέντρα υποδοχής, μια και δεν θεώρησαν αναγκαίο να ασχοληθούν με το πρόβλημα πριν φτάσουν οι μετανάστες στο κατώφλι της χώρας. Φυσικά ούτε τα ΜΜΕ ενδιαφέρθηκαν. Όταν κάποιο πρόβλημα δεν ενδιαφέρει τους πολιτικούς, δεν ενδιαφέρει ούτε τα ΜΜΕ. Το εκπαιδευτικό σύστημα; Αυτό προτιμά να μην ασχολείται με αντικείμενα πέρα από την ξερή μετάδοση της διδακτικής ύλης. Οι γονείς, κουρασμένοι από τα καθημερινά τους καθήκοντα, δεν θεωρούν αναγκαίο να συζητούν με τα παιδιά τους για τα προβλήματα των άλλων. Τότε από πού θα δημιουργηθεί στα παιδιά η περιέργεια για το διαφορετικό και η επιθυμία για την γνώση;

Στη βάση αυτών που προαναφέραμε, τα όσα έγιναν στο χωριό Καλίστε ήταν αναμενόμενα. Κανείς δεν σκέφτηκε ότι θα έπρεπε να συζητήσει με τους γονείς ότι στην πρώτη τάξη το σχολείο θα γράφονταν προσφυγόπουλα από το Αφγανιστάν. Όλα έγιναν εν αγνοία τους και, ίσως, αυτό δικαιολογεί, σε κάποιο ελάχιστο βαθμό, την εχθρότητά τους. ίσως θα βοηθούσε μια προηγούμενη, οργανωμένη από το σχολείο, γιορτή για την γνωριμία των παιδιών, ίσως αυτό θα βοηθούσε στην σχολική συμβίωση. Δεν έγινε όμως με αποτέλεσμα να διωχτούν οι μαθητές και οι οικογένειές τους. κρίμα και για τους βούλγαρους μαθητές του σχολείου. Το ενδιαφέρον τους για το διαφορετικό δεν θα ξυπνήσει ποτέ ίσως. Άραγε θα μάθουν να δέχονται το διαφορετικό;

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης