Επιστροφή προς το σχέδιο του αγωγού φυσικού αερίου "Νότιο ρεύμα" στην προηγούμενη μορφή του δε θα υπάρχει, έγινε σαφές από δήλωση του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης τύπου με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, στη Βουδαπέστη. Ο κ. Πούτιν άφησε όμως το θέμα ανοιχτό, αναφέροντας ότι η Ρωσία μπορεί να προσανατολίσει νέο υποβρύχιο αγωγό φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία εάν λάβει βοήθεια από την ΕΕ.

Αυτή η αρκετά ασαφής και αόριστη δήλωση, φυσικά ενισχύει τις ελπίδες της Βουλγαρίας να γίνει ιδιόμορφο κέντρο διανομής ρωσικού φυσικού αερίου για την Ευρώπη. Και όμως η πρώτη αντίδραση του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ σ' αυτήν την τόσο αναμενόμενη, σύμφωνα με τα λόγια του, είδηση ήταν περισσότερο από επιφυλακτική.

Ύστερα από την αποτυχία του σχεδίου του αγωγού "Νότιο ρεύμα", τώρα η Σόφια κάνει όνειρα και σχέδια να γίνει τουλάχιστον περιφερειακό κόμβος διαμετακόμισης αερίου για τις γειτονικές βαλκανικές και τις πιο κοντινές ανατολικοευρωπαϊκές χώρες όπως τις Ρουμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Κροατία, Σλοβενία.

Θα υπάρχει όμως τι να διανέμει η Βουλγαρία, εάν υποθέσουμε ότι κάποτε παρόμοιος κόμβος οικοδομηθεί; Η απάντηση των αρχών στη Σόφια είναι θετική, ενώ οι ειδικοί είναι περισσότερο σκεπτικιστικοί, και οι Βρυξέλλες ρίχνουν με τακτ το μπαλάκι προς άλλα προβλήματα.

Ποια είναι τα επιχειρήματα των οπαδών του νέου βουλγαρικού σχεδίου;

Το πρώτο που τονίζουν είναι ότι επίσημα δεν έχει τερματιστεί το σχέδιο του ρωσικού αγωγού "Νότιο ρεύμα" για τον οποίο προβλέπονταν πρωταρχικά ότι θα μεταφέρει 64 δισ.κυβικά μέτρα αέριο ετησίως και ότι ο αγωγός αυτός θα μπορεί να τροφοδοτεί το βουλγαρικό κόμβο διανομής αερίου.Η δήλωση του Βλαντιμίρ Πούτιν στη Βουδαπέστη στην πράξη είναι ιδέα, που ουσιαστικά δίνει νέα επιχειρήματα στους οπαδούς της άποψης αυτής στη Βουλγαρία.

Το δεύτερο επιχείρημα υπέρ της ιδέας αυτής της δεύτερης κυβέρνησης του Μπορίσοφ είναι η στρατηγική γεωγραφική τοποθεσία της χώρας και οι συνδέσεις που προβλέπονται του βουλγαρικού δικτύου μεταφοράς αερίου με τα δίκτυα της Ρουμανίας, Ελλάδας, Τουρκίας και Σερβίας. Τέτοια σύνδεση με το ρουμανικό δίκτυο ήδη λειτουργεί, αλλά είναι με περιορισμένες δυνατότητες. Σε πιο προχωρημένη φάση είναι οι εργασίες σύνδεσης των δικτύων της Βουλγαρίας και της Ελλάδας και από τη σύνδεση αυτή θα μπορεί έως το 2019 να μεταφέρονται έως 5 δις. κ.μ. φυσικό αέριο.

Η τρίτη πηγή είναι τα ενδεχόμενα ιδία και αρκετά μεγάλα σύμφωνα με τις προβλέψεις κοιτάσματα φυσικού αερίου της Βουλγαρίας στη Μαύρη θάλασσα. Η Σόφια σοβαρά ελπίζει στα κοιτάσματα αυτά και πρόσφατα ο πρώην υπουργός και νυν πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Ντελιάν Ντόμπρεφ είχε στο Λονδίνο ειδικές συζητήσεις με παράγοντες ορισμένων από τις μεγαλύτερες εταιρείες αναζήτησης και εξόρυξης πετρελαίου και αερίου στον κόσμο – της νορβηγικής Statoil, της βρετανικής British Petroleum και της ολλανδικής Shell. Όλες οι εταιρείες, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις, έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον και επιθυμία για έρευνα και εξόρυξη αερίου και πετρελαίου στις βουλγαρικές ακτές της Μαύρης θάλασσας.

Οι οπαδοί της ιδέας για την μετατροπή της Βουλγαρίας σε περιφερειακό κέντρο διανομής αερίου τονίζουν ότι ήδη υπάρχουν και σχέδια για τη χρηματοδότηση του. Τα χρήματα για τις απαραίτητες σοβαρές επενδύσεις θα έρθουν από την ΕΕ, ενώ υπάρχει δυνατότητα και υποβολής υποψηφιότητας χρηματοδότησης και βάσει του σχεδίου Γιουνκέρ.

Οι κριτικοί της ιδέας για κέντρο διανομής φυσικού αερίου στη Βουλγαρία υπενθυμίζουν , ότι και χωρίς τον επίσημο τερματισμό του σχεδίου "Νότιο ρεύμα" από ρωσικής πλευράς, οι εργασίες για το εναλλακτικό "Τουρκικό ρεύμα" προχωρούν και εάν θα τροφοδοτεί κάποιον ευρωπαϊκό κόμβο διανομής φυσικού αερίου, η εγκατάσταση αυτή πιθανόν θα είναι στην Ελλάδα. Είναι σκεπτικιστές και σχετικά με τις σχεδιαζόμενες συνδέσεις των αγωγών μεταφοράς αερίου με αυτούς των γειτονικών χωρών, επειδή το ενδεχόμενο αέριο που θα μεταφέρουν δεν θα είναι ανταγωνίσιμο. Ενώ η έρευνα και η εκμετάλλευση των θεωρητικών κοιτασμάτων βουλγαρικού αερίου είναι σε αόριστο χρονικό διάστημα.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα