Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Ρόσεν Πλέβνελιεβ ανέλαβε την εκ περιτροπής προεδρεία της Διαδικασίας συνεργασίας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Για 20 χρόνια μετά την ίδρυση της οργάνωσης στη Σόφια το 1996 μέχρι τώρα η Βουλγαρία άσκησε την προεδρεία δύο φορές – από το 1996 μέχρι το 1997 και από το 2007 μέχρι το 2008. Προτεραιότητες της πρώτης προεδρίας ήταν η κατοχύρωση της συνεργασίας στην σταθερότητα και την ασφάλεια, στην οικονομική ανάπτυξη, την δικαιοσύνη και στην καταπολέμηση της οργανωμένης εγκληματικότητας. Σ αυτές τις προτεραιότητες κατά την δεύτερη προεδρία η Βουλγαρία πρόσθεσε ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας σε αλληλενέργεια με την Ευρωπαϊκή Ένωση, της ευρωατλαντικής προοπτικής των χωρών της περιοχής και την επίτευξη διεθνώς αναγνωρισμένης απόφασης για το στάτους του Κοσσόβου. Την περίοδο 2015-2016 η τρίτη βουλγαρική προεδρία θα συγκεντρωθεί βασικά σε τρις σφαίρες συνεργασίας - ενεργειακή και υποδομική συνδεσιμότητα, ελευθερία των ΜΜΕ και της έκφρασης γενικά, μετανάστευση και αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ρεύματος.

Αυτή τη στιγμή οι πιθανότητες αύξησης της συνεργασίας στον υποδομικό τομέα φαίνονται μεγάλες. Η Ευρωπαϊκή επιτροπή σκοπεύει να επενδύσει σε περιφερειακά μεταφορικά και ενεργειακά σχέδια σχεδόν 50 δις ευρώ μέχρι το 2020. Με εξασφαλισμένα κονδύλια η φιλοδοξία της Σόφιας τους επόμενους μήνες θα είναι τα σχεδιασμένα μέσα να προοριστούν κυρίως για τον εκμοντερνισμό του οδικού δικτύου, προς την διαφοροποίηση των πηγών και των διαδρόμων μεταφοράς ενεργειακών πόρων και προς την σύνδεση των εθνικών δικτύων αερίου και ρεύματος. Η προεδρία θα πραγματοποιηθεί στις συνθήκες άνευ προηγουμένης μεταναστευτικής πίεσης σε ορισμένες χώρες της περιοχής. Σ αυτήν την κατάσταση η χώρα μας θα προσπαθήσει να διαμορφώσει περιφερειακή πολιτική, που να βασίζεται στην αλληλεγγύη με τους θιγμένους απ αυτήν την διαδικασία, καθώς επίσης να κινητοποιήσει  κοινές προσπάθειες για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού κύματος και των δημογραφικών προκλήσεων.

Ήταν λογικό να αναμένεται, ότι η δραστηριότητα της βουλγαρικής προεδρίας θα σημαδευτεί και από  τις πρόσφατες δραματικές εξελίξεις στην Δημοκρατία της Μακεδονίας, που προκάλεσαν αντιφατικές αντιδράσεις στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και των φόβων από το μοίρασμα αυτής της χώρας μεταξύ των γειτονικών χωρών. Στην συνάντηση κορυφής της Διαδικασίας συνεργασίας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη στα Τίρανα αυτούς τους φόβους απέρριψε ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Πλέβνελιεβ με την δήλωση, ότι «τα σύνορα στα Βαλκάνια πρέπει να πέφτουν και όχι να μετατοπίζονται» και με την διαβεβαίωση, ότι η Βουλγαρία θα εργαστεί για την έγκριση κοινής διακήρυξης για την επανεπιβεβαίωση  της αρχής του απαραβίαστου των συνόρων στην περιοχή.

Μείναμε με την εντύπωση, ότι στη συνάντηση κορυφής στα Τίρανα δεν συζητήθηκε τόσο επίμονα, όσο έχουμε συνηθίσει, το θέμα για την ενσωμάτωση νέων κρατών από τα Δυτικά Βαλκάνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η οικονομική κρίση συνεχίζεται, υπάρχει μια κούραση από την ένταξη νέων χωρών και η νέα ηγεσία της Κομισιόν είναι έτοιμη να κάνει μια παύση στην διεύρυνση. Εν τω μεταξύ η βουλγαρική κυβέρνηση βλέπει την ανάγκη εμβάθυνσης της αλληλενέργειας  μεταξύ της Διαδικασίας συνεργασίας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη και άλλων φορέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για περιφερειακό διάλογο, όπως είναι η στρατηγική του Δούναβη, η Οργάνωση παρευξείνιας οικονομικής συνεργασίας και άλλες οργανώσεις. Μακάρι αυτή η αλληλενέργεια να μην αποσπάσει την προσοχή από  τον βασικό σκοπό προσχώρησης των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα