Η αύξηση της παραγωγικότητας στον πραγματικό τομέα θα βοηθήσει κράτη σε μετάβαση όπως η Βουλγαρία να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις από τη δημογραφική κρίση. Στη δήλωση αυτή προέβη η γενική οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, Ντόρτε Ντόμλαντ, η οποία παρουσίασε στη Σόφια έκθεση του διεθνούς χρηματοπιστωτικού ιδρύματος με θέμα "Η παραγωγικότητα στη Βουλγαρία – τάσεις και προοπτικές".

Για τη Βουλγαρία, σαν στα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ, πριν από την έναρξη της οικονομικής κρίσης του 2009 παρατηρείται πρόοδος, που οφείλεται στις αποφασιστικές μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις, στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ το 2000, στους χαμηλούς φόρους και στο σχετικά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό στη χώρα. Στην ανάπτυξη αυτή συμβάλλει και η ύπαρξη ελεύθερων κεφαλαίων στην παγκόσμια οικονομία.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2000-2008, το ΑΕΠ της Βουλγαρίας αυξάνεται κατά 9,1% περίπου ετησίως χάρη στις ξένες επενδύσεις. Η παραγωγικότητα των βουλγαρικών εταιρειών όμως δεν αυξάνεται με τους ίδιους ρυθμούς. Οι επενδύσεις προσανατολίζονται κυρίως σε τομείς όπως η υφαντουργία και οι κατασκευές. Οι εξειδικευμένοι τομείς όπως ο χρηματοοικονομικός κλάδος και οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, σημειώνουν γρήγορη άνοδο της παραγωγικότητας, αλλά δε συμβάλλουν πολύ στο ΑΕΠ γιατί σ’ αυτούς εργάζεται μικρό μέρος του εργατικού δυναμικού.

Μετά το παγκόσμιο οικονομικό κραχ και την κρίση που επακολούθησε στην Ευρωζώνη, οι επενδύσεις στη βουλγαρική οικονομία μειώνονται δραστικά και η αύξηση της παραγωγικότητας αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία για την ανάπτυξή της. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, κατά την περίοδο 2008-2013 το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά μόλις κατά 1,2%, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μέσος όρος για την ΕΕ είναι 1,6% περίπου. Χάνονται και 400 χιλιάδες θέσεις εργασίας και αυτό οδηγεί σε αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας έως το 3,3% ετησίως, το οποίο είναι πάνω από τον μέσο όρο της περιοχής – 2,6%. Παρά το γεγονός αυτό, η παραγωγικότητα της βιομηχανίας είναι σχετικά χαμηλή – 1% περίπου με μέσο όρο 1,3% στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Η Ντόρτε Ντόμλαντ δίνει τις εξής συστάσεις προς τη Βουλγαρία: "Η σταθερότητα του μακροοικονομικού επιπέδου είναι πολύ σημαντική, αλλά ανεπαρκής για την άνοδο της οικονομίας. Η Βουλγαρία πρέπει να προσπαθήσει να αυξήσει την παραγωγικότητα για να βελτιώσει μακροπρόθεσμα τους οικονομικούς δείκτες της. Τώρα με υψηλή παραγωγικότητα είναι ο κλάδος των υπηρεσιών, στον οποίο η παραγωγικότητα της εργασίας είναι πιο υψηλή σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Υπάρχουν τρεις κατευθύνσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση του ΑΕΠ. Πρώτο, οι ανθρώπινοι πόροι, για τους οποίους από τη μία πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, και από την άλλη – να καταρτιστούν οι κατάλληλοι για την οικονομία ειδικοί. Δεύτερο, είναι απαραίτητο να αυξηθεί ο αριθμός των καινοτομικών εταιρειών, να γίνονται επενδύσεις σε υποδομές και συνδέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο. Και τρίτο, πρέπει να ενισχυθεί η οικονομική συνοχή".

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα