Το ιστορικό της υστερίας λέει πως στα τέλη Ιουλίου αρχαιολόγοι ανακάλυψαν νερό σε ένα αποξηραμένο πηγάδι μέσα στην Μεγάλη Βασιλική της Πλίσκα. Το πηγάδι ήταν ιερό για τους Βούλγαρους και τους Θράκες και λειτουργούσε από τον 7ο ως τον 19^ο αιώνα όταν οι Οθωμανοί το κάλυψαν με τόνους χώματος. 200 χρόνια αργότερα το νερό «ξυπνά» και ένας διάσημος βούλγαρος καθηγητής ιστορίας δήλωσε πως τα πράγματα για την Βουλγαρία τώρα θα φτιάξουν. Ο καθηγητής βασίζεται σε προφητεία της διάσημης γιαγιάς Βάνγκα από το χωριό Ρούπιτε που φέρεται να είπε πως η Βουλγαρία θα ορθοποδήσει όταν συντηρηθούν οι εκκλησίες της Μποϊάνα, των 40 Μαρτύρων στο Βελίκο Τάρνοβο και η Μεγάλη Βασιλική της Πλίσκα. Ορίστε! Και το πηγάδι έβγαλε νερό! Τώρα το μόνο που μένει είναι να κάτσουμε με σταυρωμένα τα χέρια να δούμε πως θα φτιάξουν τα πράγματα στη χώρα μας. Δεν μας φτάνουν όλα αυτά, ο καθηγητής ράντισε και τον πρωθυπουργό με το θαυματουργό νερό για να είναι υγιής, όπως ακριβώς περιγράφουν οι βουλγάρικες παραδόσεις. Μάλλον αυτό θα βοηθήσει τον πολιτικό να βάλει τάξη στο κράτος.

Έτσι 2 εβδομάδες πια το θέμα για την ιερή πηγή της Πλίσκα δεν κατεβαίνει από τις οθόνες των τηλεοράσεων και τα μήντια ανταγωνίζονται να μαντεύουν τις ιαματικές ιδιότητες του νερού από το πηγάδι παρότι ειδήμονες της Υγειονομικής Υπηρεσίας το έλεγξαν και βρήκαν πως περιέχει νιτρικά άλατα βλαβερά για την υγεία. Ταυτόχρονα οι θεολόγοι άρχισαν να διατείνονται πως ένα νερό γίνεται ιερό μόνο αφού αγιασθεί από παπά. Αυτό δεν εμπόδισε δεκάδες τουρίστες που δεν ξέρουν από θρησκευτικά, γιατί δεν τα διδάσκονται στο σχολείο, να εφορμήσουν στο αξιοθέατο, να περπατάνε στις καυτές πέτρες, να ανακαλύπτουν την πηγή και να πίνουν το λασπώδες της νερό περιμένοντας να τους φέρει τύχη.

Οι λαϊκές μας παραδόσεις βασίζονται σε μυστικιστικές τελετές και καθημερινά χτυπάμε ξύλο και φτύνουμε στον κόρφο μας για παν ενδεχόμενο. Μάλλον σε αυτό οφείλουμε το ότι γίναμε μάρτυρες και του παραλογισμού ενός δημάρχου που ράντισε τους δρόμους της κοινότητας που διοικεί με ζάχαρη με την ελπίδα να ελαττώσει τα τροχαία δυστυχήματα στην περιοχή αφού δήλωσε επίσημα πως το κάνει βάση μιας αρχαίας τελετουργίας.

Οι παραπάνω μικρές προλήψεις μπορούν να μας κάνουν να χαμογελάσουμε αλλά το τέχνασμα μιας καθημερινής εφημερίδας της πρωτεύουσας να βάλει σε μπουκαλάκια τον «αγιασμό» και να τα συμπεριλάβει στην τιμή του εντύπου, στην γιορτή της Παναγίας το 15αύγουστο, έκανε πολλούς πολίτες να αγανακτήσουν. Μεταξύ τους ήταν και ο πρωθυπουργός που απαγόρεψε σε τακτική συνεδρίαση της κυβέρνησης την εμπορευματοποίηση των «αρχαιολογικών ευρημάτων» της Πλίσκα. Εκείνος πρόλαβε να ραντιστεί, για τους άλλους να μην έχει. Τώρα το μόνο που μας μένει είναι να δούμε αν θα πραγματοποιηθεί ο χρησμός της Βάνγκα.

Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδου