"Δεν μου αρέσει η λέξη "θρύλος", είμαι πραγματικός άνθρωπος και καλλιτέχνης. Αλλά αν πρέπει να πω κάτι με την ευκαιρία αυτή, είναι το εξής: Είμαι αναγνωρισμένος ως ο καλύτερος μπάσος στον κόσμο", λέει σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις του ο διάσημος βαθύφωνος Νικόλα Γκιουζέλεφ.
Η εφημερίδα Le Monde περιγράφει τη φωνή του ως "έναν αστερισμό των πολύτιμων λίθων". Από την αρχή της καριέρας του τον συγκρίνουν με τον Ρώσο κολοσσό Φιόντορ Σαλιάπιν, και με τον Μπορίς Χρίστοφ.
Τι λένε ακόμα οι κριτικοί για τον ίδιο: "Πνευματώδης άνθρωπος με μάτια που λένε τόσο πολύ - μερικές φορές με μάτια υγρά και θλιβερά, μερικές φορές – τα μάτια του σπιθίζουν πονηρά... Και τότε ακούγεται η φωνή του - απελευθερωμένη, βαθιά και όμορφη σε όλο το φάσμα".
"Ο Γκιουζέλεφ ως ηθοποιός εντυπωσιάζει με την εσωτερική ενέργεια και το πάθος του, με την βαθιά συναισθηματικό δυναμικό του. Δημιουργεί εξαιρετικές εμπειρίες και συναισθήματα. Και οι χειρονομίες του - τόσο εκφραστικές, ευγενείς και ντροπαλές που προκαλούν ή συγχωρούν. Πάντα δραστήριοι, είναι ακριβής έκφραση των σκέψεων του στην σκηνή, δίνοντας την τελειότητα και την ολοκλήρωση των ρόλων του στην σκηνή", λένε οι κριτικοί.
Από τα παιδικά του χρόνια ο Νικόλα ζει με τη μουσική και τη ζωγραφική. 11 χρόνων πρωταγωνιστεί στην όπερα "Ο μικρός βιολιστής" στη γενέτειρά του τη πόλη Παβλικένι. Σε διάφορες περιόδους της ανάπτυξής του πιστεύει ότι θα γίνει μεγάλος καλλιτέχνης, άψογος τραγουδιστής ή μελλοντικός Παγκανίνι.
15 χρόνων ακούει το μονόλογο του Μπορίς από την όπερα "Μπορίς Γκοντουνόφ" του Μουσόργκσκι και είναι γοητευμένος από την μουσική της όπερας. Χρόνια αργότερα στην ερώτηση γιατί ο μονόλογος του Μπορίς του έκανε τόσο μεγάλη εντύπωση ο Γκιουζέλεφ λέει: "Η μελωδία με εντυπωσίασε, μια και δεν άκουγα καλά τις λέξεις. Αυτή η έξαρση της φωνής σαν πτήση. Αλλά, όπως είπα, θα μπορούσε να συμβεί, ή να μη συμβεί, αλλά πάλι σίγουρα θα έπαιρνα αυτόν τον δρόμο".
Η οικογένεια μετακόμισε στη Σόφια, ο Νικόλα συνεχίζει να τραγουδά, να παίξει και να ζωγραφίζει. Σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών, ειδικότητα "Ζωγραφική", όπου κάνει εντυπωςη με το ταλέντο και εξαιρετική τεχνική του. Το 1960, αφού αποφοίτησε με άριστο βαθμό την εκπαίδευση του, του προτείνουν να υπογράψει σύμβαση για το Βερολίνο και ο ίδιος ετοιμάζεται να αναχωρήσει.
Αλλά η συνάντηση με τον τραγουδιστή όπερας και παιδαγωγού μουσικής Χρήστο Μπράμπαροφ αλλάζει την απόφασή του. Ο Μπράμπαροφ ανακαλύπτει όχι μόνο το ταλέντο του, αλλά το ταλέντο των τραγουδιστών όπως την Γκένα Ντιμίτροβα, τον Νικόλα Γκιαούροφ και τον Αρόν Αρόνοφ. Ο Γκιουζέλεφ παραμένει στη Βουλγαρία και σπουδάζει τραγούδι σ' αυτόν.
Τον Ιούνιο του 1961 έκανε το ντεμπούτο του στη σκηνή της Λυρικής Σκηνής Σόφιας στο ρόλο του Τιμούρ από την όπερα "Τουραντό" του Πουτσίνι. Το 1962 κέρδισε το χρυσό μετάλλιο του Διεθνούς Νεολαιίστικου Φεστιβάλ στο Ελσίνκι. Λέει ότι ακριβώς αυτό το βραβείο τον παρακινεί να συνεχίσει το δρόμο του ως επαγγελματίας τραγουδιστής. Το 1963, είναι ήδη κάτοχος του Πρώτου Βραβείου και Χρυσού Μεταλλίου στο Δεύτερο διεθνή διαγωνισμό νεαρών τραγουδιστών όπερας στη Σόφια. Η επιτυχία έρχεται μόνο μετά από 2 σεζόν στην επαγγελματική σκηνή.
Στη συνέχεια έγινε ένας από τους πιο δημοφιλείς τραγουδιστές της όπερας. Ο Νικόλα Γκιουζέλεφ τραγουδά στις μεγαλύτερες σκηνές της Ευρώπης, Βόρειας και Νότιας Αμερικής, της Ιαπωνίας - Λα Σκάλα του Μιλάνου, Σαν Κάρλο στην Νάπολη, Κρατική Όπερα της Βιέννης, Κρατική Όπερα του Βερολίνου, Κοβεν Γκαρντεν του Λονδίνου, Όπερα του Παρισιού, Το Θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης, Θέατρο Κολον, του Μπουένος Άϊρες και αλλού. Η αποστολή του, να γοητεύει με τη μαγεία της όπερας θεωρείται ολοκληρωμένη.
Στο τέλος της μακρόχρονης καλλιτεχνικής καριέρας του πρωταγωνιστεί σε πάνω από 70 έργα της ρωσικής, ιταλικής, γαλλικής και γερμανικής όπερας. Ένας από τους πιο σημαντικούς ρόλους είναι του Μπορίς από την όπερα του Μουσόργκσκι "Μπορίς Γκοντουνόφ".
Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα
"Πιστεύω ότι ακόμη και ο ταλαντούχος Στανισλάβ Στρατίεφ, ο οποίος ειδικά έγραψε τον ρόλο του Βέλκο Κάνεφ στην εμβληματική ταινία "Ορχήστρα χωρίς όνομα" δύσκολα θα έβρισκε λόγια παρηγοριάς, αν ήταν ανάμεσά μας. Ο Βέλκο ήταν από τους ηθοποιούς που κάνουν..
"Αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο, μας αφορούν. Και όσο περισσότερο κλείνουμε τα μάτια μας, ότι δε μας αφορούν, όσο περισσότερα κλεινόμαστε στα εσωτερικά προβλήματά μας και στενεύουμε τον ορίζοντά μας, τόσο πιο απροετοίμαστοι είμαστε στη λήψη αποφάσεων..
Η Βουλγαρία δεν έχει τη δική της "Άνοιξη της Πράγας", ούτε "Βελούδινη Επανάσταση", συνδικάτο "Αλληλεγγύη", αντικαθεστωτικούς της κλίμακας των Χάβελ και Βαλέσα. Οι κύριοι λόγοι είναι η εθνοψυχολογία μας και τα κατασταλτικά μέτρα κατά των Βουλγάρων..