Ο Βλαντιμίρ Πούτιν: "Η Σόφια έκανε λάθος που σταμάτησε το σχέδιο για τον αγωγό φυσικού αερίου "Νότιο Ρεύμα". Ο Μπόικο Μπορίσοφ: "Η Μόσχα ξέρει γιατί έγινε έτσι". Με αυτές τις δηλώσεις που ανταλλάχθηκαν χθες εξ αποστάσεως μεταξύ του προέδρου της Ρωσίας και του Βουλγάρου πρωθυπουργού άρχισαν εκ νέου συζητήσεις για το σχέδιο του αγωγού φυσικού αερίου "Νότιο ρεύμα".

Το διεθνές σχέδιο με την κύρια συμμετοχή της Ρωσίας και της Ιταλίας έπρεπε να προμηθεύει την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη με ρωσικό αέριο με αγωγό που περνά από τη Μαύρη Θάλασσα μέσω της Βουλγαρίας, παρακάμπτοντας με τον τρόπο αυτό την Ουκρανία. Σειρά Βουλγάρων ειδικών και πολιτικών δεσμεύτηκαν πρόθυμα με το σχέδιο. Οι Βούλγαροι θυμούνται το κρύο χειμώνα του 2009, όταν η χώρα έμεινε χωρίς προμήθειες αερίου λόγω των αντιθέσεων μεταξύ Μόσχας και Κίεβου.

Χθες, στη διάρκεια της ετήσιας του συνάντησης με δημοσιογράφους, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε, ότι εκπλήττεται από την ανίσχυρη θέση της βουλγαρικής ηγεσίας που για ανεξήγητους λόγους περιφρονεί τα εθνικά συμφέροντα της χώρας και σταμάτησε την υλοποίηση του σχεδίου του αγωγού "Νότιο ρεύμα". Σύμφωνα με τον κ. Πούτιν, η Μόσχα είχε σκοπό να επενδύσει 3 δισ. ευρώ στην κατασκευή και σε θέσεις εργασίας στη Βουλγαρία, ενώ μετά την αρχή της εκμετάλλευσης του αγωγού η Σόφια θα εισέπραττε μόνο από τα τέλη μεταφοράς από 400 εκ. ευρώ ετησίως.

Από τις Βρυξέλλες, όπου συμμετείχε στη Σύνοδο κορυφής της ΕΕ, ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ δήλωσε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν ξέρει πολύ καλά, ότι η διακοπή του σχεδίου έγινε επειδή η Βουλγαρία σαν μέλος της ΕΕ τηρεί όλες τις κυρώσεις και τις ρυθμίσεις του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου.

Ας υπενθυμίσουμε ορισμένα γεγονότα. Στις αρχές Ιουνίου του 2014 η Αμερικανίδα πρέσβειρα στη Σόφια, Μάρσι Ράις, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ ανησυχούν και η στιγμή δεν είναι κατάλληλη για συνεργασία με τη Ρωσία με το συνηθισμένο τρόπο. Επίσης συμβούλεψε τις βουλγαρικές εταιρείες να μη δουλεύουν με εταιρίες και πρόσωπα στα οποία οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις για την προσάρτηση της Κριμαίας από πλευράς της Ρωσίας. Ενώ στον μαύρο κατάλογο ήταν και η ρωσική εταιρεία Stroytransgaz, στην οποία είχε ανατεθεί η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου "Νότιο ρεύμα". Τρεις Αμερικανοί γερουσιαστές επισκέφθηκαν τη Σόφια για συζητήσεις με τον τότε πρωθυπουργό Πλάμεν Ορεσάρκσι. Μετά τη συνάντηση ο κ. Ορεσάρσκι ανακοίνωσε ενώπιον δημοσιογράφων ότι η Βουλγαρία διακόπτει μονόπλευρα τη συμμετοχή της στο σχέδιο του αγωγού. Η τυπική αιτία που ανέφερε ήταν πως είναι απαραίτητες συζητήσεις στις Βρυξέλλες. Η λογική ερώτηση ήταν γιατί οι συζητήσεις αυτές δεν πραγματοποιήθηκαν πριν την αφετηρία του σχεδίου.

Σήμερα με ανεξήγητο ενθουσιασμό ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ μιλά για βαλκανικό κέντρο διανομής φυσικού αερίου σε βουλγαρικό έδαφος, για διαφοροποίηση των προμηθειών, για συνδετήριους αγωγούς με την Ελλάδα και Τουρκία, για την εξόρυξη των βουλγαρικών κοιτασμάτων, για το ξεπέρασμα της εξάρτησης από ρωσικό αέριο κτλ. Προκύπτουν όμως ορισμένες απλές ερωτήσεις. Πρώτα, πότε θα αρχίσει να λειτουργεί αυτό το κέντρο και να μειώνεται η εξάρτηση της Βουλγαρίας από το ρωσικό αέριο; Τον επόμενο χρόνο, ύστερα από πέντε χρόνια, ύστερα από δέκα; Ενώ μέχρι τότε; Ακόμα το Νοέμβριο ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας, Αλεξάντερ Νόβακ, δήλωσε ότι δε σκοπεύει να τροφοδοτεί κέντρο διανομής φυσικού αερίου στη Βουλγαρία. Και δεύτερο όταν ξεπεράσουμε την εξάρτηση από τη Μόσχα πόσο θα πληρώνουμε στον νέο προμηθευτή φυσικού αερίου για μονάδα μη ρωσικό αέριο; Περισσότερο ή λιγότερο; Και στο τέλος αφού πρέπει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα να γλιτώσουμε από τη ρωσική εξάρτηση γιατί προς το παρόν συζητείται η επέκταση του αγωγού "Βόρειο ρεύμα", μέσω του οποίου αυτό το ρωσικό αέριο θα φτάνει άμεσα έως τη Γερμανία και σε μεγαλύτερες ποσότητες.

Για καλό ή κακό στο εγγύς μέλλον η Ευρώπη δεν μπορεί να μην προμηθεύεται και με ρωσικό αέριο. Σύμφωνα με τη εκτίμηση των ειδικών, η μέση εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από το ρωσικό αέριο είναι και πιθανόν θα συνεχίσει να είναι περίπου κατά 50%. Έτσι που πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί με τα λόγια και τις αποφάσεις. Είναι καιρός οι πολιτικοί μας να αρχίσουν να σκέφτονται περισσότερο για τα εθνικά συμφέροντα, και να στέκονται όσο το δυνατόν πιο μακριά από τα γεωστρατηγικά παιχνίδια των μεγάλων δυνάμεων.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα