Για όσα γίνονται στο βουνό, τα καταφύγια και τους ορεινούς ανθρώπους δεν βρίσκουμε αφορμή να μιλάμε συχνά. Και ίσως επειδή είναι μακριά από το θόρυβο της μεγάλης πόλης, πολλές φορές ξεχνάμε για την ύπαρξή τους. Η μοίρα του καταφύγιου "Αμπάριτσα" στον Αίμο όμως προσέλκυσε την προσοχή πολλών ανθρώπων. Αλπινιστές, φωτογράφοι, εθελοντές ένωσαν τις προσπάθειές τους στον έρανο για τη διάσωση αυτού του καταφύγιου από την κατάρρευση και τις κλοπές. Η ιδέα της πρωτοβουλίας ανήκει σε μία νεαρή γυναίκα με κουράγιο και επιθυμία να πετύχει παρά τις δυσκολίες.

Είναι η Έμα Γκάτεβα, κάτοικος της ορεινής πόλης Τρογιάν, αφοσιωμένη στον αθλητισμό, τη σπηλαιολογία και την ορειβασία. Για τον εαυτό της λέει ότι είναι από τους ανθρώπους που ξέρουν πώς να επιβιώσουν στη φύση. Το σπίτι της στο Τρογιάν βρίσκεται στην ομώνυμη οδό "Αμπάριτσα". Και επειδή τίποτα δεν είναι τυχαίο, μία μέρα αποφασίζει και κάνει σχέδιο για τη διάσωση του ομώνυμου καταφυγίου, επειδή η κατάσταση του είναι κρίσιμη, και με την πάροδο του χρόνου αρχίζουν να εμφανίζονται αλλαγές στην κατασκευή.

Ευτυχώς, η πρωτοβουλία πετυχαίνει. Με την προσωπική εργασία τους συμμετέχουν περισσότεροι από 200 εθελοντές που έρχονται απ' όλες τις περιοχές της χώρας. "Τα καταφύγια είναι κάτι για το οποίο το κράτος συνήθως δεν έχει χρήματα και αυτά συντηρούνται χάρη στην συνείδηση των πολιτών και κυρίως των τουριστών", λέει η Έμα Γκάτεβα.

"Ικανοποιητικό είναι να είσαι μέρος της ιστορίας του τόπου αυτού. Το καταφύγιο "Αμπάριτσα" κτίστηκε το 1958 με τη βοήθεια πολλών εθελοντών και με σκληρή δουλειά. Το κτίριο γίνεται έτοιμο μόνο για τρείς μήνες, ενώ οι εθελοντές δουλεύουν όλο το 24ωρο σε βάρδιες. Το καταφύγιο είναι τριώροφο, έχει 14 τουριστικά υπνοδωμάτια, μεγάλη τραπεζαρία και βιβλιοθήκη. Είναι μεγάλο και επειδή είναι στην κορυφογραμμή του βουνού όλα μεταφέρονται δύσκολα. Στην κατασκευή του μεταφέρθηκαν τόνοι πέτρες, πολλή ξυλεία και άλλα υλικά. Για να διευκολύνουν την μεταφορά οι εθελοντές έκαναν σιδηρόδρομο για βαγονάκια. Είναι ίσως ο μοναδικός στη χώρα σε περιοχή με τόσο μεγάλο υψόμετρο. Το κτίριο είναι με πέτρινα τείχη και βαθιά θεμέλια, άνετο και αισθητικό από αρχιτεκτονική άποψη. Από μέσα οι χώροι είναι με ξύλινη επένδυση που δημιουργεί ατμόσφαιρα άνεσης και ζεστασιάς. Μου δίνει μεγάλη ικανοποίηση το γεγονός ότι αυτό το θαυμάσιο καταφύγιο αποκτά την προηγούμενη μορφή του και ότι είμαι μέρος της ιστορίας του", λέει η Έμα Γκάτεβα.

Το επάγγελμα του ανθρώπου που διατηρεί ορεινό καταφύγιο είναι για την Έμα Γκάτεβα υπόθεση. Η δουλειά συνδεδεμένη με την αποκατάσταση και επίπλωση του καταφυγίου είναι πολλή, αλλά η Έμα την αντιμετωπίζει σαν περιπέτεια. Ήδη έχει μάθει πολλά για το βουνό και τους ανθρώπους του.

"Πρέπει ο άνθρωπος που είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση ενός καταφυγίου να έχει πολλά ταλέντα και να καταλαβαίνει από πολλά. Ιδιαίτερα στα καταφύγια που βρίσκονται ψηλά στο βουνό αυτό είναι πολύ σημαντικό. Υπάρχουν καταφύγια που είναι κοντά σε κατοικημένους τόπους, ή σε ασφαλτόδρομους. Εκεί εάν προκύψει κάποια βλάβη πάντα μπορεί να έρθει μάστορας. Τα προβλήματα έρχονται όταν το μέρος είναι απρόσιτο. Για αυτό ο άνθρωπος που συντηρεί τέτοιο καταφύγιο πρέπει να έχει γνώσεις σε πολλούς τομείς. Πρέπει μόνος του να μπορεί να διορθώσει γρήγορα τη βλάβη στο ηλεκτρικό δίκτυο, στα υδραυλικά, στη θέρμανση ή άλλο πρόβλημα, κάτι που δεν είναι σπάνιο. Επίσης πρέπει να γνωρίζει το βουνό για να μπορεί να πληροφορεί τους τουρίστες, ενώ σε περίπτωση ανάγκης να δίνει και πρώτη βοήθεια. Υπάρχουν τέτοιες καταστάσεις στις οποίες η αντίδραση πρέπει να είναι επείγουσα, μάλιστα και να σωθεί ανθρώπινη ζωή. Για αυτό το επάγγελμα αυτό είναι ασυνήθιστο, μπορώ να συγκρίνω αυτόν που το ασκεί με ναυαγό σε έρημο νησί που πρέπει να επιβιώσει ανεξάρτητα από τις δύσκολες συνθήκες. Δεν περνά μέρα που να μη θαυμάζω τους ανθρώπους που έκτισαν και διατηρούσαν το καταφύγιο κάποτε. Αυτό με κάνει να ξεπερνώ με αισιοδοξία όλες τις δυσκολίες. Αξίζει να αποκαταστήσουμε και να φροντίζουμε αυτό που έκαναν οι άλλοι πριν εμάς και να διατηρούμε το πνεύμα του ζωντανό", μας είπε καταλήγοντας η Έμα Γκάτεβα.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα
Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο της Έμα Γκάτεβα