Οι συμφωνίες Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, που επιτεύχθηκαν στις 7 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, εξακολουθούν να είναι αντικείμενο κριτικών με κάποια κράτη να τους αντισταθούν ανοιχτά. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, για παράδειγμα, δήλωσε ότι η χώρα του δε θα συμμετάσχει σε σχήμα άμεσης υποδοχής Συρίων προσφύγων από το έδαφος της Τουρκίας. Η Κύπρος ανακοίνωσε ότι δε θα άρει το βέτο της στη συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την ΕΕ λόγω ενδοιασμών ότι αυτό θα μειώσει τις δυνατότητες για σύναψη συμφωνίας για την ένωσή της. Επιφυλάξεις έχει και η Βουλγαρία, λαμβάνοντας υπόψη κάποιες επίσημες δηλώσεις της Σόφιας πριν από τη νέα Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ με την Τουρκία.

Σε επιστολή του προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ ζήτησε από την ΕΕ να εξασφαλίσει προστασία όλων των εξωτερικών συνόρων της με την Τουρκία. Σύμφωνα με τον κ. Μπορίσοφ, η ΕΕ πρέπει να βοηθά όλα τα κράτη στην πρώτη γραμμή στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών και να μην συγκεντρώνεται μόνο στη φύλαξη των ελληνοτουρκικών θαλάσσιων συνόρων και οι διαπραγματεύσεις της με την Άγκυρα να αφορούν και τα σύνορα της Ένωσης με την Τουρκία στη Μαύρη Θάλασσα.

Σύμφωνα με τους παρατηρητές, αυτές οι απαιτήσεις της Σόφιας είναι ισοδύναμες με ζήτηση εγγυήσεων ότι η Τουρκία θα σταματά τους μετανάστες όχι μόνο στην κατεύθυνση προς την Ελλάδα, αλλά και προς τη Βουλγαρία.

Η Σόφια θεωρεί επίσης ότι η κατάργηση του καθεστώτος θεωρήσεων της ΕΕ με την Τουρκία δεν πρέπει να δεσμεύεται μόνο με ημερομηνίες, αλλά και με τα αποτελέσματα από την εφαρμογή της Συμφωνίας Επανεισδοχής με την Τουρκία. Η Βουλγαρία δεν είναι κατά του ανοίγματος νέων κεφαλαίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την ΕΕ, αλλά θεωρεί ότι ο καθιερωμένος μέχρι τώρα μηχανισμός στον τομέα αυτό πρέπει να τηρηθεί και όχι να αλλάζει ανάλογα με το προσφυγικό πρόβλημα.

Η Βουλγαρία όμως έχει απαιτήσεις και ως προς τον έλεγχο, που η ΕΕ θα πραγματοποιεί απ’ εδώ και πέρα στα εξωτερικά της σύνορα. Στη συνάντηση των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ, η βουλγαρική αντιπροσωπεία επέμεινε ρητά ότι η προστασία των εξωτερικών συνόρων πρέπει να είναι "μοιρασμένη ευθύνη". Έτσι, στη γλώσσα της διπλωματίας η βουλγαρική πλευρά εξέφρασε διαφωνία με την πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η μελλοντική ευρωπαϊκή υπηρεσία συνοριακής και παράκτιας προστασίας να έχει αρμοδιότητες σε βάρους της εθνικής κυριαρχίας στη φύλαξη των συνόρων, ακόμη και να είναι εξωτερικά για την ΕΕ.

Σ’ αυτά τα συμφραζόμενα η Σόφια είναι κατά της ιδέας ο διευθυντής της υπηρεσίας να μπορεί να λαμβάνει μονοπρόσωπες αποφάσεις και επιμένει σε μεγαλύτερο ρόλο των χωρών-μελών στη λήψη αποφάσεων για τοποθέτηση ευρωπαϊκών συνοριακών δυνάμεων στα σύνορά τους.

Η Σόφια θεωρεί επίσης ότι η μελλοντική ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή και ακτοφυλακή πρέπει να καλύπτουν όχι μόνο κράτη του Χώρου Σένγκεν, αλλά και τέτοια όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία για να μη μετατραπούν σε "αποσβεστήρα" της ΕΕ. Σύμφωνα με τη βουλγαρική πλευρά, η προστασία των συνόρων του Σένγκεν δεν μπορεί να μετατρέπεται σε απόλυτη προτεραιότητα, αποκλείοντας απ’ αυτό χώρες που επίσης είναι εξωτερικά σύνορα για την ΕΕ.

Οι εκκρεμότητες πριν από την επικείμενη συνάντηση της ΕΕ με την Τουρκία αυτή την εβδομάδα, είναι παρά πολλές και πολύ περίπλοκες για να αναμένουμε την οριστική διευθέτηση των ζητημάτων. Πρόκειται για προβλήματα που μέχρι τώρα η Ευρώπη δεν έχει αντιμετωπίσει και που πρέπει να λύνονται με μια νέα κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, που να συντονιστεί με τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερόμενων κρατών.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα