18 Μαΐου του 1993, Σεράγεβο. Ένας άνδρας έπεσε νεκρός και μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά μετά από πυροβολισμούς στη γέφυρα Βαρμπάνια του ποταμού Μίλιατσκα. Εκείνος πέθανε επί τόπου και εκείνη πριν αφήσει την τελευταία πνοή της, πλησίασε το σώμα του για να τον αγκαλιάσει…

Η τραγική ιστορία του έρωτα ενός χριστιανού και μιας μουσουλμάνας από την πολιορκημένη πόλη Σεράγεβο σαγηνεύει τη φαντασία και μπαίνει στην καρδιά. Και όταν την ακούει ο Γκεόργκι Μπαρντάροφ καταλαβαίνει ότι τις πιο συγκινητικές ιστορίες γράφει η ίδια η ζωή. Γλυκόπικρες ιστορίες βγαλμένες από τη ζωή τον οδήγησαν στη Βοσνία - για να ακούσει την ιστορία των ερωτευμένων από τους ανθρώπους που τους ήξεραν, αλλά και να αισθανθεί τις πληγές του εμφυλίου πολέμου στις ψυχές όσων επιβίωσαν. Έτσι γεννήθηκε το μυθιστόρημά του «Ακόμα μετράω τις μέρες», που θα έχει την πρεμιέρα του στα τέλη Μαΐου.

«Όταν άκουσα τις ιστορίες των ανθρώπων, κατάλαβα τι έζησαν- είναι ο πιο σκληρός αποκλεισμός πόλης στην ανθρώπινη ιστορία που διαρκεί πάνω από τρία χρόνια, λέει ο συγγραφέας. Τότε αποφάσισα να πάω στη γέφυρα Βαρμπάνια του ποταμού Μίλιατσκα, όπου οι χαρακτήρες του μυθιστορήματός μου προσπάθησαν να φύγουν από το Σεράγεβο και έτσι συμβολικά να γράψω το τέλος της ιστορίας. Αλλά μόλις πάτησε το πόδι μου εκεί, κατέρρευσα και έκλαιγα βλέποντας τον πόνο όλων των ανθρώπων. Δεν είναι τυχαίο που μία από τις κύριες γραμμές της υπόθεσης σχετίζεται με τις ρίζες του μίσους στα Βαλκάνια - πώς μπορεί οι λαοί των Βαλκανίων να έχουμε τόσο πολλά κοινά σημεία στον πολιτισμό, την ιστορία, το παρελθόν, τον πόνο, στον τρόπο με τον οποίο εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, αλλά τόσο πολύ να μισούμε ο ένας τον άλλον.»

Τα εθνικά και τα θρησκευτικά ερωτήματα που ο Γκεόργκι Μπαρντάροφ θέτει στο μυθιστόρημά του, τον απασχολούν και επαγγελματικά. Τα θέματα αυτά αναπτύσσει στις διαλέξεις του στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας, όπου διδάσκει, και θεωρεί, ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανοησία από τις συγκρούσεις για θρησκευτικούς λόγους. «Ήθελα να δείξω αυτό τον παραλογισμό, και γι’ αυτό έγραψα το μυθιστόρημα,» λέει ο συγγραφέας. Αλλά εξακολουθεί να αναζητά την πηγή του μίσους.

«Ίσως είναι στη διαχωριστική γραμμή μεταξύ των δύο κόσμων – της Ανατολής και της Δύσης, της Ευρώπης και της Ασίας, του Χριστιανισμού και του Ισλάμ, των ευρωπαϊκών και των ανατολίτικων αξιών, και ως αποτέλεσμα διαμορφώνεται απίστευτο μίγμα εθνοτήτων, λαών και θρησκειών. Ο τρόπος χρήσης της ιστορίας επηρεάζει την συνύπαρξη των εθνών, στην οποία υπήρχαν και παρεξηγήσεις. Ο δεύτερος λόγος μπορεί να είναι ότι στα Βαλκάνια ζουν ιδιαίτερα συναισθηματικοί άνθρωποι και είναι πολύ εύκολο εξωτερικοί παράγοντες να προκαλέσουν μίσος.»

Για να αποφύγουν τα λάθη που συνόδευαν την ιστορία των Βαλκανίων, ο Γκεόργκι Μπαρντάροφ διδάσκει στους φοιτητές να δεχτούν τις αλλαγές στον κόσμο χωρίς πανικό.

«Μάλιστα, το τεράστιο κύμα μεταναστών προς την Ευρώπη, καθώς και η αλλαγή στο εθνοτικό, θρησκευτικό και το φυλετικό περιβάλλον είναι ήδη γεγονός. Αλλά αυτό συμβαίνει συνεχώς στην ιστορία, η οποία προχωρά με τις ασταμάτητα αναπτυσσόμενες τεχνολογίες και μέσα επικοινωνίας και μεταφοράς και οδηγεί αναπόφευκτα σε παγκοσμιοποίηση και ανάμειξη των πληθυσμών. Ένα άλλο σημαντικό πράγμα είναι η ανεκτικότητα, η οποία τώρα στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Βουλγαρίας, έχει γίνει σχεδόν μια «άσχημη» λέξη.»

Μ’ αυτή την έννοια, το σκανδαλώδες φαινόμενο των κυνηγών ανθρώπων στα σύνορα μας μιλά για τη στάση μας απέναντι στους άλλους, αλλά και για την απουσία κρατικής υπόστασης, είναι κατηγορηματικός ο συγγραφέας.

«Το μυθιστόρημα μου αφηγείται πως τις μεγαλύτερες δολοφονίες στη Βοσνία δεν κάνει ο επίσημος στρατός αλλά παρόμοιες παραστρατιωτικές οργανώσεις. Αυτό είναι ενδεικτικό και για μας. Έτσι ο ακραίος εθνικισμός είναι επικίνδυνος και το μόνο, στο οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει είναι οι συγκρούσεις, ο πόλεμος και η αιματοχυσία, όπως έγινε στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.»

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα