Στις 21 Αυγούστου του 2016 έκλεισαν 154 χρόνια από τη γέννηση του ευεργέτη του Πλόβντιβ Ντιμίταρ Κούντογλου. Η ειρωνεία της τύχης ήταν πως την ίδια μέρα φλόγες αποτέφρωσαν τις καπναποθήκες που κληροδότησε ο επιχειρηματίας στο Πλόβντιβ. Η υπόθεση προκάλεσε κύμα οργής από την πλευρά των πολιτών και υποψίες πως η πυρκαγιά ήταν εσκεμμένη εξαιτίας οικοδομικών συμφερόντων.

Για τους πολίτες του Πλόβντιβ τα κτίρια της πόλης δεν είναι απλά πολιτιστική κληρονομιά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για σύμβολο ευεργεσίας και ευγένειας. Ο Κούντογλου είναι ένας από τους επώνυμους Βουλγάρους που μεγαλόψυχα έδωσαν την περιουσία τους για να ευημερήσει η χώρα τους και το κράτος υπερασπίστηκε τη βούλησή τους με νόμο. Όσον αφορά τις καπναποθήκες στο Πλόβντιβ, η Βουλή αποφάσισε το 1926 οι πόροι από την ενοικίασή τους να εξασφαλίζουν τη λειτουργία του Οίκου Ευεργεσίας και Λαϊκής Υγείας που στεγαζόταν στο τροποποιημένο για το σκοπό ξενοδοχείο «Βασιλιάς Συμεών», το οποίο επίσης ήταν δωρεά του Κούντογλου.

Τα εγκαίνια του νέου νοσοκομείου τελέστηκαν στην γιορτή του Αγίου Δημητρίου, στις 8 Νοεμβρίου του 1927, και όπως λέει ο ιστορικός Βλαντιμίρ Μπάλτσεφ, παρά την επιθυμία του επιχειρηματία αυτό να γίνει με ήπιους τόνους, οι άνθρωποι πλημμύρισαν τους δρόμους και φώναζαν από χαρά. Χιλιάδες ήταν αυτοί που έλαβαν δωρεάν θεραπεία στον Οίκο, ενώ το ίδιο το ίδρυμα δεν υπόκειται σε φορολογία με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του 1932. Το 1940 ο βασιλιάς Μπορίς Γ΄ και η σύζυγός του βασίλισσα Ιωάννα επισκέφθηκαν τους αρρώστους που νοσηλεύονταν εκεί.

«Χάρη στο Νοσοκομείο έχουν σωθεί χιλιάδες ζωές», λέει ο Βλαντιμίρ Μπάλτσεφ. – «Εκεί προσπαθούσαν να γιατρέψουν άρρωστους από φυματίωση, είχαν μοντέρνο εξοπλισμό και καλούς γιατρούς. Δεν είναι τυχαίο που οι άνθρωποι θεωρούν τον Κούντογλου τον μεγαλύτερο ευεργέτη του Πλόβντιβ. Αλλά δεν υπάρχουν πια ούτε ο Οίκος, ούτε οι καπναποθήκες. Η πώλησή τους ήταν παράνομη. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να πουλάει κάτι που έχει κληροδοτηθεί «εις τον αιώνα τον άπαντα». Οργανώσεις πολιτών προσπάθησαν να αντιδράσουν αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Το κράτος είναι υποχρεωμένο να συντηρεί τα πολιτιστικά μνημεία και να μην επιτρέπει την καταστροφή τους.»

«Η προσωπική μου γνώμη είναι πως το κτίριο πρέπει να αποκατασταθεί», είπε από την πλευρά του ο υπουργός Πολιτισμού Βεζντί Ρασίντοφ, ο οποίος τόνισε τη θέση του για αυστηρό νόμο και φροντίδα από πλευράς του κράτους για τη διατήρηση των μνημείων πολιτισμού –«Να σου ανήκει ένα πολιτιστικό μνημείο είναι ευθύνη. Κάποιοι λένε πως πρέπει να χτιστεί κάτι καινούριο στη θέση των καπναποθηκών, αλλά κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι αδιανόητο.»

Οι καπναποθήκες ήταν κτίρια, χτισμένα σε βιενέζικο στυλ με πλούσια διακοσμημένες προσόψεις και προβλεπόταν να ενταχθούν στο πρόγραμμα για τη μετατροπή του Πλόβντιβ σε «Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης» του 2019. Ο διευθυντής του Ιστορικού Μουσείου του Πλόβντιβ, κ Στέφαν Σιβάτσεφ, μοιράστηκε την ελπίδα του τα βιομηχανικά κτίρια να μετατραπούν σε νεανικά κέντρα με μπαράκια και εστιατόρια όπως στην Ελλάδα ή σε μουσειακά συγκροτήματα όπως στην Ευρώπη.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: αρχείο