Μας παραμένει ελεύθερος χρόνος στην καθημερινότητά για να διαβάζουμε βιβλία; Και τι είναι για μας το βιβλίο; Οι απαντήσεις είναι διαφορετικές. Το βιβλίο είναι παράθυρο προς έναν νέο κόσμο που περιμένει να το ανοίξουμε. Μπορεί να είναι μια γέφυρα ανάμεσα σε διαφορετικές εποχές ή να δίνει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που μας ενδιαφέρουν. Κάθε ένα βιβλίο φέρει το μήνυμά του και μας αλλάζει χωρίς καν να το νιώθουμε, διαβάζοντάς το. Για τον Γιάσεν Νικόλοφ η ανάγνωση δίνει τη δυνατότητα σε όλους να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, να κοιτάξουν πέρα από το ήδη γνωστό και συνηθισμένο. Ακριβώς αυτό τον παροτρύνει να οργανώσει μια έκθεση αφισών στο φουαγιέ της Βουλγαρικής Εθνικής Ραδιοφωνίας με τίτλο «100 χρόνια – 100 αφίσες» - μέρος μιας εκστρατείας για την προώθηση των δημόσιων βιβλιοθηκών και της δημόσιας ανάγνωσης. Τι περιέχει και τι θέλει να μας πει η έκθεση – περισσότερα μαθαίνομε από τον Γιάσεν:

«Το κύριο μήνυμά μας είναι ότι η κανονική ανάγνωση βιβλίων δεν είναι κάτι παλιό και ξεπερασμένο. Η ανάγνωση είναι για τα παιδιά μας και για μας. Αυτό που βλέπουμε στην έκθεση είναι μηνύματα από όλο τον κόσμο. Μηνύματα για το γιατί αξίζει να διαβάζουμε από συγγραφείς και καλλιτέχνες από την Αμερική, τη Ρωσία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Κίνα. Τα βιβλία είναι πλούτος του πνεύματος. Στην έκθεση έχουμε την ευκαιρία να δούμε πώς οι άνθρωποι ενθαρρύνουν την ανάγνωση βιβλίων ακόμα από τον 19^ο αιώνα. Ή πώς σε καιρό πολέμου οι άνθρωποι καλούν τους λαούς να διαβάζουν και έτσι να βοηθήσουν στην πρόοδο της κοινωνίας.»

«Ανακαλύψου υπέροχους κόσμους... Ξύπνα και διάβασε!» – μας καλεί μια αμερικανική αφίσα από τη δεκαετία του ’60 του περασμένου αιώνα, στρέφοντας την προσοχή στην ανάγνωση, προκαλώντας των ανθρώπων:

«Είναι πολύ ενδιαφέρον για τους ανθρώπους που ενδιαφέρονται για το ντιζάιν και την τέχνη, να παρακολουθήσουν πως στην πρώιμη μορφή της βιομηχανικής εκτύπωσης έχει περιορισμούς. Οι πρώτες αφίσες είναι σε δύο, το πολύ τρία χρώματα. Στα πολεμικά χρόνια είναι αρκετά λακωνικές και λιτές. Υπάρχουν και τέτοιες που αλλάζουν κατά την δεκαετία του ’70, επηρεασμένες από την Ανατολή, τον μυστικισμό και τη σεξουαλική επανάσταση. Η κοινωνία ανακαλύπτει όχι μόνο τις εσωτερικές της επιδιώξεις, αλλά και τις μορφές τέχνης. Μετά το 2000 υπάρχει μια επιστροφή στα κόμικς και τα κινούμενα σχέδια από τη δεκαετία του ‘20. Υπάρχει μια επιστροφή στο κλασικό σχεδιασμό, στο παιδικό και το εφηβικό κοινό.»

Μέσω των αφισών θα δούμε πώς το βιβλίο προσπαθεί να εκπαιδεύσει και να ανατρέψει την κοσμοαντίληψη ολόκληρων κοινωνιών σε συγκεκριμένες περιόδους. Η επικοινωνία μαζί του θυμίζει επίσης τις αναμνήσεις μας και τις ξεχασμένες ιδέες ή μας επιτρέπει να ανακτήσουμε τη χαμένη πίστη και ελπίδα μας.

Η έκθεση αποτελεί μέρος της εκστρατείας «Διάβασε με τόλμη, διάβασε δυνατά». Άρχισε πριν 4 χρόνια, όταν ο Γιάσεν και η ομάδα του αποφάσισαν να φροντίσουν για τους ηλικιωμένους στα γεροκομεία. Αφιερώνουν μέρος του ελευθέρου χρόνου τους, για να τους διαβάσουν και να τους δείξουν ότι δεν είναι ξεχασμένοι, ότι με τη βοήθεια των βιβλίων μπορούν να αισθανθούν και πάλι πόσο μεγάλος είναι ο κόσμος. Εδώ και καιρό η εκστρατεία στρέφεται και προς τους μαθητές. Ομάδες του ιδρύματος «Τα παιδιά της Βουλγαρίας» διοργανώνουν αναγνώσεις σε σχολεία, βιβλιοθήκες και πάρκα. Αλλά πώς κερδίζουν την προσοχή και το ενδιαφέρον των σημερινών παιδιών;

«Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι όλα τα παιδιά είναι ενθουσιασμένα να βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής. Πρέπει να τους βοηθήσεις να καταλάβουν ότι τα κείμενα με νόημα μπορούν να τους τοποθετήσουν στο επίκεντρο της προσοχής και να τους επιτρέψουν να αναπτύξουν το ταλέντο τους.»

Η έκθεση θα παραμείνει στο μαρμάρινο λόμπι της Ραδιοφωνίας μέχρι τις 19 Οκτωβρίου. Στη συνέχεια θα περιοδέψει στο Μπουργκάς, τη Βάρνα και το Ρούσε. Οι διοργανωτές ελπίζουν να φτάσει σε κάθε γωνιά της χώρας, επειδή θέλουν «οι άνθρωποι να καταλάβουν ότι όλοι χρειαζόμαστε πνευματική τροφή, αλλά θα πρέπει να πιστέψουμε ότι όλα εξαρτάται από μας». Και ένα βιβλίο είναι το καλύτερο μέσο για αυτό.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Φωτογραφίες: Ιοάν Κόλεφ