Νέα κοπέλα κάθεται στο λεωφορείο και βγάζει βιβλίο με προκλητική φωτογραφία γυναίκας στο εξώφυλλο. Κοντά της στέκεται ηλικιωμένος άνδρας που κοιτάζει τη φωτογραφία, αλλά δε διακρίνει τον τίτλο του βιβλίου παρόλο που είναι λογοτεχνική κλασική. Στη σκέψη του διαμορφώνεται αρνητική εικόνα για τους νεαρούς ανθρώπους, έστω και με βιβλίο στο χέρι. Αυτό το σύγχρονο συμβάν σε εξέλιξη μας παρουσιάζει ο Έντι Ρουμιάν στο διήγημά του «Στο λεωφορείο», με το οποίο συμμετείχε στη φετινή έκδοση του φεστιβάλ «Η Σόφια αναπνέει».

Ειδικό μέρος του φεστιβάλ παρουσίασε νεαρούς ανθρώπους με πρωτότυπη δημιουργία, που αναμένεται να παρατηρηθούν και από τους εκδότες. Η μορφή cross-readingή αμοιβαία παρουσίαση των δημιουργημάτων, έδωσε ευκαιρία σε συγγραφείς και κοινό να μοιραστούν τις εντυπώσεις τους.

Για τον Έντι Ρουμιάν κάθε συνάντηση με το κοινό είναι πολύτιμη. Σύμφωνα με τα λόγια του, κάθε ένας σήμερα πολύ εύκολα μπορεί να αποκαλέσει τον εαυτό του συγγραφέα. «Κάθε ένας που έχει δικό του μπλογκ θεωρεί τον εαυτό του επιτυχή στο γράψιμο», λέει ο Έντι. Είναι περήφανος όμως με το πολυάριθμο κοινό από τυχαίους επισκέπτες στην παρουσίαση, που άκουσε με κομμένη ανάσα την επινοημένη απ’ αυτόν ιστορία.

«Στο κοινό ήταν άνθρωποι κάθε ηλικίας και αυτό που έγραψα αφορούσε τους πιο ηλικιωμένους, επειδή έκανα παραπομπές στο προηγούμενο καθεστώς πριν το 1989, και στο διήγημα αναφέρονται ονόματα που οι νεαροί άνθρωπου δεν έχει πώς να ξέρουν. Προκαταβολικά εξήγησα ποια είναι, για να γίνει κατανοητή η ιστορία μου. Πήρα ηρωίδα από μυθιστόρημα του Τσαρλς Μπουκόφσκι – τη Λίντια, πραγματική προσωπικότητα είναι ο μεταφραστής Μπόγκνταν Ρούσεφ που μετέφρασε το μυθιστόρημα. Ενώ ο τρίτος άνθρωπος, που πια δεν είναι εν ζωή, είναι πολιτικός, που αποσύρθηκε από δραστηριότητα ακόμα πριν το 1989. Ήταν γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Βουλγαρίας και το όνομά του είναι Γιορντάν Γιότοφ. Αυτά τα τρία ονόματα είναι συνδεδεμένα στην υπόθεση του διηγήματός μου. Ήταν ένα πείραμα, μέχρι στιγμής δεν είχα γράψει διήγημα με ήρωες πραγματικούς ανθρώπους.»

Στους πρώτους δέκα δημιουργούς και βιβλία που επηρέασαν τον Έντι Ρουμιάν στην πάροδο του χρόνου είναι ο Φρίντριχ Ντύρενματ και το μυθιστόρημά του «Δικαιοσύνη». «Πριν αρχίσεις να γράφεις, εσύ ο ίδιος πρέπει να έχεις διαβάσει πολλά», ισχυρίζεται ο νεαρός συγγραφέας. Να γιατί η ανάγνωση παραμένει μία από τις ασχολίες που εξελίσσει σε μεγαλύτερπο βαθμό  την προσωπικότητα και τη φαντασία, θεωρεί ο Έντι Ρουμιάν.

«Πριν απ’ όλα οι άνθρωποι πρέπει  να διαβάζουν. Δεν έχει τίποτε κακό στο γράψιμο, αλλά ένας εκδότης και φίλος μου είχε πει, ότι οι συγγραφείς τελευταία έγιναν περισσότεροι από τους αναγνώστες. Και αυτό είναι μία δυσμενής τάση. Η αλήθεια είναι ότι η ανάγνωση μας παραχωρεί δυνατότητα να αντιλαμβανόμαστε διάφορες απόψεις και με τον τρόπο αυτό ο άνθρωπος «ρυθμίζει το ρολόι» της δικής του κοσμοθεωρίας. Διαβάζοντας διάφορα βιβλία, ανακαλύπτεις ότι κάθε βιβλίο δεν είναι του γούστου σου, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι καλό, απλώς ο τρόπος, με τον οποίο ο δημιουργός αντιλαμβάνεται τον κόσμο, είναι διαφορετικός από τον δικό σου. Πρέπει να διαβάζουμε ποικίλη λογοτεχνία, αλλά τέτοια που εμείς έχουμε διαλέξει, και όχι τέτοια «που διαβάζουν οι άλλοι». Ζούμε σε κόσμο, στον οποίο συναντώ πολύ ποζάρισμα και νιώθω ότι υπάρχει και στην ανάγνωση. Κατά τη γνώμη μου, η ασχολία αυτή πρέπει να είναι ειλικρινής, δεν μπορεί να διαβάζεις, για να κάνεις θετικό ίματζ. Πρέπει να νιώθεις την ανάγνωση σαν ανάγκη και αυτό διαπαιδαγωγείται στα παιδιά από τους γονείς, στη συνέχεια έρχεται και ο ρόλος του σχολείου. Ενώ το γράψιμο πάει χέρι χέρι με το διάβασμα βιβλίων.»

Σύμφωνα με το νεαρό δημιουργό, δεν υπάρχει σχολείο, στο οποίο να μάθεις πώς να γίνεις συγγραφέας. Κάθε εξωτερική επέμβαση είναι ανειλικρινής και το κοινό τη νιώθει. Το γράψιμο είναι αποτέλεσμα της δημιουργικής φλόγας που φέρεις και θέλεις να μοιραστείς με τους άλλους.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα