Το 1922 η κυβέρνηση του Αλεξάνταρ Σταμπολίσκι καθιερώνει την Ημέρα των Εθνεγερτών για επίσημη γιορτή, ενώ έναν χρόνο αργότερα ο βασιλιάς Μπορίς Γ΄ την επικυρώνει με νόμο. Η γιορτή έρχεται να ανεβάσει το ηθικό των Βουλγάρων μετά την ήττα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϊγύ το 1919 και τις βαριές πολεμικές επανορθώσεις που πρέπει να πληρώσει η χώρα στους νικητές.

Στην πορεία των χρονών η Ημέρα των Εθνεγερτών περνάει από απαγορεύσεις και τιμές, αλλά δεν παύει στη συνείδηση του λαού μας να είναι μια γιορτή της βουλγαρικής ιστορικής μνήμης και πνευματικότητας. Αυτή τη μέρα θυμόμαστε τους αγωνιστές για ελευθερία, τους διαφωτιστές, τους λόγιους που βοηθούν τον λαό στις δυσκολίες και τον βγάζουν από την απόγνωση.

Η ιστορία του πολιτιστικού κέντρου «Αναγέννηση» στο Νεγκούσεβο, κοντά στη Σόφια, αρχίζει να γράφεται με τη φράση: «Σήμερα στις 15 Ιανουαρίου του 1922 οι κάτοικοι του χωριού Αλεξάνταρ Τσβετάνοφ, Παρασκεύα Βελίτσκοβα, Σπας Γκένκοφ και Χριστόσκο Γιότοφ – δάσκαλοι, μαζευτήκαμε στις 10 η ώρα στο Δημοτικό Σχολείο και ιδρύσαμε Πολιτιστικό Κέντρο…»

Κάποτε το χωριό Νεγκούσεβο είχε πάνω από 1000 κατοίκους και οι δάσκαλοι που αναφέραμε ξεκίνησαν να διδάσκουν στο χωριό πολύ νεαροί, μόλις 18-19χρονοι. Σήμερα για να τους μνημονεύσουν οι κάτοικοι, με επικεφαλή τον ζωγράφο Μιχαήλ Τάνεφ, εγκαινίασαν τον Οκτώβριο, στον Ναό της Αγίας Παρασκευής», μόνιμη έκθεση με φωτογραφίες, έγγραφα, λιθογραφίες και αρχέτυπα βιβλία από το τυπογραφείο «Χρίστο Ντάνοφ».

«Σήμερα προσπαθούμε να αναβιώσουμε το πνεύμα εκείνης της εποχής και να διηγηθούμε την ιστορία αυτών των ανθρώπων», λέει ο κύριος Τάνεφ. – «Προσπαθούμε να ξαναζήσουμε τον ενθουσιασμό τους, την προσπάθειά τους, την εθνική τους συνείδηση, την αγάπη για τον τόπο τους. Το χτίσιμο του ναού έγινε με τη συμβολή όλων των χωριανών – όλοι ήθελαν να συμμετάσχουν - και με χρήματα και με έργα. Οι κληρικοί και οι δάσκαλοι ήταν ο κινητήρας της διαδικασίας για την αναστήλωση του κράτους. Πρόκειται για ανθρώπους που έδωσαν τα νιάτα τους και ό,τι είχαν για την ευημερία των συνανθρώπων τους.»

Η εκκλησία και το σχολείο χωρίζονται από έναν φράχτη. Το σχολείο είναι έρημο, αλλά η εκκλησία όμως ξαναγίνεται τόπος κοινωνικής και πνευματικής ζωής χάρη στις προσπάθειες ανθρώπων σαν τον Μιχαήλ Τάνεφ, που φρόντισαν για την αναστήλωση του ναού. Μπορεί οι εποχές να έχουν αλλάξει, αλλά και σήμερα υπάρχουν φωτεινές μορφές που αφιλοκερδώς χτίζουν την εθνική υπερηφάνεια.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: Ιοάν Κόλεφ και negushevo-bg.org