Στις 7 και 8 Δεκεμβρίου στο Κέντρο Πολιτισμού και Συζητήσεων «Το κόκκινο σπίτι» έγινε η πρεμιέρα της παράστασης «Ίων» /θεατρικό έργο για τα υιοθετημένα παιδιά/. Είναι το δεύτερο κοινωνικό πρότζεκτ που υποστηρίζεται από την πλατφόρμα για τέχνη ντοκιμαντέρ ВХО/Д. Εταίρος της πρωτοβουλίας είναι το στούντιο θεάτρου ντοκιμαντέρ VOX POPULI. Περισσότερα μαθαίνουμε από τη Στεφανή Χαντζίσκα - ανθρωπολόγο, χορογράφο και ερμηνεύτρια στον χώρο του σύγχρονου χορού. Πώς το θέμα των υιοθετημένων παιδιών την προσέλκυσε; Επειδή είναι σύμβολο της απελευθέρωσης του πνεύματος, που ξεπερνά τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα:

«Αυτό που παρατηρήσαμε είναι ότι, αμέσως οι άνθρωποι φαντάζονται εικόνες ψυχικά τραυματισμένων παιδιών στα και κοινωνικά ιδρύματα. Φαντάζονται θλιμμένα και δακρυσμένα μάτια και άδεια μεταλλικά κρεβάτια - όλα αυτά τα κλισέ. Εμείς βλέπουμε την υιοθεσία ως εντελώς διαφορετικό τρόπο ζωής. Ασχολούμαστε πολύ με το πώς είναι μια οικογένεια, στην οποία υπάρχειυιοθεσία παιδιού. Συναντήσαμε τέτοιους γονείς, ακούσαμε τις ιστορίες τους, γιατί, πιστέψτε με, η υιοθεσία παιδιού δεν τελειώνει με τη μετακόμιση του παιδιού από το κοινωνικό ίδρυμα στο οικογενειακό περιβάλλον. Και σίγουρα δεν τελειώνει με τη διαδικασία υιοθεσίας, με την οποία γίνεσαι νόμιμος γονέας του παιδιού. Στην πραγματικότητα, για να πετύχει μια οικογένεια στην κατεύθυνση αυτή απαιτείται προσαρμογή μεταξύ των γονέων και του παιδιού τους.»

Όπως τονίζει η Στεφανή, πριν από τις δημοκρατικές αλλαγές του 1989 η υιοθεσία ανηλίκων κρατείται μυστικό. Αλλά τα θετά παιδιά συχνά γνωρίζουν την αλήθεια με άσχημο και τραυματικό τρόπο από κάποιο γείτονα, γνωστό ή «καλοθελητή»…

«Οι σημερινοί γονείς, κατά την γνώμη μου, έχουν μια σημαντική κουλτούρα σχετικά με αυτό. Οι ίδιοι από την πρώτη στιγμή δεν αρχίζουν με ψέματα. Επειδή υπάρχει σεβασμός προς τα παιδιά, έστω και μικρά, μπορούμε πάντα ήρεμα και με σαφήνεια να τους πούμε την αλήθεια και αυτό δε θα καταστρέψει την οικογένεια. Έτσι, στην εργασία μας συναντήσαμε οικογένειες όπου τα θετά παιδιά μεγαλώνουν χωρίς να γνωρίζουν ότι οι γονείς τους δεν είναι οι βιολογικοί, και οικογένειες, στις οποίες όλα είναι σαφή από την πρώτη ημέρα.»

Τι κρύβεται πίσω από τη μέθοδο «verbatim» /από τα λατινικά/, γιατί είναι αναγκαίο να παρουσιάζονται επί λέξει τα λόγια των ερωτηθέντων σχετικά με την υιοθεσία;

«Πιστεύουμε στη μέθοδο «verbatim» ως άμεσο τρόπο το κοινό μας να ακούσει κάποιες φωνές που αλλιώς δε θα άκουγε. Πρόκειται για ηχογραφημένες συνεντεύξεις, από τις οποίες επιλέγουμε βασικά σημεία, στα οποία η θέση των ερωτηθέντων φαίνεται πιο καθαρά. Χωρίς να τις βγάζουμε από τα συμφραζόμενα.»

Στην παράσταση οι ηθοποιοί τις ακούνε στα ακουστικά σε MP3 και τους εκφωνούν κυριολεκτικά και άμεσα. «Προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε τους ηθοποιούς να αποδίδουν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια τους μονολόγους και την αλήθειά τους, στην οποία πιστεύουν.»

Νομίζετε ότι είναι ένα θαύμα η υιοθεσία;

«Αυτές οι οικογένειες, έστω και άγνωστες για την κοινωνία, είναι ανάμεσα μας. Ζουν πολύ καλά απ’ ό,τι ξέρω από τις οικογένειες, που συναντήσαμε. Φυσικά, δεν μπορώ να πω ότι όλα είναι έτσι, αλλά είναι το ό,τι είδαμε. Και μάλιστα, αυτό που αντιμετωπίζουν οι γονείς, ξεπερνώντας τον εαυτό τους για να έχουν μια καλή οικογένεια, για μένα είναι θαύμα.»

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο