Η Μουσιάνα είναι 9 χρονών και ζει σε μια από τις φτωχότερες πόλεις στην Βουλγαρία και την Ευρώπη. Στον κόσμο του κοριτσιού το σχολείο ήταν τα πάντα, αλλά με την πάροδο του χρόνου αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη μόρφωσή της, για να φροντίσει το αγρόκτημα της οικογένειάς της. Αποφασιστική στην περίπτωση της Μουσιάνα ήταν η επέμβαση του διευθυντή του σχολείου, ο οποίος κατόρθωσε να πείσει τους γονείς της ότι το παιδί πρέπει να συνεχίσει να πηγαίνει σχολείο. Παρόμοια θετικά παραδείγματα υπάρχουν πολλά και μετά τη διαρκή απουσία των παιδιών οι δάσκαλοι βοηθούν με επιπλέον μαθήματα για να μπορούν οι μαθητές να αναπληρώσουν την ύλη. Χιλιάδες άλλα παιδιά, όμως, μία μέρα δεν πάνε σχολείο και κανείς δεν τα επιστρέφει πίσω στην τάξη. Οι αιτίες είναι πολλές, αλλά συχνότερα γίνεται λόγος για φτώχεια, για διαφορετικό σύστημα αξιών και για την έλλειψη κατανόησης και υποστήριξης από την πλευρά του εκπαιδευτικού συστήματος.

Τους διευθυντές σχολείων και τα παιδιά από τις υπανάπτυκτες περιοχές έρχονται να βοηθήσουν οι εθελοντές από το ίδρυμα «Μαζί στην τάξη». Το πρόγραμμά τους «Άνθρωπος για παράδειγμα» προσελκύει νεαρούς Βούλγαρους, που έχουν τελειώσει την εκπαίδευσή τους στο εξωτερικό και με προθυμία γίνονται δάσκαλοι σ’ αυτά τα μέρη, για να βοηθήσουν στην αλλαγή του συστήματος. Η επιστροφή τους στην πατρίδα και η ευαισθητοποίησή τους προς τον σκοπό αυτό δεν είναι πανάκεια εναντίον της εγκατάλειψης του σχολείου από πολλά παιδιά, αλλά σίγουρα βοηθά τους μαθητές να διευρύνουν τα ενδιαφέροντά τους, να μάθουν για όσα τους περιμένουν μετά την αποφοίτησή τους και να βρουν έμπνευση στο προσωπικό παράδειγμα αυτών των επιτυχημένων νεαρών ανθρώπων.

«Ήδη με την αναχώρησή μου για το Λονδίνο ήξερα πως θα επιστρέψω στη Βουλγαρία, γιατί αγαπώ τη χώρα μου και νιώθω πως μπορώ να είμαι μέρος του εκσυγχρονισμού που χρειάζεται ο τόπος μου», λέει η Εβγκένια Νέστοροβα,23 χρονών, δασκάλα στην πόλη Νόβι Ίσκαρ, κοντά στη Σόφια, που τελείωσε κινηματογραφικές σπουδές σε πανεπιστήμιο του Λονδίνου. – «Πάντα ήθελα να είμαι χρήσιμη και έτσι έγινα μέρος του ιδρύματος «Μαζί στην τάξη» που συμπίπτει με τις αρχές μου και προσπαθεί να καλύψει τις κοινωνικές ελλείψεις. Υπάρχουν στοιχεία πως οι μαθητές στις υπανάπτυκτες περιοχές υστερούν στην εκπαίδευσή τους στο σχολείο τουλάχιστον τρία χρόνια από τους συνομήλικούς τους στις μεγάλες πόλεις. Στο σχολείο όπου διδάσκω έχει τώρα 800 παιδιά που έρχονται με μεγάλη επιθυμία στο σχολείο, αλλά μένουν πίσω όσον αφορά την ύλη. Αγαπώ τη δουλειά μου και θέλω να βοηθήσω αυτά τα παιδιά. Μου αρέσει να επικοινωνώ μαζί τους και με κάθε τάξη θέτουμε διαφορετικούς στόχους. Είμαι προσεκτική και αφοσιωμένη.»

Η Εβγκένια έχει καταλάβει πως κάθε λέξη της και η συμπεριφορά της έχουν αντίκτυπο στους μαθητές. Η πείρα της εκτός συνόρων την κάνει «άνθρωπο προς μίμηση» και προσπαθεί να δείξει στα παιδιά πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουν ξένες γλώσσες. Παρόμοιο παράδειγμα επιτυχίας είναι και η Μάγια Στογιάνοβα-Γουόρνερ που αυτή τη στιγμή ηγείται της καμπάνιας για την ανεύρεση νέων καθηγητών για το πρόγραμμα «Μαζί στην τάξη».

«Στο πρόγραμμα θέτουν υποψηφιότητα άνθρωποι με πλούσια πείρα που δεν έχουν εργαστεί πριν με παιδιά», λέει εκείνη. – «Στους κατάλληλους υποψήφιους εξασφαλίζουμε σεμινάρια που τους προετοιμάζουν για τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν. Αυτό που με ενέπνευσε να ασχοληθώ με το πρόγραμμα ήταν οι διηγήσεις των πρώτων καθηγητών για τη σχολική χρονιά του 2011-2012. Έμαθα για τα κίνητρα και την πείρα τους, ένιωσα την ικανοποίηση, με την οποία μοιράζονται τα αποτελέσματα από τη δουλειά τους με τους μαθητές. Θυμήθηκα τα δικά μου σχολικά χρόνια και τους καθηγητές που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με έκαναν να ακολουθήσω τον δικό μου δρόμο. Συχνά μιλάω στους μαθητές μου για την καθηγήτριά μου αγγλικών και τους υπενθυμίζω πως η γνώση ξένων γλωσσών ανοίγει επαγγελματικούς ορίζοντες.» 

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα, Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο