Η οικονομία της Βουλγαρίας αυξήθηκε κατά 3.9% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο του 2017. Αυτό δείχνουν τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Τα τελευταία 2 χρόνια η αύξηση κυμαίνεται μεταξύ 3% και 4% και κατά τη γνώμη των ντόπιων ειδικών πρόκειται για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα που μπορούμε να έχουμε βάσει του κεφαλαίου και του εργατικού δυναμικού που διαθέτουμε. Αυτή είναι και η γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Αυτό που περιορίζει την ανάπτυξη είναι η ανεπάρκεια εργατικού δυναμικού που οφείλεται στη μετανάστευση και στη υπογεννητικότητα, λέει η οικονομολόγος Ντεσισλάβα Νικόλοβα, από το Ινστιτούτο Ελεύθερης Οικονομίας . Από το 2015 η χώρα μας σημειώνει ανάπτυξη μεγαλύτερη από το μέσο όρο για την Ευρώπη. Όσον αφορά την περιοχή μας η Ρουμανία σημειώνει μεγαλύτερη ανάπτυξη, αλλά αυτό οφείλεται σε δάνεια και οδηγεί σε αστάθεια. Μακάρι να μην έχουμε περίπτωση δεύτερης Ελλάδας, αλλά ο δρόμος που ακολουθούν φαίνεται να οδηγεί ακριβώς εκεί.

Κατά την οικονομολόγο Νικόλοβα, η κατανάλωση στη Βουλγαρία παραμένει ο κινητήρας της ανάπτυξης. Παρατηρείται αύξηση της απασχόλησης που σημαίνει έσοδα και κατανάλωση, κάτι που επηρεάζει και την αγορά ακινήτων. Στις μεγάλες πόλεις οι τιμές των ακινήτων ανεβαίνουν. Οι τόκοι επί των αποταμιεύσεων είναι μηδαμινοί και οι άνθρωποι αναζητούν άλλους τρόπους επένδυσης, είπε η Ντεσισλάβα Νικόλοβα και προσέθεσε:

Παρατηρείται επίσης αυξημένη κατανάλωση προϊόντων μακράς διαρκείας, συνεχίζει η οικονομολόγος. Αφού αρκετό καιρό οι καταναλωτές ανέβαλλαν τα ψώνια τους η ασφάλεια των εσόδων τους, τους δίνει τη σιγουριά, για να αγοράζουν οικιακές συσκευές. Παρατηρείται και αύξηση στις εξαγωγές, ειδικά στον τομέα των υπηρεσιών, όπου η χώρα μας σημειώνει πλεόνασμα στον τρεχούμενο λογαριασμό. Αυτό οφείλεται στα έσοδα από τον τουρισμό που έχουν να κάνουν με τις πτήσεις χαμηλού κόστους. Τα έσοδα από τις μεταφορές επίσης έχουν αυξηθεί.

Παρ’ όλα αυτά για τον προϋπολογισμό του 2018 προβλέπεται έλλειμμα ύψους 1% από τον ΑΕΠ και η κυρία Νικόλοβα δεν καταλαβαίνει το γιατί.

Η κατάσταση ευνοεί τη συγκέντρωση πλεονάσματος και όχι το αντίθετο, λέει εκείνη. Η μόνη εξήγηση είναι πως το κράτος συνεχίζει να ρίχνει χρήματα σε τομείς που δεν έχουν ακόμα μεταρρυθμιστεί, όπως είναι το υγειονομικό σύστημα. Αν κοιτάξουμε τις εκτιμήσεις για την ικανοποίηση των ασθενών, θα δούμε πως η Βουλγαρία βρίσκεται στον πάτο αυτής της κατάταξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα αποτελέσματα χειροτερεύουν συνέχεια, ενώ οι μισθοί των ανθρώπων που εργάζονται στα νοσοκομεία είναι πολύ χαμηλοί και όλο και περισσότεροι γιατροί φεύγουν για το εξωτερικό. Η λύση, κατά τη γνώμη μου, είναι η παύση του μονοπωλίου του Ταμείου Ασφαλίσεων Υγείας και η μετάβαση σε ιδιωτικά ταμεία, όπου ο έλεγχος απ’ ό, τι φαίνεται είναι πιο αυστηρός.

Για το 2018 το Ινστιτούτο Ελεύθερης Οικονομίας προτείνει εναλλακτικό προϋπολογισμό με πλεόνασμα ύψους 1% από το ΑΕΠ και αυτό δείχνει εφικτό κατά την οικονομολόγο, γιατί προβλέπονται μικρότερα έξοδα για γραφειοκρατία και αναίρεση κάποιων φορολογικών ελαφρύνσεων. Ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2018 προβλέπει να αυξηθούν οι συνταξιοδοτικές εισφορές με 1% και να ανέβουν τα κατώτατα όρια ασφάλισης για διάφορα επαγγέλματα και επαγγελματίες, ενώ το Ινστιτούτο δε θεωρεί πως πρέπει να αυξηθούν οι φόροι, μιας και υπάρχει άνοδος.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα