Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ταξιδεύουμε στο χρόνο. Αν επιλέξουμε την επιστημονική προσέγγιση θα χαθούμε μέσα σε περιγραφές και ημερομηνίες και δε θα νιώσουμε τα συναισθήματα των ανθρώπων και την ατμόσφαιρα της εποχής. Αυτό το πετυχαίνει η έκθεση «Χαιρετίσματα από… την Ιταλία και τη Βουλγαρία» που σαν πολύχρωμο αερόστατο μας ταξιδεύει πάνω από τα γεγονότα, τις παραδόσεις και τις γεύσεις ενός ολόκληρου αιώνα. Μέσα από τις καρτ ποστάλ της έκθεσης ρίχνουμε μια ματιά στα μυστικά μηνύματα που μετέφεραν οι φάκελοι με τα ενδιαφέροντα γραμματόσημα από τις δυο χώρες.

Η έκθεση φιλοξενείται στο κτίριο του αλλοτινού Ανάκτορου του Πρίγκιπα, στις όμορφες αίθουσες με τους καθρέφτες, τα τζάκια και το ξύλινο ταχτοποιημένο με τέχνη παρκέ. Η διοργάνωση είναι προϊόν της συνεργασίας μεταξύ του Ιταλικού Ινστιτούτου Πολιτισμού και του Εθνικού Εθνογραφικού Μουσείου. Σκοπός είναι το κοινό να παρατηρήσει τις ομοιότητες και τις διαφορές στην ιστορία των δυο λαών τον 20^ό αιώνα και επίσης την επιρροή των πολιτικών γεγονότων στη μοίρα των ανθρώπων.

Τον 19^ο αιώνα και οι δυο χώρες ελευθερώνονται και ενώνονται. Βούλγαροι αγωνίζονται στο πλευρό των αποσπασμάτων του Γκαριμπάλντι, διηγείται η διδάκτωρ Ιγκλίκα Μίσκοβα, επιμελήτρια της έκθεσης. Εκτός αυτού η Βουλγαρία και η Ιταλία συμμετέχουν στους παγκόσμιους πολέμους και το 1946 αποτελεί διαχωριστική γραμμή στην ιστορία τους, μιας και ανακηρύσσονται Δημοκρατίες. Έπειτα όμως οι δυο χώρες παίρνουν διαφορετικούς δρόμους. Η Βουλγαρία βρίσκεται πίσω από το Σιδηρούν Παραπέτασμα, ενώ στην Ιταλία ξεκινά ραγδαία βιομηχανική ανάπτυξη, το παιδαγωγικό σύστημα μεταρρυθμίζεται και αυξάνεται η κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών. Στα τέλη του 20^ού αιώνα στην Ιταλία μπαίνει το ευρώ, ενώ στη Βουλγαρία το Κομμουνιστικό Καθεστώς καταρρέει το 1989 και η χώρα μας γίνεται μέλος της ΕΕ μόλις το 2007.

Μέσα από τις καρτ ποστάλ μπορούμε να παρακολουθήσουμε στη Σόφια να εμφανίζονται νέα κτίρια και μέσα συγκοινωνίας, μουσεία και πάρκα, το τοπίο να αλλάζει καθόσον αλλάζει το κράτος. Την ίδια στιγμή στην Ιταλία οι άνθρωποι επισκέπτονται τα θέρετρα και πηγαίνουν σε πολιτιστικές εκδηλώσεις. Εμβληματική εικόνα είναι η Σκάλα του Μιλάνου. Στη Βουλγαρία μετά την Ένωση της Ανατολικής Ρωμυλίας με το Πριγκιπάτο επίσης ξεκινά έντονη βιομηχανοποίηση και απ’ ό, τι φαίνεται οι άνθρωποι ασχολούνται με τα ίδια πράγματα όπως στην Ιταλία.

Η παλιότερη βουλγαρική καρτ ποστάλ στην έκθεση είναι από το 1898 και αναπαριστά το βράσιμο του ροδέλαιου. Η αντίστοιχη ιταλική είναι από το 1881 και δείχνει το Κολοσσαίο. Όλες οι κάρτες τελειώνουν με την έκφραση «Χαιρετίσματα και φιλιά…» ανεξάρτητα αν είναι γραμμένη στα βουλγαρικά ή στα ιταλικά.

Περισσότερο απ’ όλα μου αρέσουν οι κάρτες που απεικονίζουν μέρη που δεν υπάρχουν πια ή που είναι αγνώριστα, λέει ο πρέσβης της Ιταλίας στη Σόφια Στέφανο Μπάλντι. Βλέποντας τους δρόμους και τα μνημεία όπως έδειχναν στο παρελθόν μπορούμε να συνδέσουμε τη μορφή τους με τα γεγονότα που έχουν συμβεί όπως και με την οικονομική ανάπτυξη.

Σήμερα οι καρτ ποστάλ αντικαθίστανται από τα σέλφι στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά μερικές φορές η νοσταλγία μας κάνει να στέλνουμε φακέλους με γραμματόσημα και να γράφουμε τις σκέψεις μας σε χαρτί που θα μπορεί να αποκαλύψει τα συναισθήματά μας ακόμα και μετά από 100 χρόνια.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: Ντιάνα Τσανκόβα