Ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ παραβρέθηκε στις 9 και 10 Απριλίου στο Μόσταρ για να λάβει μέρος στην 21η Διεθνή Οικονομική Έκθεση της βοσνιακής πόλης. Όταν σε εκδήλωση σε μια μικρή χώρα παραβρεθούν ηγέτες άλλων χωρών της περιοχής, γίνεται λόγος για πολιτικές συνομιλίες. Οι πρόεδροι της Σερβίας και του Μαυροβουνίου Αλεξάνταρ Βούτσιτς και Φίλιπ Βουγιάνοβιτς, οι πρωθυπουργοί της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ και της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς, οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας Σέρπσκα Μίλοραντ Ντόντικ και της Ομοσπονδίας της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης Μαρίνκο Τσαβάρα, καθώς και η Μποριάνα Κρίστο - προεδρεύουσα της Βουλής των Αντιπροσώπων στο Κοινοβούλιο της Βοσνίας -Ερζεγοβίνης έλαβαν μέρος στο κοινό δείπνο. Στις διμερείς συνομιλίες ο Μπόικο Μπορίσοφ, εκτός από πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, έλαβε μέρος και ως εκπρόσωπος της Βουλγαρικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Όλα αυτά σε μια περίοδο υψηλής πολιτικής έντασης μεταξύ της Σερβίας και του Κοσόβου και όξυνσης των εσωτερικών αντιφάσεων στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, και σχεδόν έναν μήνα πριν από τη συνάντηση κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στο πρόγραμμα της Βουλγαρικής Προεδρίας για τις 17 Μαΐου.

Η ένταση μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας δημιουργήθηκε από την μονομερή διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, και σχετικά με αυτή υπάρχουν διαφορές μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Η Μαδρίτη συμπαραστέκεται στο Βελιγράδι, δηλώνοντας ότι, η Ισπανία δε θα καθίσει στο ίδιο τραπέζι με εκπρόσωπο του Κοσόβου και αρνήθηκε να συμμετάσχει στη συνάντηση κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στη Σόφια. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, συνομιλίες με εκπροσώπους του Κοσόβου για τη Μαδρίτη θα σήμαιναν να αναγνωριστεί ως νόμιμη η υπόθεση της Καταλονίας για ανεξαρτησία. Αυτή τη θέση της Ισπανίας υποστηρίζουν η Ρουμανία και η Κύπρος. Σύμφωνα με πηγές στις Βρυξέλλες, οι τρεις χώρες έχουν προειδοποιήσει ότι, δε θα συμμετάσχουν στη συνάντηση, στην οποία το Κόσοβο θα αντιμετωπιστεί ως κράτος με την ίδια ευρωπαϊκή προοπτική όπως τα υπόλοιπα της περιοχής. Μέχρι σήμερα η ανεξαρτησία του Κοσόβου δεν αναγνωρίζεται και από άλλες δύο χώρες της ΕΕ – την Ελλάδα και τη Σλοβακία. Γι’ αυτό κάποιοι παρατηρητές δεν περιμένουν από την συνάντηση στη Σόφια τον Μάιο αισθητή πρόοδο προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση των Δυτικών Βαλκανίων. Ορισμένοι μάλιστα υποθέτουν ότι, η συνάντηση στη Σόφια δε θα πραγματοποιηθεί, αλλά στο Μόσταρ ο Μπορίσοφ το διέψευσε, αφού επανέλαβε ότι, μια τέτοια συνάντηση παραμένει προτεραιότητα της Βουλγαρικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Από τις Βρυξέλλες εκπρόσωπος της Κομισιόν υποστήριξε τον Μπορίσοφ, δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεργάζεται με τους βουλγάρους εταίρους της για τη διοργάνωση μιας τέτοιας συνάντησης. Υπενθύμισε επίσης ότι, οι προτεραιότητες της Βουλγαρικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ συζητήθηκαν με τους πρωθυπουργούς των έξι χωρών των Δυτικών Βαλκανίων παρουσία του βουλγάρου ομολόγου τους Μπόικο Μπορίσοφ, της Ύπατης Εκπρόσωπου της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας Φεντερίκα Μογκερίνι και του επίτροπου Διεύρυνσης της ΕΕ Γιοχάνες Χαν, ενώ τον Φεβρουάριο ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επισκέφθηκε όλες τις έξι χώρες της περιοχής.

Στις αρχές Μαρτίου μετά τη βαλκανική περιοδεία του, ο Γιούνκερ δήλωσε στη Σόφια, ότι επιστρέφει στις Βρυξέλλες με την πεποίθηση ότι, τα Βαλκάνια ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τώρα, έναν μήνα αργότερα στο Μόσταρ, ο Μπορίσοφ τόνισε ότι, στην περιοχή υπάρχουν συγκρούσεις που ανησυχούν όλους, επειδή οι πληγές του εμπάργκο κατά της Γιουγκοσλαβίας είναι ακόμα ανοιχτές και υπάρχει μια αίσθηση ότι, κάτι κακό επίκειται να συμβεί, «ενώ πριν μερικούς μήνες δεν ήταν έτσι». Σίγουρα ο Μπορίσοφ εννόησε την κλιμάκωση της έντασης τις τελευταίες εβδομάδες μεταξύ της Σερβίας και του Κοσόβου, και τον κίνδυνο αποτυχίας της ψήφισης νέου εκλογικού νόμου στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, που σύμφωνα με τα λόγια του, αν συμβεί, «θα μπλοκάρει οριστικά» όλη τη διαδικασία ένταξης της χώρας.

Στο Μόσταρ ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σχολίασε μετά τη συνομιλία του με τον Μπορίσοφ, ότι μέχρι τη συνάντηση ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στη Σόφια έχει πολύν καιρό, πολλά πράγματα μπορούν να συμβούν και είναι σημαντικό να κάνουμε ό, τι είναι δυνατόν για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στα Βαλκάνια. Μετά τη συνομιλία του με τον Βούτσιτς ο Μπόικο Μπορίσοφ διαβεβαιώθηκε από τον Πρόεδρο του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι σε τηλεφωνική συνδιάλεξη ότι, το Κόσοβο δεν έχει καμία πρόθεση για συγκρούσεις ή για ένοπλες επιθέσεις και θα υποστηρίξει τόσο τη συνάντηση κορυφής με θέμα τα Δυτικά Βαλκάνια, όσο και τον ειρηνικό αποτελεσματικό διάλογο για διευθέτηση των διαφωνιών μεταξύ της Πρίστινας και του Βελιγραδίου. Το μέλος της Προεδρίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης Ντράγκαν Τσόβιτς είπε κατηγορηματικά ότι, η ευρωατλαντική πορεία της χώρας του δεν έχει καμία εναλλακτική λύση. Στο φόντο των πολιτικών εντάσεων στο Σεράγεβο αναμένεται ο διάλογος σχετικά με το τελευταίο θέμα να συνεχιστεί στη Σόφια αύριο με την επίσκεψη του προεδρεύοντος του Συμβουλίου Υπουργών της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης Ντένις Ζβίζντιτς. Μπορούμε να πούμε ότι, η επίσκεψη του Μπόικο Μπορίσοφ στο Μόσταρ ολοκληρώθηκε με προσδοκίες για σημαντικές εξελίξεις μέχρι τη συνάντηση κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στις 17 Μαΐου στη Σόφια.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα