Ενθουσιασμένοι φύλακες των βουλγαρικών συμβόλων θα αναλάβουν ένα ταξίδι στο παρελθόν, για να γίνουν ένα με την παράδοση και με τα χέρια τους να δημιουργήσουν έργα τέχνης όπως το έκαναν οι Βούλγαροι πολλές γενιές πριν. Στο χωριό Μοναστήρι της Ροδόπης οι εθελοντές θα μάθουν τέχνη και θα ταξιδέψουν στο χρόνο μέσω των ιστοριών στην τοπική διάλεκτο, μέσω των αυθεντικών τραγουδιών και των νόστιμων συνταγών.

«Δυο χέρια, μια καρδιά» λέγεται το εργαστήριο υφαντουργίας, το οποίο στα μέσα Αυγούστου θα υποδεχτεί τους πιο ένθερμους οπαδούς των χαλιών της Ροδόπης, για να διδαχθούν από τις καλύτερες υφάντρες του χωριού την τέχνη τους. Οι συμμετέχοντες θα παρακολουθήσουν όλη τη διαδικασία και στον ελεύθερο χρόνο τους θα έρχονται σε επαφή με τα ήθη και τα έθιμα του τόπου.

Η πρωτοβουλία είναι του ιδρύματος «Νισάν» και του πολιτιστικού κέντρου του χωριού «Χρίστο Μπότεφ 1929». «Νισάν» σημαίνει δώρο γάμου και το ίδρυμα δημιουργήθηκε από δυο νέους ανθρώπους, τη Ρενέτα και τον Άνγκελ, οι οποίοι αποφάσισαν πως θα ήθελαν ο γάμος τους να είναι παραδοσιακός.

Όλα άρχισαν πριν κάμποσα χρόνια όταν γράφτηκα σε μια σχολή παραδοσιακών χορών και μου γεννήθηκε η επιθυμία να ντυθώ με παραδοσιακή φορεσιά, λέει η Ρενέτα Γκεοργκίεβα. Έπειτα ενδιαφέρθηκα για τις διάφορες παραδόσεις. Με τον άντρα μου γνωριστήκαμε στο χωριό Μοναστήρι και κάπως φυσικά αποφασίσαμε πως θέλουμε ο γάμος μας να είναι παραδοσιακός. Διαλέξαμε γαμήλιες παραδόσεις από διάφορες περιοχές που μας φάνηκαν ενδιαφέρουσες και είχαν νόημα για μας. Ο γάμος κράτησε μια εβδομάδα και προκάλεσε και στους συγγενείς και στους φίλους μας έντονα συναισθήματα. Όλοι ήταν ντυμένοι με φορεσιές κι ας μην ήταν από την ίδια περιοχή ή με στοιχεία από παραδοσιακά ρούχα και το αποτέλεσμα ήταν πολύχρωμο και εύθυμο. Έπειτα αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε το ίδρυμα για να φέρουμε και άλλους νέους ανθρώπους κοντά στις παραδόσεις. Η ζωή μας σήμερα είναι πολύ διαφορετική από αυτή των προγόνων μας, έχουμε χάσει την επαφή μας με την παράδοση, έχουμε ξεχάσει τα στοιχεία της, νομίζουμε πως είναι δύσκολο να την ξαναβρούμε και να την ξαναβιώσουμε. Γι’ αυτό αρχίσαμε να οργανώνουμε παραδοσιακούς γάμους, παραδοσιακά εργαστήρια και κινηματογραφικές προβολές. Μαζευόμαστε και πηγαίνουμε στα χωριά, βοηθάμε στις δουλειές τους ντόπιους και ταυτόχρονα αποκτάμε νέες γνώσεις και ικανότητες. 

Πως μπορούν οι σύγχρονοι άνθρωποι να αναβιώσουν έναν παραδοσιακό γάμο;

Είναι στη φύση μας να προσπαθούμε να ξαναβρούμε τις ρίζες μας, λέει η Ρενέτα. Στο παρελθόν η νύφη έβγαινε από το πατρικό της καλυμμένη με κόκκινο πέπλο, το οποίο την προστάτευε από το κακό μάτι. Οι οικείοι της ήταν πολύ λυπημένοι γιατί απ’ αυτή τη μέρα η κόρη πάει να μείνει σε άλλο σπίτι, ενώ στο σπίτι του αγοριού τα έθιμα είναι χαρούμενα. Ο γαμπρός όμως μαζί με τους φίλους του πρέπει να περάσει αρκετές δοκιμασίες μέχρι να του δώσουν την αγαπημένη του.

Το σημαντικό είναι να έχουμε υπόψη πως τα ράσα δεν κάνουν τον παπά. Το να φορέσουμε τσαρούχια και καλπάκια ή να ανεμίζουμε την βουλγαρική σημαία δεν μας κάνει πατριώτες. Πρέπει να προσέχουμε και τη συμπεριφορά μας, να γυρίζουμε προς το παρελθόν μας με σεβασμό.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο