Την 1 Οκτωβρίου εγκαινιάστηκε η Νέα Ακαδημαϊκή Χρονιά στα Βουλγάρικα Πανεπιστήμια. 300 000 φοιτητές γράφτηκαν σε διάφορες ειδικότητες στα 55 πανεπιστήμια της χώρας. Οι πρωτοετείς βάση των δηλώσεων που εγκρίθηκαν για κρατική επιδότηση έπρεπε να είναι 70 000 αλλά στις αίθουσες μπήκαν 55 000 απόφοιτοι μέσης εκπαίδευσης. Ο πληθυσμός της Βουλγαρίας είναι 7 εκ. άτομα με τους τελειόφοιτους πανεπιστημίου να αποτελούν το 30% του πληθυσμού. Το ποσοστό είναι καλό αλλά δεν φτάνει το μέσο όρο για την ΕΕ που είναι 40%.

Παραδοσιακά οι Βούλγαροι επιμένουν να δίνουν καλή μόρφωση στα παιδιά τους τον καιρό του σοσιαλιστικού καθεστώτος όμως όταν το βασικό είδος εργασίας ήταν ο σωματικός φόρτος υπήρχε μια παροιμία που έλεγε «μάθε παιδί μου γράμματα για να μην δουλεύεις» και αυτό δημιούργησε μια παρεξηγημένη στάση από την πλευρά των νέων ανθρώπων προς τα διανοητικά επαγγέλματα.

Από την άλλη κατά τη μετάβαση μια σειρά από αγράμματους και επιθετικούς νεαρούς που έκαναν περιουσίες με παράνομο τρόπο απέδειξαν πως μπορούν να προοδεύουν και χωρίς μόρφωση. Σήμερα το δίπλωμα πανεπιστημίου απέκτησε ξανά κύρος αλλά το ενδιαφέρον των νέων ανθρώπων δεν είναι μεγάλο. Πολλοί από αυτούς φεύγουν να σπουδάσουν στο εξωτερικό ενώ άλλοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν ούτε στην πατρίδα. Οι περισσότεροι από τους φοιτητές αναγκάζονται να δουλεύουν παράλληλα με τις σπουδές τους.

Λόγω της έλλειψης φοιτητών τα πανεπιστήμια κάνουν αρκετούς συμβιβασμούς με τα κριτήρια των εισαγωγικών εξετάσεων γιατί όσοι περισσότεροι φοιτητές εγγράφονται με κρατική επιδότηση τόσο περισσότερα χρήματα λαμβάνει η πανεπιστημιακή διοίκηση. Οι φοιτητές όμως μην έχοντας ιδιαίτερα κίνητρα για να σπουδάζουν δεν είναι επιμελείς και οι καθηγητές αναγκάζονται να μειώνουν τις απαιτήσεις τους για να υπάρχουν αρκετοί που να φτάνουν ως την αποφοίτηση. Η ποιότητα της εκπαίδευσης έτσι πέφτει και οι σπουδές στη Βουλγαρία δεν εκτιμώνται ιδιαίτερα στο εξωτερικό.

Το παλαιότερο Πανεπιστήμιο της χώρας, «Άγιος Κλήμης της Αχρίδας», το οποίο έχει μορφώσει για τα 130 χρόνια από την ίδρυσή του πάνω από 300 000 Βουλγάρους κρατά την πρώτη θέση στη χώρα αλλά την 855^η θέση στην Λίστα της Δημοτικότητας των Πανεπιστημίων λόγω Ακαδημαϊκών Επιτευγμάτων (URAP) 2017/2018. Παρ’ όλα αυτά την ύπαρξη των βουλγάρικων πανεπιστημίων στηρίζουν τα δίδακτρα των περίπου 14 000 ξένων φοιτητών το χρόνο οι οποίοι επιλέγουν να σπουδάσουν εδώ.

Οι εργοδότες επίσης είναι προβληματισμένοι γιατί το επίπεδο της μόρφωσης δεν αναλογεί στις οικονομικές απαιτήσεις και οι απόφοιτοι δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις και ικανότητες για να εκπληρώνουν τα επαγγελματικά τους καθήκοντα. Ο μόνος τρόπος η Βουλγαρία να αναπτυχθεί τεχνολογικά και να είναι ανταγωνιστική στις διεθνείς αγορές είναι να συνεχιστεί η πρόσφατη πρωτοβουλία επιχειρηματίες με διεθνή πείρα να έρχονται για διαλέξεις στα βουλγάρικα πανεπιστήμια. Έτσι ίσως οι νέοι άνθρωποι να εμπνευστούν να καταβάλλουν μεγαλύτερες προσπάθειες και να γίνουν πιο φιλόδοξοι.

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα