Η Βουλγαρία είναι μικρή χώρα, αλλά η θέση της στον χάρτη είναι σημαντική λόγω της πλούσιας ιστορίας της, των ποικίλων παραδόσεών της και των μυστηρίων που κρύβει η όμορφη φύση της. Ένα από αυτά τα μυστήρια είναι τα περάσματα μέσα από τους βράχους – ιδιάζουσες δοκιμασίες που οι άνθρωποι πιστεύουν πως έχουν θεραπευτική δύναμη και που συνηθίζονται την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου.

Στα βουλγάρικα η λέξη είναι «προβιράλκα» και σημαίνει τρύπα σε βράχο ή πέρασμα μεταξύ δυο βράχων, λέει ο Κωνσταντίν Ντίμοφ, ο οποίος εδώ και χρόνια προσπαθεί να βρει και να αποκωδικοποιήσει την αρχαία σοφία που κρύβουν τα μεγαλιθικά μνημεία διάσπαρτα και στη χώρα μας. Βάση για την κατανόηση των λίθων και της ιαματικής επίδρασής τους στον ανθρώπινο οργανισμό βρίσκει ο ερευνητής στο Ορφικό κείμενο «Λιθικά», ένα ποίημα 774 στίχων που λέγεται πως συνέγραψε ο ίδιος ο Ορφέας.

Στην Βουλγαρία υπάρχουν πολλές ζωντανές παραδόσεις, λέει ο κύριος Ντίμοφ. Μια από αυτές είναι το πέρασμα μέσα από βράχους, μια αρχαία πρακτική, την οποία συνεχίζουν χιλιάδες άνθρωποι το χρόνο στη Βουλγαρία. Το πιο διάσημο πέρασμα είναι η τρύπα στο βράχο στο παρεκκλήσι του Μοναστηριού της Ρίλα. Άλλο διάσημο πέρασμα είναι στο χωριό Κριμπούλ, στην περιοχή του Μπλαγκόεβγκραντ.

Σκοπός των ανθρώπων που περνάνε είναι να βρουν την υγεία τους, να ξεπεράσουν τους φόβους τους, αλλά το κάνουν κι αρκετές γυναίκες γιατί υπάρχει δοξασία πως έτσι πιάνουν παιδί ακόμα κι αυτές που δεν μπορούν. Κοντά στους βράχους αυτούς συνήθως υπάρχουν αγιάσματα, των οποίων τα νερά χρησιμοποιούνται για πόση ή για άλειμμα.

Δεν έχει κάθε βράχος τέτοιες ιδιότητες. Οι άνθρωποι επισκέπτονται τόπους που από στόμα σε στόμα διαδίδεται η θεραπευτική τους ιδιότητα από την αρχαιότητα όταν όπως φαίνεται υπήρχε γνώση για τις ενέργειες των ιερών. Συνήθως κοντά σ’ αυτούς τους βράχους υπάρχουν σκήτες αγίων, παρεκκλήσια ή και μοναστήρια.

Αυτοί οι βράχοι είναι τόσο γυαλισμένοι που ο επισκέπτης δεν έχει καμία αμφιβολία πως από εκεί έχουν περάσει εκατομμύρια άνθρωποι, λέει ο ερευνητής. Αυτά τα περάσματα χρησιμοποιούνται πολλούς αιώνες και συνήθως βρίσκονται σε μέρη ενεργειακά, κοντά σε νεολιθικά ιερά, εκεί όπου υπάρχουν κρύσταλλοι και πολύτιμοι λίθοι, ιαματικές πηγές.

Το τελετουργικό πέρασμα μέσα από το βράχο μπορεί να είναι αληθινή δοκιμασία.

Όλοι προσεύχονται πριν να περάσουν από τις στενές τρύπες στο βράχο, λέει ο κύριος Ντίμοφ. Οι γυναίκες που ελπίζουν να κυοφορήσουν πρέπει να περάσουν τρεις φορές και να αφήσουν κρεμασμένο κάποιο ρούχο τους, το οποίο να λάβει τη χάρη των θεών. Κάποια από τα περάσματα βρίσκονται σε πολύ δύσκολο τοπίο. Π. χ. το πέρασμα κοντά στο χωριό Στόμαντσι στην Ανατολική Ροδόπη βρίσκεται πάνω από τον γκρεμό. Οι γυναίκες που περνάνε τρεις φορές με την ελπίδα να εγκυμονήσουν είναι πολύ τολμηρές.

Στην Βουλγαρία αυτή τη στιγμή υπάρχουν τουλάχιστον 25 περάσματα, τα οποία χρησιμοποιούνται. Ο Κωνσταντίν Ντίμοφ είναι σίγουρος πως αν όλοι οι άνθρωποι, που ξέρουν για κάτι τέτοιο, μοιραστούν τις γνώσεις τους, μπορεί ο αριθμός τους να αυξηθεί σημαντικά.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο