Στον τομέα της ενέργειας φυσικού αερίου στη Βουλγαρία από καιρό δεν υπήρχαν τόση ανάκαμψη, νέες εξελίξεις και σχέδια. Μέχρι τώρα όλα προχωρούσαν ομαλά και αναμενόταν η υλοποίηση των συζητούμενων μεγάλων κυβερνητικών σχεδίων. Και πιο συγκεκριμένα των φιλοδοξιών των κυβερνώντων να μετατρέψουν τη χώρα σε ιδιόμορφο κέντρο φυσικού αερίου της περιοχής, κατασκευάζοντας τον ευρωπαϊκό κόμβο διανομής φυσικού αερίου «Μπαλκάν», ο οποίος να λαμβάνει αέριο από διάφορες πηγές και να το προσφέρει σε πελάτες από πιο κοντινές και πιο μακρινές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό το σχέδιο είναι στρατηγικό, ίσως δε θα λειτουργήσει σύντομα και προς το παρόν η χώρα ικανοποιεί τις ανάγκες της από φυσικό αέριο αποκλειστικά από τη Ρωσία και την κρατική εταιρεία της Gazprom. Τώρα τελευταία όμως υλοποιούνται σχέδια φυσικού αερίου με τις γειτονικές μας χώρες Ελλάδα, Τουρκία και Σερβία.

Το πιο εντυπωσιακό γεγονός στον τομέα της ενέργειας φυσικού αερίου αυτές τις ημέρες ήταν η αγορά από τη Bulgargaz 140 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων αμερικανικού υγροποιημένου αερίου. Οι προμήθειες ήδη άρχισαν και απέδειξαν ότι η βουλγαρική πλευρά λαμβάνει αποφασιστικά πρακτικά μέτρα για τη διαφοροποίηση των πηγών και των διαδρομών προμήθειας φυσικού αερίου. Αντίθετα με τους ισχυρισμούς ότι δεν υπάρχει τρόπος να αγοραστεί σε συμφέρουσες τιμές άλλο αέριο εκτός από το ρωσικό. Είναι αλήθεια, ότι προς το παρόν οι ποσότητες είναι μάλλον συμβολικές και τα 140 εκατομμύρια κυβικά μέτρα αμερικανικό αέριο, λαμβάνοντας υπόψη τα καταναλωμένα στη χώρα 3,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως, δε λύνουν τα προβλήματα. Πάντως, τέθηκε μια αρχή και για όλους κατέστη σαφές ότι φυσικό αέριο στη Βουλγαρία μπορεί να έρχεται και από άλλες χώρες. Ή όπως εκφράστηκε η υπουργός Ενέργειας Τεμενούζκα Πετκόβα, «είναι αξιοσημείωτη είδηση για τη βουλγαρική ενέργεια». Στο Διαδίκτυο ακόμη το αποκάλεσαν το αμερικανικό «αέριο της ελευθερίας». Οι Αμερικανοί δήλωσαν επενδυτικό ενδιαφέρον και θέλουν να προμηθεύσουν 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικό αέριο για πέντε χρόνια, είπε επίσης η Πετκόβα. Εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι αυτό ίσως δεν έμεινε απαρατήρητο στη Μόσχα, με την οποία του χρόνου θα πρέπει εκ νέου να διαπραγματεύονται οι τιμές για την προμήθεια φυσικού αερίου για τα επόμενα δύο χρόνια και τα συμβαίνοντα μπορούν να την κάνουν να μειώσει τις τιμές του αερίου, οι οποίες για τη Βουλγαρία είναι από τις πιο υψηλές στην Ευρώπη.

Ένα βήμα στην κατεύθυνση αυτή ήταν η τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου του αγωγού διασύνδεσης IGB με τη γειτονική Ελλάδα, ο οποίος μπορεί να καλύψει την εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου της χώρας και θα είναι έτοιμο του χρόνου. «Εκτελούμε τους τοποθετημένους στόχους, για να εξασφαλίσουμε υποδομές, μέσω των οποίων να προμηθεύεται αέριο για την περιοχή σε ανταγωνιστικές συνθήκες», είπε ο βούλγαρος πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ στην επίσημη τελετή με αφορμή την έναρξη της κατασκευής. Με τη βοήθεια της εγκατάστασης αυτής θα γίνει ακόμη πιο εύκολο για τη Βουλγαρία να λαμβάνει υγροποιημένο αέριο από τον τερματικό σταθμό κοντά στην Αλεξανδρούπολη και από το Αζερμπαϊτζάν, με το οποίο η Σόφια σύναψε συμφωνία για την προμήθεια 1 δισεκατομμυρίου κυβικών μέτρων αερίου ετησίως επίσης από το επόμενο έτος. Προχωρά και η κατασκευή του συνδετικού αγωγού με τη Σερβία. Οι υπουργοί Ενέργειας των δύο χωρών, Τεμενούζκα Πετκόβα και Αλεξάνταρ Άντιτς, διαβεβαίωσαν τη Δευτέρα στο Βελιγράδι ότι ο αγωγός διασύνδεσης θα είναι έτοιμος το 2022.

Έτσι κι αλλιώς, προς το παρόν η Ρωσία παραμένει ο βασικός προμηθευτής φυσικού αερίου για τη Βουλγαρία, κάτι που εύκολα μπορεί να εξηγηθεί με γεωγραφικά επιχειρήματα και υπάρχοντες ενεργειακούς πόρους. Αλλά η Βουλγαρία εξετάζει αυτή την «εξάρτηση» και υπό το πρίσμα των δικών της συμφερόντων. Δεν είναι τυχαίο ότι θα δεχτεί να περάσει από το έδαφός της η συνέχιση του αγωγού «Τουρκικό ρεύμα», κατασκευάζοντας τις απαραίτητες εγκαταστάσεις και αντί τελών διαμετακόμισης θα μεταφέρει αέριο για την Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη. Όλες αυτές οι εξελίξεις μόνο ενθαρρύνουν τη Σόφια να πετύχει μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια και ανεξαρτησία, ενισχύοντας και επεκτείνοντας τους αγωγούς διασύνδεσης με τις γειτονικές της χώρες.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα