Ο Μαρίν Πετκόφ πέρασε όλη τη ζωή του στη γενέτειρα του – το χωριό Μάλακ Πόροβετς κοντά στο Ισπερίχ. Αλλά το επάγγελμα του προμηθευτή συχνά τον οδηγούσε στην περιοχή νοτίως του Αίμου, όπου παρέμεινε καταγοητευμένος από τη μεγαλοπρέπεια των βουλγαρικών αναγεννησιακών σπιτιών. Η δεξιότητα των παλιών ξυλογλυπτών, τα έργα των οποίων στολίζουν τα παλαιά σπίτια, άναψε φλόγα στην ψυχή του, η οποία έκαιγε μέχρι τις τελευταίες μέρες της ζωής του. Γι’ αυτό και τα τελευταία 16 χρόνια της ζωής του ευχαρίστησε τον Θεό για τις δεξιότητες που του χάρισε και μετέτρεψε το σπίτι του σε αριστούργημα της ξυλογλυπτικής – υπόκλιση στην τέχνη των αριστοτεχνών της Αναγέννησης.

«Είναι ένας συνηθισμένος άνθρωπος, εκ πρώτης όψεως, ο οποίος έζησε όλη τη ζωή του σε ένα μικρό όμορφο χωριό» – λέει για τον μάστορα Μαρίν η ιδιοκτήτρια του σπιτιού Ελένα Συμεώνοβα. – «Ένας άνθρωπος όμως με τεράστια φαντασία, καρδιά, και δύο χρυσά χέρια, ο οποίος υποκλίνεται στα έργα των μεγάλων ξυλογλυπτών μας από την Εποχή της Αναγέννησης. Στο Σπίτι με τα ξυλόγλυπτα μπορεί να ειδωθεί το πρωτότυπο του πιστοποιητικό του 1948, γιατί εκείνος ήταν και μάστορας επίπλων. Όσον αφορά την ξυλογλυπτική όμως είναι αυτοδίδακτος, αλλά εξαιρετικά ενημερωμένος άνθρωπος, ο οποίος δεν ήταν με υπερβολικά υψηλή αυτοπεποίθηση για να πει – εγώ μπορώ όλα. Έχει ετοιμαστεί για πολλά χρόνια, γι’ αυτό και στο σπίτι δεν υπάρχουν τυχαία πράγματα και όλα είναι αποτέλεσμα μιας τέλειας λογικής και πειθαρχίας.»

Ο μάστορας Μαρίν στόλισε με επεξεργασμένο ξύλο όλα τα έπιπλα, κουρτινόξυλα, ταβάνια και βεράντες του σπιτιού του και στην εξωτερική πλευρά των παραθύρων τοποθέτησε από μια μακέτα του μνημείου στην κορυφή Σίπκα. Στην πόρτα του έγραψε τα λόγια «Σπίτι, ανοιχτό για όλους όσους θέλουν να το επισκεφθούν» - γιατί έκανε τα ξυλόγλυπτά του ως κληρονομιά, που να αφήσει στους ανθρώπους. Τους κληροδότησε και παρακαταθήκη με το αντίγραφο του «Τροχού της ζωής» του Ζαχάρι Ζογκράφ.

«Στο έργο αυτό κρύβεται το μήνυμα του μάστορα – το πιστεύω από την πρώτη στιγμή που είδα τον τροχό στην αυλή του σπιτιού», δηλώνει η Ελένα Συμεώνοβα. – «Μέσω του έργου του μας λέει ότι στο τέλος της ζωής μας, όταν γυρίζουμε πίσω, καταλαβαίνουμε ότι το πιο σημαντικό είναι το τι αφήνουμε πίσω μας, τι είναι αυτό, με το οποίο θα μας θυμούνται οι ζωντανοί.»

Το οικογενειακό εικονοστάσιο ο Μαρίν στόλισε με ξυλόγλυπτες εικόνες και μεγαλοπρεπείς πύλες. «Με τη «Γέννηση του Χριστού» και με το καταπληκτικό αντίγραφο του «Μυστικού Δείπνου» του Λεονάρντο από ξύλο ο δημιουργός έδειξε την αρχή και το τέλος της γήινης ζωής του Σωτήρος. Ο Μαρίν Πετκόφ δημιούργησε και μερικά θεματικά δωμάτια. «Στην «Αίθουσα του στέμματος» τοποθέτησε μεγάλο τραπέζι, ντουλάπι, τζάκι και βεβαίως, τον μεγαλοπρεπή θρόνο, για τον οποίο εμπνεύστηκε από την ταινία για τον Συμεών τον Μεγάλο «Ο χρυσός αιώνας». Στο «Δωμάτιο με τα σπαθιά» σε όλο το ταβάνι απεικόνισε το παράσημο «Για ανδρεία», υποκλινόμενος στον ηρωισμό του βουλγάρου στρατιώτη. Και στο «Λευκό δωμάτιο», που είναι φωτεινό και καθαρό σαν παιδί, πάλι στο ταβάνι απεικόνισε τους δώδεκα Αποστόλους.

«Ο Μαρίν Πετκόφ υπέκυπτε στις προκλήσεις του άγνωστου», λέει επίσης η ιδιοκτήτρια του σπιτιού με αφορμή το λεγόμενο Αραβικό δωμάτιο. – «2 χρόνια περίπου ετοιμαζόταν για το δωμάτιο αυτό. Βεβαίως, όλα προσαρμόστηκαν στη γενική αναγεννησιακή ιδέα για το σπίτι. Τα ξυλόγλυπτα όμως είναι πιο διαφορετικά και το ταβάνι στολίστηκε με τον χαρακτηριστικό αραβικό διάκοσμο. Ο μάστορας χρησιμοποίησε τέσσερα είδη ξύλου με το χρώμα του πιο διαδεδομένου υλικού στον αραβικό κόσμο – το σκούρο μαόνι.»

Ο δημιουργός ολοκλήρωσε το έργο του στα όρια του παλιού και του νέου αιώνα και σύντομα εγκατέλειψε τον κόσμο μας. «Λένε ότι όλη η ζωή του ανθρώπου είναι σε αυτό που κάνει», συμπληρώνει η Ελένα Συμεώνοβα. Και η ψυχή του μάστορα αισθάνεται στο πρωτότυπο σπίτι του, γιατί έχει επενδύσει κομμάτι από την ψυχή του σε κάθε λεπτομέρεια.

Φωτογραφίες: Το σπίτι των ξυλογλύπτων

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα