Η Κάτια Λέκοβα είναι χημικός και καθηγήτρια πανεπιστημίου, αλλά και μεγάλος εκτιμητής των κλασσικών έργων τέχνης. Εκείνη η ίδια ξέρει πόσο κόπο και έμπνευση επενδύει ο δημιουργός ενώ φιλοτεχνεί ένα έργο του, γι’ αυτό δε θέλει να φανταστεί ότι μια μέρα αριστουργήματα της Αρχαιότητας, όπως τα ψηφιδωτά, θα εξαφανιστούν από τα εδάφη μας. Έχει αφιερώσει πολύ χρόνο και προσωπικούς πόρους, για να γυρίζει και να φωτογραφίζει διάφορα μέρη, όπου υπάρχουν ακόμη και μικρά κομμάτια ψηφιδωτών. Η αποστολή της δεν τελειώνει ως εδώ. Μετά τη φωτογράφησή τους, προσπαθεί να τα μεταφέρει δημιουργικά με ειδική τεχνοτροπία πάνω σε γυαλί. Μεγάλη πρόκληση για την αυτοδίδακτη ζωγράφο είναι να πετύχει σταθερότητα και ποιότητα των πινάκων:

«Είχα εργαστεί πάνω σε γυαλί και πριν, είχα δημιουργήσει διάφορες απεικονίσεις κομματιών πινάκων του Βλαντιμίρ Ντιμιτρόφ-Μάιστορα, του Μονέ, των ιμπρεσιονιστών. Είχα κάνει πίνακες με έντονα χρώματα, με ειδικές μπογιές, που προσδίδουν πλούτο και χρώμα στην απεικόνιση. Αυτό που πέτυχα, χάρη στην επαγγελματική μου εμπειρία στη χημεία, είναι ένα σταθερό επίχρισμα πάνω στο γυαλί, στο οποίο ζωγραφίζω τα ψηφιδωτά. Είμαι ικανοποιημένη ότι μέχρι τώρα οι ζωγραφιές δε ράγισαν και δεν άλλαξαν τα χρώματά τους. Έτσι μετέτρεψα την αγάπη μου για την τέχνη και πιο συγκεκριμένα για τα ρωμαϊκά ψηφιδωτά σε αποστολή μου. Ως καθηγήτρια στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου του Μπλαγκόεβγκραντ, το περιβάλλον μου είναι από ανθρώπους με πολύπλευρα ενδιαφέροντα, αλλά όταν άρχισα να μιλάω για τα ψηφιδωτά, οι συνάδελφοι μου έλεγαν ότι δεν έχουν πληροφορίες γι’ αυτά. Τότε αποφάσισα, ότι αξίζει να τα προβάλω και να βρω τρόπο να δείξω σε περισσότερους Βουλγάρους τι υπάρχει στα εδάφη μας. Όχι καθένας έχει δυνατότητα να ταξιδεύει και να δει τα διασωθέντα ρωμαϊκά μωσαϊκά. Εντυπωσιάστηκα πολύ από την αρχαία βίλλα «Αρμύρα» στην Νότια Βουλγαρία, κοντά στο Ιβάιλοβγκραντ. Συνιστώ θερμά σε όλους να πάνε να τη δουν».

Πέρυσι η Κάτια Λέκοβα επισκέφθηκε φόρουμ με έκθεση στο «Καπιτώλιο» /από τη Ρώμη/ στο Αρχαιολογικό Μουσείο στη Σόφια. Εντυπωσιάστηκε από τη φωτογραφική έκθεση των εκτιθέμενων ψηφιδωτών από τα βουλγαρικά εδάφη. Αυτό της έδωσε πολύτιμη ευκαιρία να γνωρίσει τους τόπους, όπου φυλάσσονται.

«Τώρα ετοιμάζομαι για συμμετοχή τον Απρίλιο σε Διεθνές Φόρουμ στο Πλόβντιβ, που αφορά την πολιτιστική κληρονομιά μας. Εκεί θα παρουσιάσω το ζωγραφισμένο πάνω σε γυαλί μωσαϊκό, που φωτογράφησα στη Σικελία.

Είναι παρόμοιο με τα ψηφιδωτά στα βουλγαρικά εδάφη, γιατί οι ίδιοι μάστορες εργάστηκαν εδώ. Όταν πρόκειται για ιστορία, εμείς οι Βούλγαροι διηγούμαστε περισσότερα για την Οθωμανική Κυριαρχία που διήρκεσε πέντε αιώνες και έτσι δεν παρατηρούμε τι κληρονομιά έχουμε από την Αρχαιότητα. Όταν βλέπω τα διασωθέντα ψηφιδωτά στην Ντέβνια, το Πλόβντιβ, τη Στάρα Ζαγκόρα, τη Σόφια κ. ά., πάντα σκέφτομαι πόσο υπερήφανοι πρέπει να είμαστε ως Βούλγαροι».

Φωτογραφίες: Γκεργκάνα Μάντσεβα, katyalekova.com

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα