Τελευταία το ασαφές μέλλον των ηλεκτρικών σταθμών που λειτουργούν με άνθρακα και του σχεδιαζόμενου δεύτερου πυρηνικού σταθμού στη Βουλγαρία, σαν να επισκίασαν τα προβλήματα γύρω από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι πηγές αυτές όμως γίνονται όλο και πιο επίκαιρες, λαμβάνοντας υπόψη τις παγκόσμιες κλιματικές αλλαγές, που προκαλούνται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Σε συνέντευξη για τη Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία η διευθύνουσα σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προειδοποίησε ότι «Η Βουλγαρία δεν πρέπει να υστερεί στις «πράσινες» πολιτικές, γιατί η οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα θα δώσει νέα ώθηση στις επενδύσεις και θα βοηθήσει για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας». Κίνδυνος από τέτοια καθυστέρηση υπάρχει, παρά τα καλά, μέχρι τώρα, αποτελέσματα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και το μερίδιό τους στη συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα. Η Βουλγαρία παράγει 701 μεγαβάτ με τη χρήση αιολικής ενέργειας, 1043 μεγαβάτ με τη χρήση ηλιακής ενέργειας, 3204 με υδροηλεκτρικά εργοστάσια και 78 μεγαβάτ με την επεξεργασία βιομάζας.

Σύμφωνα με την Eurostat, η Βουλγαρία είναι μία από τις 12 χώρες μέλη της ΕΕ, που πέτυχαν τους στόχους τους για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με μέση ακαθάριστη κατανάλωση 18% στην ΕΕ, το μερίδιο των πηγών αυτών στη Βουλγαρία το 2018 είναι 20,5% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, που είναι πάνω από το επίπεδο του 18,7%, στο οποίο έφτασε η χώρα το 2017 και πολύ πάνω από το επιθυμητό επίπεδο του 16% για το 2020. Η Eurostat καταγράφει ότι το 2004 η αναλογία αυτή για τη Βουλγαρία ήταν μόλις 9,2%, πριν αρχίσει να αυξάνεται συνεχώς φτάνοντας στο 20,5 το 2018. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας είναι ένας από τους βασικούς δείκτες της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Στόχος είναι το ποσοστό της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ΕΕ να φτάσει τουλάχιστον στο 32% μέχρι το 2030. Το αν θα γίνει αυτό, δεν είναι σαφές, πράγμα που ισχύει και για τη Βουλγαρία.

Έτσι κι αλλιώς, η Βουλγαρία, η Γαλλία και η Ελλάδα υποσχέθηκαν να επικαιροποιήσουν τους στόχους τους σε ότι αφορά στην ανανεώσιμη ενέργεια και να αυξήσουν το μερίδιο της αιολικής, της ηλιακής και των άλλων ειδών ανανεώσιμης ενέργειας, στο 27%, 33%, και 35%, αντίστοιχα, μέχρι το 2030, ανακοίνωσε η Euractiv. Ανάλυση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ανανεώσιμης Ενέργειας (IRENA) για τις προοπτικές των χωρών της ΕΕ δείχνει, ότι μέχρι το 2030 για τη Βουλγαρία είναι εφικτό το μερίδιο του 35% των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στην τελική κατανάλωση ενέργειας, με ανταγωνιστικά έξοδα και τους υπάρχοντες πόρους, με σημαντικό το μερίδιο της αιολικής ενέργειας. Πολλοί ειδικοί θέτουν υπό αμφισβήτηση αυτόν τον στόχο, λαμβάνοντας υπόψη την κατάργηση των κινήτρων-τιμών για τους σταθμούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Με τις εγκριθείσες, πέρυσι, από τη Βουλή τροποποιήσεις στον Νόμο περί Ενέργειας, οι μικροί σταθμοί που λειτουργούν με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας βγαίνουν στην ενεργειακή αγορά. Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές συνολικού ισχύος από 1 μέχρι 4 μεγαβάτ θα περάσουν από τις προνομιακές τιμές σε τιμές αγοράς και με συμφωνία για αντιστάθμιση με πριμ. Αυτό προκάλεσε τη δυσαρέσκεια των ιδιοκτητών μικρών σταθμών, που θεωρούν ότι με τα μέτρα αυτά μειώνονται τα έσοδά τους.

Δύσκολα επιτυγχάνεται ισορροπία μεταξύ οικονομικών και οικολογικών δεικτών, ιδιαίτερα στην ενέργεια, και γι’ αυτό η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι η μεγάλης κλίμακας εισαγωγή της ανανεώσιμης ενέργειας καθυστερεί από τις αρχικά εγκριθείσες παραμέτρους. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στη Βουλγαρία παραμένουν περιθωριακές σε σύγκριση με τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς που λειτουργούν με άνθρακα και τους πυρηνικούς σταθμούς, που δεν προβλέπεται να κλείσουν στο προσεχές μέλλον. Το αντίθετο – η λειτουργία των θερμοηλεκτρικών σταθμών θα παρατείνεται και στον ήδη υπάρχοντα πυρηνικό σταθμό «Κοζλοντούι» θα προστεθεί νέος, επίσης τόσο ισχυρός σταθμός στο Μπέλενε.

Φωτο: αρχείο

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα