Στις 29 Ιουνίου στη σκηνή της αίθουσας «Βουλγαρία» θα παίξει την ορχήστρα του ClassicFM με διευθυντή Γκριγκόρ Παλικάροφ, σολίστ είναι η Αλμπένα Νταναήλοβα. «Το πρόγραμμα είναι ποικίλο», λέει η διάσημη συμπατριώτισσα μας. «Με πρόταση της ορχήστρας θα ερμηνεύσω έργα των Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, Σαρασάτε και Κράισλερ. Θα έλεγα ότι τα έργα που έχουμε ετοιμάσει είναι «καλοκαιρινά», ελαφρά και ευχάριστα για ακρόαση. «Η συναυλία είναι στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μουσικού Φεστιβάλ».
Αποκαλούν την Αλμπένα Νταναήλοβα «την πρώτη κυρία» της Φιλαρμονικής Ορχήστρας Βιέννης. Εκείνη πράγματι είναι η πρώτη γυναίκα-πρώτο βιολί, που έχει γράψει το όνομά της στην 180χρονη ιστορία της ορχήστρας, που θεωρείται μία από τις καλύτερες στον κόσμο. Γεννήθηκε στη Σόφια σε οικογένεια μουσικών. Ήταν μαθήτρια της Νέλι Ζέλεβα στο Εθνικό Μουσικό Σχολείο «Λιουμπομίρ Πίπκοφ» και της καθ. Ντόρα Ιβανόβα στην Εθνική Μουσική Ακαδημία «Πάντσο Βλαντιγκέροφ». Από εκείνη την περίοδο πιο έντονη είναι η ανάμνησή της για τις ατελείωτες ώρες εργασίας εκ μέρους των καθηγητριών της, για τον τρόπο διδασκαλίας τους και την εμπειρία που απέκτησε.
«Άρχισα 4-5χρονη, όπως οι περισσότεροι συνομήλικοί μου στη Βουλγαρία, αλλά όταν ήμουν 13-14 χρονών κατάλαβα ότι ακριβώς το παίξιμο είναι αυτό που μου δίνει μεγαλύτερη ελευθερία. Συνέχισα την εκπαίδευσή μου στην Ανώτατη Σχολή Μουσικής και Θεάτρου στο Ρόστοκ της Γερμανίας κοντά στον καθ. Πέτρου Μουντεάνου. Στη συνέχεια μετακόμισα στο Μόναχο. Θεωρώ ότι για τους ανθρώπους που ασχολούνται με την τέχνη μας πιο ελκυστικές είναι η Γερμανία και η Αυστρία, εκεί κάνουν πιο πολλά για την κλασική μουσική. Είχα ήδη εμπειρία ως πρώτο βιολί στην Bayerische Staatsorchester, όταν διάβασα σε ένα ειδικό περιοδικό ότι η ίδια θέση, αλλά στη Φιλαρμονική Ορχήστρα Βιέννης, είναι ελεύθερη. Την πρώτη φορά διέκοψαν τον διαγωνισμό και δεν πήραν κανέναν, αλλά τη δεύτερη φορά σαν να ήξερα ότι θα πετύχω. Γιατί – δεν μπορώ να πω, αλλά ήθελα πολύ τη θέση και ήμουν βέβαιη. Κέρδισα τον διαγωνισμό, όλη η ορχήστρα με συγχάρηκε, μετά είχα δύο μήνες, για να μετακομίσω στη Βιέννη και άρχισα δουλειά. Έτσι μέχρι και σήμερα – δουλειά και πάλι δουλειά.»
Εκείνη την περίοδο η Αλμπένα ήταν η έκτη ή η έβδομη γυναίκα στην ορχήστρα. Κατά τη γνώμη της, η πιο βραδεία διείσδυση των γυναικών στη θρυλική ορχήστρα οφείλεται στο γεγονός ότι οι Βιεννέζοι τηρούν αυστηρά τις παραδόσεις.
«Γενικά η συγκατάθεση στην ορχήστρα να διορίζονται γυναίκες υπάρχει ήδη από τη δεκαετία του ’90 του περασμένου αιώνα, αλλά ίσως αυτό το γεγονός έγινε ευρέως γνωστό αργότερα. Εκεί τα πράγματα αλλάζουν κάπως πιο βραδέως. Οι ίδιοι οι Αυστριακοί αγαπούν να κάνουν πλάκα μ’ αυτό και λένε «Εάν τελειώσει ο κόσμος, ελάτε σε μας, γιατί σίγουρα θα καθυστερήσουμε 30 χρόνια». Δεν ξέρω πόσες είναι οι γυναίκες στην ορχήστρα, ίσως 20 περίπου, κάτι που δεν ήταν δυνατό πριν από 10 χρόνια. Μαζί με τους συναδέλφους μου παίζουμε συχνά μουσική δωματίου σε διάφορα μουσικά σύνολα – από τρίο μέχρι και οκτέτο και νονέτο. Σχεδόν όλοι το κάνουν, έτσι διατηρούμε τη φόρμα μας και είναι μέρος της εργασίας μας. Συχνά δίνουμε συναυλίες στην Musikverein, σε άλλες αίθουσες της Αυστρίας, επισκεπτόμαστε την Ιαπωνία και την Κίνα. Από πρόσφατα είμαι καθηγήτρια βιολιού στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, συνεχίζω και με τη σόλο σταδιοδρομία μου.
Φωτογραφία: αρχείο
Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα
Σύμφωνα με καταξιωμένους μουσικολόγους, ο βούλγαρος συνθέτης Βεσελίν Στογιάνοφ είναι «ενδιαφέρουσα και σε κάποιον βαθμό αντιφατική προσωπικότητα, ήδη λίγο ξεχασμένη». Από τις αρχές του νέου αιώνα υπάρχει η γνώμη ότι τα έργα του είναι «εκτός του..
Σήμερα συμπληρώνονται 95 χρόνια από τη γέννηση του δημοτικού τραγουδιστή και ακορντεονίστα Κρουμ Γιάνκοφ. Γεννημένος στις 11 Σεπτεμβρίου 1930 στο χωριό Ντομπραλάκ της Ροδόπης, ο ερμηνευτής εκδήλωνε από μικρός ενδιαφέρον για το ακορντεόν...
Στις 11 Σεπτεμβρίου η Εθνική Φιλαρμονική Ορχήστρα και ο γενικός διευθυντής της ανοίγουν τη σεζόν 2025/2026 με δύο απόλυτες κλασικές επιτυχίες – Κοντσέρτο για Πιάνο και Ορχήστρα αρ. 1 και Συμφωνία αρ. 4 του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι – ενός από τους..