Αυτές τις μέρες οι κάτοικοι της Βάρνα επωφελήθηκαν του ασυνήθιστα ηλιόλουστου και ζεστού καιρού, για να πάνε στην παραλία. Όχι όμως για ηλιοθεραπεία και μπάνια στη θάλασσα, αλλά για να απολαύσουν μια παραδοσιακή ντόπια ατραξιόν – εκατοντάδες κάτασπρους κύκνους στα θαλάσσια νερά. Κάθε χρόνο τα κομψά πουλιά έρχονται από τον Βορρά και εγκαθίστανται στην Παραλία των Αξιωματικών στην παραθαλάσσιά μας πρωτεύουσα, όπου παραμένουν μέχρι την άνοιξη.

Τα πτηνά είναι εκπρόσωποι του είδους Cygnus olor (βουβόκυκνος) – ένα από τα τρία είδα κύκνων, που συναντιούνται στην Ευρώπη, το οποίο φωλιάζει και στη χώρα μας, μαθαίνουμε από τον ορνιθολόγο Πέταρ Γιάνκοφ. «Με τον ερχομό του κρύου, στην περιοχή της Βάρνα φτάνουν τεράστια σμήνη βουβόκυκνων από τις Σκανδιναβικές και τις Βαλτικές χώρες, από την Πολωνία και τη Γερμανία, δηλαδή, εκεί όπου οι λίμνες και τα ποτάμια έχουν παγώσει», εξηγεί ο Πέταρ Γιάνκοφ και συμπληρώνει:

«Οι κύκνοι είναι φυτοφάγοι, τρώνε φυτά από τον βυθό των δεξαμενών, δηλαδή από εκεί, όπου μπορούν να φτάσουν με τον μακρύ λαιμό τους. Δεν βουτάνε, κολυμπάνε στην υδάτινη επιφάνεια. Γι’ αυτό μπορούμε να τους δούμε παντού όπου υπάρχουν πιο ρηχά σημεία. Στη Βάρνα είναι στην ακτή της θάλασσας, επειδή το νερό εκεί συνήθως δεν παγώνει. Ακόμη και όταν οι θερμοκρασίες κατεβούν κάτω από μείον 10-15 βαθμούς, υπάρχουν μέρη πλάι στη Βάρνα, όπου αναβλύζουν θερμά νερά.»

Βουβόκυκνοι συναντιούνται όχι μόνο στην περιοχή της Βάρνα, αλλά σε όλη την ακρογιαλιά, καθώς και σε πολλά άλλα μέρη της χώρας. Τρώνε κυρίως υδάτινα φυτά, σκουλήκια, καρκινοειδή και μαλάκια. Και παρόλο που αυτά τα μεγάλα άσπρα πουλιά δε φοβούνται καθόλου τους ανθρώπους και ακόμη και καμιά φορά βγαίνουν στην ακτή, για να ζητήσουν τροφή, οι περιβαλλοντολόγοι καλούν σε καμία περίπτωση να μη τους προσφέρουμε ψωμί ή κάτι άλλο, για να μην τους βλάψουμε.

«Η φύση φροντίζει για την τροφή τους. Εάν το νερό παγώσει και η τροφή δεν τους είναι προσιτή, οι κύκνοι πετάνε στον Νότο, όπου υπάρχουν νερά που δεν έχουν παγώσει», εξηγεί ο Πέταρ Γιάνκοφ. Εξάλλου δεν πρέπει να τους πλησιάζουμε πολύ. Έστω και να φαίνονται ήρεμοι και ακίνδυνοι, οι κομψοί κύκνοι έχουν απίστευτη δύναμη και μπορούν με ένα χτύπημα των φτερών ή του ραμφιού τους να σπάσουν άκρο του σώματος του ανθρώπου.

Αυτή την περίοδο του έτους η περιοχή της κοντινής Λίμνης της Βάρνα, η οποία είναι ανάμεσα στις προστατευόμενες υγρές ζώνες στη χώρα μας, είναι και καταφύγιο για απίστευτη ποικιλία πτηνών. 

«Εκεί συναντιούνται πολύ μεγάλος αριθμός πτηνών, απειλούμενων όχι μόνο σε εθνική κλίμακα, δηλαδή στο έδαφος της Βουλγαρίας, αλλά σε όλη την Ευρώπη, ακόμη και σε παγκόσμια κλίμακα», λέει ο Πέταρ Γιάνκοφ. – «Δεκάδες είναι τα είδη, που φωλιάζουν στη λίμνη, ιδιαίτερα το χειμώνα και την περίοδο της αποδημίας. Για παράδειγμα τον Σεπτέμβριο, από εκεί περνούν 30-40 χιλιάδες περίπου ροδοπελεκάνοι. Κάποιοι εξ αυτών κάνουν στάση στη Λίμνη της Βάρνα ή στα γύρω νερά για να ξεκουραστούν.

Το χειμώνα χιλιάδες πτηνά διαλέγουν τη λίμνη για χειμερινό καταφύγιο. Ανάμεσά τους είναι και απειλούμενα σε παγκόσμιο κλίμακα είδη όπως η χιονόπαπια (Clangula hyemalis), ο αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus), κ. ά..

Φωτογραφίες: bgnes/αρχείο, Τόνι Πετρόβα, eunis.eea.europa.eu

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα