Πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας, έχουν καλέσει τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν την Ουκρανία. Η τιμή των πετρελαιοειδών και του σιταριού ακολουθεί τη γραμμή της απρόβλεπτης πολιτικής κλιμάκωσης που προκαλείται από τους φόβους για μια πιθανή ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το φάντασμα του πολέμου άρχισε να πλανάται πάνω από την Ευρώπη όλο και πιο έντονα.

   Δεν υπάρχουν Βούλγαροι πρόθυμοι να εγκαταλείψουν την Ουκρανία

«Η κατάσταση στην Ουκρανία είναι πολύ επικίνδυνη. Μερικές φορές η διαφορά μεταξύ της προπαγάνδας και των πραγματικά δύσκολων αποφάσεων είναι πολύ λεπτή, η σπίθα μπορεί να ανάψει πολύ εύκολα», είπε σε συνέντευξή του στη ΒΕΡ, ο Ιβάηλο Κάλφιν, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας, πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Υπουργός Εξωτερικών και Κοινωνικών Υποθέσεων και πρώην ευρωβουλευτής. «Από πρακτική άποψη, κανείς δεν περιμένει έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας που θα καλύψει ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση».

Σύμφωνα με τον Κάλφιν, αυτή τη στιγμή γινόμαστε μάρτυρες «οικοδόμησης θέσεων».

Αυτή η σύγκρουση δεν είναι νέα, αλλά τώρα μπαίνει σε μια πολύ καυτή φάση, το ερώτημα είναι πόσο μακριά θα φτάσει, υπενθυμίζει ο Κάλφιν ο Kalfin:

«Η σύγκρουση είναι ότι η Ρωσία αντιδρά εξαιρετικά νευρικά, εδώ και δεκαετίες, στην επέκταση του ΝΑΤΟ κοντά στα σύνορά της. Πολλοί θυμούνται το 2008 όταν το ΝΑΤΟ ζήτησε να γίνουν δεκτές η Ουκρανία και η Γεωργία - τι συνέβη με τον πόλεμο στη Γεωργία ή την ανατολική Ουκρανία, και ούτω καθεξής. Η Ρωσία έχει πρόβλημα σε ότι αφορά στην επέκταση του ΝΑΤΟ στα σύνορά της. Τώρα αισθάνεται ισχυρή και οικονομικά, με σημαντικά έσοδα από την πώληση πετρελαίου και φυσικού αερίου - η ρωσική οικονομία και η θέση της Ρωσίας, γεωπολιτικά, είναι ίσως η ισχυρότερη στο διάστημα των τελευταίων δεκαετιών.

Ο περιορισμός των προμηθειών φυσικού αερίου στην Ευρώπη, από την Gazprom, είναι επίσης μέρος αυτής της έντασης - η Ρωσία δείχνει στην Ευρώπη το πόσο σημαντική είναι. Ωστόσο, η ευρωπαϊκή αγορά είναι πολύ πιο σημαντική για τη Ρωσία απ’ ότι οι ρωσικές προμήθειες για την Ευρώπη. Γενικά, το μήνυμα που στέλνει η Ρωσία είναι «μην επεκτείνετε το ΝΑΤΟ στα σύνορά μας» και το μήνυμα των Ηνωμένων Πολιτειών και των εταίρων τους είναι «αν δοκιμάσετε κάτι στην ανατολική Ουκρανία, τότε το ΝΑΤΟ σίγουρα θα έρθει στα σύνορά σας.». Ο διπλωμάτης είναι ανένδοτος ότι η ΕΕ συμμετέχει δραστήρια στον διάλογο με τη Ρωσία μέσω του ΝΑΤΟ.

Η ένταση γύρω από την Ουκρανία, όπως θα ήταν αναμενόμενο, προκαλεί ανάμεικτες αντιδράσεις στην Ευρώπη, με την ανησυχία στο προσκήνιο, πληροφορεί η Αγγελίνα Πίσκοβα, ανταποκρίτρια της ΒΕΡ στις Βρυξέλλες. Ο Γκι Φερχόφστατ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της κοινής προεδρίας της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, του οποίου το τέταρτο πάνελ για τον ρόλο της Ένωσης στην παγκόσμια σκηνή ολοκληρώθηκε στο Μάαστριχτ, δήλωσε: «Αυτό που διακυβεύεται είναι κάτι πολύ σημαντικό - η ειρήνη ή ο πόλεμος στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Δεν έχουμε πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος εδώ και περισσότερες από 7 δεκαετίες. Και νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να το αποφύγουμε. Κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση είναι χρήσιμη και απαραίτητη».

Οι Βούλγαροι συμμετέχοντες είναι διχασμένοι στις προσδοκίες τους, αλλά συμφωνούν ότι η ΕΕ, σίγουρα, δεν είναι αποτελεσματική σε αυτή την περίπτωση.

«Ελπίζω πραγματικά να μην γίνει πόλεμος, γιατί δεν ξέρω ποιος μπορεί να ωφεληθεί από κάποια σύρραξη. Πριν από λίγες μέρες παρακολούθησα μια συνέντευξη με Ουκρανούς και εντυπωσιάστηκα που δεν αισθάνονται αυτό το πρόβλημα, το οποίο διατυμπανίζεται τόσο έντονα στις άλλες χώρες», λέει η Ντασισλάβα Συμεώνοβα, η οποία εργάζεται σε μια εταιρεία κλινικών ερευνών. «Την ένταση που τροφοδοτούν τα ΜΜΕ στις ευρωπαϊκές χώρες, οι ίδιοι οι Ουκρανοί δεν τη αισθάνονται. Τώρα που η κρίση γύρω από την Covid έχει υποχωρήσει κάπως, η Ουκρανία είναι το επόμενο μεγάλο θέμα. Αλλά, σίγουρα, δεν πιστεύω ότι η ΕΕ είναι αποτελεσματική σε αυτήν την κατάσταση. Το κακό είναι ότι η Αμερική εμπλέκεται υπερβολικά στα πάντα».

Οι φόβοι της τεχνικού κατασκευών Γκάλια Ζαχάριεβα είναι πιο έντονοι:

«Φοβάμαι ότι μπορεί να γίνει πόλεμος. Το θέμα πρέπει να λυθεί ειρηνικά! Αν γίνει πόλεμος, θα είναι αδελφοκτόνος πόλεμος. Είναι πολύ κοντά μεταξύ τους. Το μισό του κάθε έθνους ζει στο άλλο κράτος και το αντίστροφο. Όπως είμαστε εδώ στα Βαλκάνια».

Ο οικονομολόγος Κρασιμίρ Ζλατίνοφ βλέπει το πρόβλημα κυρίως στη διαίρεση της Ευρώπης και στις «εξαρτήσεις που δεν μπορούν να αγνοηθούν».

«Η Ευρώπη εξαρτάται πάρα πολύ από τη Ρωσία. Η Γερμανία εξαρτάται κατά 100% από τις προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία - υπάρχουν 70 εκατομμύρια άνθρωποι που θερμαίνονται με φυσικό αέριο κι αν σταματήσουν οι προμήθειες θα δημιουργηθούν προβλήματα και αναταραχές. Η Γαλλία έχει διαφοροποιηθεί, έχει πυρηνική ενέργεια και παίρνει φυσικό αέριο από αλλού. Για το λόγο αυτό βλέπουμε ότι η Γερμανία κρατά ήπια στάση. Στην πραγματικότητα, δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει στρατιωτική σύγκρουση, γιατί όλοι γνωρίζουμε τα γεγονότα του τελευταίου πολέμου στην Ευρώπη και νομίζω ότι κανείς δεν θα ήθελε να συμβεί ξανά αυτό».

Η κρίση γύρω από την Ουκρανία είναι άμεσης σημασίας για την εθνική ασφάλεια της Βουλγαρίας, δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών Τεοντόρα Γκεντσόβσκα σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Ράδιο Βουλγαρία πριν από λίγες ημέρες.

Φωτογραφίες: Pixabay, epa/bgnes

Επιμέλεια: Ελένα Καρκαλάνοβα (από συνεντεύξεις της Λώρα Ταρκόλεβα, Horizont-ΒΕΡ, Αγγελίνα Πϊσκοβα - αντ. της ΒΕΡ στις Βρυξέλες)

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης