Εδώ και ένα μήνα και 10 μέρες ζούμε σε μια νέα πραγματικότητα, που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Τα μεγέθη των αλλαγών είναι ακόμα αδιευκρίνιστα, αλλά η κοινωνία θα χρειαστεί να προσαρμοστεί σε αυτές το συντομότερο δυνατό. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάθε τέτοιος μετασχηματισμός απαιτεί χρόνο, ειδικότερα αν, μέχρι πρόσφατα, είχαμε να αντιμετωπίσουμε έναν άλλο, αόρατο εχθρό - τον ιό που προκάλεσε την πανδημία.

«Μόλις βγήκαμε από την πανδημία και τώρα αντιμετωπίζουμε την πιο περίπλοκη γεωπολιτική, οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση που γνώρισε ο κόσμος από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε ο μακροοικονομολόγος καθηγητής Ντίμιταρ Ιβάνοφ σε συνέντευξή του στην ιδιωτική τηλεόραση Btv.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο πληθωρισμός είναι απολύτως φυσικός σε τέτοιες εποχές, αλλά δεν οφείλεται αποκλειστικά στον πόλεμο.

«Ο πληθωρισμός στη χώρα μας άρχισε να αυξάνεται το 2020-21, εμποδίζοντας τις προμήθειες, προκαλώντας καθυστερήσεις στα υλικά και προβλήματα με ελλείψεις πρώτων υλών», είπε ο Ιβάνοφ.

Ωστόσο, πόσο καιρό θα συνεχιστεί η ανάπτυξη και είναι, άραγε, ρεαλιστικές οι προσδοκίες για ομαλοποίηση των τιμών, στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών, στη Βουλγαρία;

Σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό της ΒΕΡ στο Πλόβντιβ, ο οικονομολόγος Κράσεν Στάντσεφ ήταν κατηγορηματικός ότι φέτος θα είναι δύσκολο να ελεγχθεί ο πληθωρισμός

«Ο πληθωρισμός είναι πιθανό να είναι διψήφιος μέχρι το τέλος του έτους, γεγονός που είναι πιθανό να διπλασιάσει τις τιμές ορισμένων αγαθών. Του χρόνου, τα πράγματα μάλλον θα ηρεμήσουν και δεν θα υπάρξει τέτοιος πληθωρισμός, εκτός κι αν ισχύσουν άλλοι παράγοντες, όπως η συνέχιση του πολέμου, η εξέλιξή του σε ανταρτοπόλεμο ή κάτι άλλο».

Στα επόμενα χρόνια θα πρέπει να συμβιβαστούμε με τις υψηλότερες τιμές, καθώς αυτές καθορίζονται από μια σειρά παραγόντων της παγκόσμιας οικονομίας, δήλωσε ο οικονομολόγος υφηγητής Βίκτορ Γιότσοφ σε συνέντευξή του στο πρόγραμμα Horizont της ΒΕΡ.

«Η ενέργεια είναι ένας πολύ σοβαρός παράγοντας στις πληθωριστικές εντάσεις, αλλά δεν είναι μόνο αυτή που τον προκαλεί. Για περισσότερα από 10 χρόνια βρισκόμαστε σε συνθήκες σχεδόν μηδενικών επιτοκίων, τεράστιας αύξησης της προσφοράς χρήματος και αποθεμάτων χρήματος στις τράπεζες και τεράστιας αύξησης του δημόσιου χρέους. Όλοι αυτοί οι παράγοντες οδήγησαν και οδηγούν σ’ αυτόν τον πληθωρισμό, ο οποίος, μάλιστα, καθυστέρησε κάπως, διότι οι φόβοι ότι η συσσωρευμένη ρευστότητα και αυτά τα τεράστια δάνεια που πάρθηκαν, εμφανίζονται, τελικά, με τη μορφή του πληθωρισμού. Γι' αυτό πιστεύω ότι ο έλεγχος των τιμών της ενέργειας δεν θα είναι αρκετός για να σταματήσει τον πληθωρισμό».

Και ο πολιτικός επιστήμονας Αλεξάνταρ Ντιμιτρόφ είναι πεπεισμένος ότι η άνοδος των τιμών θα συνεχιστεί.

«Η Βουλγαρία δεν είναι καθαρός εξαγωγέας ενεργειακών πόρων, οπότε πιστεύω ότι η αξία τους θα συνεχίσει να αυξάνεται. Με τη συνέχιση της ισχύουσας διεθνούς κατάστασης, δεδομένης της εξαντλούμενης ποσότητας καυσίμων στη Βουλγαρία, αν συνεχιστούν οι τάσεις αυτές μπορεί να έχουμε εντελώς διαφορετικές τιμές το καλοκαίρι».

Πιθανή επίδραση στον πληθωρισμό μπορεί να έχει μια αλλαγή στην πολιτική των κεντρικών τραπεζών - υποστηρίζει ο οικονομολόγος Στογιάν Πάντσεφ. Πόσο χρήσιμη θα ήταν μια τέτοια κίνηση όμως;

«Τα νεοδημιουργηθέντα χρήματα τοποθετούνται στην οικονομία μέσω διαφόρων δημοσιονομικών προγραμμάτων και προκαλούν απότομη αύξηση της ζήτησης, είπε ο οικονομολόγος. Ωστόσο, η διακοπή των προγραμμάτων για αγορά περιουσιακών στοιχείων και αύξηση του επιτοκίου, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα αποπληρωμής δανείων, πτωχεύσεις, ανεργία και ύφεση.

Ο Στογιάν Πάντσεφ συμβούλεψε τη βουλγαρική κυβέρνηση να αναβάλει την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη για την περίοδο μετά τα χρόνια της κρίσης.

Φωτογραφίες: bgnes, ΒΕΡ-αρχείο, αρχείο

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Ιωάν